Belgenin tamam� i�in program� sat�n alman�z gerekmektedir.

+90 (555) 801 30 49

+90 (242) 248 23 55

+90 (212) 654 88 15

+90 (312) 231 81 36

+90 (242) 248 23 32

	4904 T�rkiye �� Kurumu Kanunu		05.07.2003 25159
	Kabul Tarihi	25.06.2003

4904
T�rkiye �� Kurumu Kanunu

( Genel Gerek�e )

T.C. Ba�bakanl�k Kanunlar ve Kararlar Genel M�d�rl��
Say�	B.02.0.KKG.0.10/101-39/2404
16.05.2000

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S� BA�KANLI�INA

�al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��nca haz�rlanan ve Ba�kanl��n�za arz� Bakanlar Kurulunca 1.3.2000 tarihinde kararla�t�r�lan �T�rkiye �� Kurumu Kanunu Tasar�s�� ile gerek�esi ili�ikte g�nderilmi�tir.

Gere�ini arz ederim.

B�lent Ecevit
Ba�bakan

GENEL GEREK�E

�� ve i��i bulma hizmetlerinin bir Kamu g�revi olarak devlet�e y�r�t�lece�i ilk defa 1936 y�l�nda 3008 say�l� �� Kanunu ile d�zenlenmi� ve bu g�rev daha sonra 1946 y�l�nda 4837 say�l� Kanunla kurulan �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl��ne verilmi�tir. Kurum, 15.3.1946 tarihinde faaliyete ge�mi�tir. Kurumun faaliyetleri i�in belirleyici olan Uluslararas� �al��ma Te�kil�t�n�n i�sizlik hakk�ndaki 1919 tarihli ve 2 No�lu S�zle�mesi 16.2.1950 tarihinde; �cretli i� bulma b�rolar�n�n kapat�lmas� hakk�ndaki 1933 tarihli ve 34 No�lu S�zle�mesi 11.2.1946 tarihinde; i� ve i��i bulma servisi kurulmas� hakk�ndaki 1948 tarihli ve 88 No�lu S�zle�mesi 30.11.1949 tarihinde; �zel i� bulma b�rolar� hakk�ndaki 1949 tarihli ve 96 No�lu S�zle�mesi 8.8.1951 tarihinde ve istihdam politikas�yla ilgili 1964 tarihli ve 122 No�lu S�zle�mesinin de 9.11.1976 tarihinde onaylanmas�na ra�men, �� ve ��i Bulma Kurumunun asl� g�revleri ancak 25.8.1971 tarihli ve 1475 say�l� �� Kanununda belirtilmi�tir. �� piyasas�n�n d�zenlenmesi ise planl� d�neme ge�ilmeden ve s�zkonusu s�zle�meler onaylanmadan �nce ger�ekle�mi� bulunmaktad�r. Bu nedenle, Kurum i� piyasas�n�n �lke �ap�nda ve belli bir plan ve program �er�evesinde d�zenlenmesini sa�layacak �a�da� ve dinamik bir yap�ya kavu�turulamam��t�r. B�ylece, Kurumun �lkemizdeki geli�mesi, �zellikle yasal d�zenlemeler bak�m�ndan ihtiya�lar�n �ok gerisinde kalm��, zaman zaman yap�lan m�nferit de�i�iklikler ise arzu edilen etkinli�i sa�layamam��t�r. Bunun do�al sonucu olarak da Kurum, yukar�da belirtilen Uluslararas� S�zle�melere uygun bir �ekilde te�kil�t yap�s�n�, hukuk� stat�s�n� ve personel rejimini geli�tiremedi�inden, sadece i� ve i� bulma arac�l�� faaliyetlerine ili�kin bir tak�m formaliteleri yerine getirmeye �al��an bir Kurulu� g�r�n�m�nden �teye ge�ememi�tir.

Di�er taraftan, ekonominin esas n�vesini te�kil eden sermaye ve i�letmeler h�zla geli�erek �a��n gereklerine uygun hale gelmi�ler ve bunlar� d�zenleyen kurulu�lar da s�ratle b�y�m��lerdir. Sermaye ile i�letmelerin bu denli de�i�iklik g�stermesine ve bunlar� organize eden borsalar ve bankalar gibi m�esseselerin de h�zla geli�mesine kar��n, ekonominin di�er �nemli fakt�rlerinden biri olan i�g�c� piyasas�, Kurumun yap�s�n�n ekonomik ve sosyal geli�melerin gerisinde kalmas�n�n olumsuz etkileriyle de bu h�zl� de�i�ime ayak uyduramam��t�r.

G�n�m�zde istihdam ve i�sizlik konusu geli�mi� ve geli�mekte olan �lkelerin ortak sorunudur. Bu sorunun toplumsal ve ekonomik yans�malar� hemen her �lkenin ekonomi politikalar�ndan sorumlu organlar�n�, istihdam� geli�tirme ve i�sizli�i azaltma konusunda �nlemler almaya zorlam��t�r.

Bug�n, bat�daki i� kurumlar�;

��e yerle�tirme,
��g�c�ne vas�f kazand�rma ve i�ba��nda e�itim,
Mesle�e y�neltme,
�� ve meslek dan��manl��,
�� yaratma tedbirleri,
�� kurmaya destek ve yard�m sa�lama,
��g�c� piyasas�n� izleme ve d�zenleyici rol oynama,
Meslek� rehabilitasyon tedbirleri uygulamas�,
��sizlik sigortas� uygulamas�,

Ve benzeri faaliyetler yolu ile istihdam�n geli�tirilmesi ve i�sizli�in s�n�rlanmas� konusunda �nemli g�revler y�klenmi�ler, b�ylece, bu �lkelerdeki i� kurumlar�n�n rol� �n plana ��km��, g�revleri yan�nda sorumluluklar� da b�y�k �l��de artm�� bulunmaktad�r.

�lkemizdeki �� ve ��i Bulma Kurumunun, yasal g�revleri bak�m�ndan bat�daki benzer i� kurumlar�ndan b�y�k bir farkl�l�� bulunmamakla beraber y�r�t�len hizmetlerin kapsam�, etkinli�i ve yayg�nl�� a��s�ndan bak�ld��nda, Kurumun b�y�k �l��de modernize edilmeye ve �a�da� bir yap�lanmaya ihtiyac� bulunmaktad�r. Di�er taraftan, Kurumun bat�daki i� kurumlar�na benzer hale getirilmesi, hem tam �yesi olma yolunda ba�vuruda bulundu�umuz Avrupa Birli�ine uyum, hem de �lkemizde cidd� boyutlarda seyreden yap�sal i�sizlik sorunu ile m�cadele a��s�ndan b�y�k �nem ta��maktad�r. Kurumun yeniden yap�land�r�lmas�nda 1949 y�l�nda �lkemizce onaylanan �� ve ��i Bulma Servisi kurulmas� hakk�ndaki 88 say�l� ILO s�zle�mesinin 10 uncu maddesinin de vazge�ilmez bir gere�i olarak, bat� i� kurumlar�nda oldu�u gibi i��i, i�veren ve kamu y�netiminin temsiline dayal�, Genel Kurul, Y�netim Kurulu ve �l �stihdam Kurullar� gibi organlar�n olu�turulmas� gerekmektedir.

Kurumun istihdam� koruma ve geli�tirme g�revinin yan� s�ra i�sizlikle m�cadele edebilecek konuma getirilebilmesi, 24.11.1994 tarihli ve 4046 say�l� �zelle�tirme Uygulamalar�n�n D�zenlenmesine ve Baz� Kanun ve Kanun H�km�nde Kararnamelerde De�i�iklik Yap�lmas�na Dair Kanun ve 25.8.1999 tarihli ve 4447 say�l��sizlik Sigortas� Kanunu ile verilen g�revlerin yerine getirilebilmesi i�in yeniden yap�lanmas� ve �a�da� anlamda sa�l�kl� bir �rg�t yap�s�na kavu�turulmas� amac�yla �T�rkiye �� Kurumu Kanun Tasar�s�� haz�rlanm��t�r.

Tasar�da,

G�n�n ihtiya� ve ko�ullar�na g�re Kurumun g�revleri ve uygulayaca�� aktif i�g�c� piyasas� politikalar� yeniden belirlenmi�,
Bat� �lkelerinde oldu�u gibi, kat�l�ma dayal� bir y�netim bi�imini ger�ekle�tirmek amac�yla i��i, i�veren ve kamu temsilcilerinden olu�an Genel Kurul, Y�netim Kurulu ve �l �stihdam Kurullar� ad�yla organlar olu�turulmas� ve
Ta�ra te�kil�t�n�n il d�zeyinde etkin hale getirilmesi,

�ng�r�lm��t�r.

Ayr�ca, tasar�da �zel istihdam b�rolar�n�n ihdas�na da yer verilmi�tir.

��e yerle�tirme hizmet dal�n�n ge�mi�ine bak�ld��nda, bu hizmetin bir kamu hizmeti olarak nitelendirildi�i ve kamu tekeli �eklinde geli�me g�sterdi�i g�r�lmektedir. Bunda, eme�in s�m�r�lmesinin, bir ba�ka ifade ile i��i simsarl��n�n �nlenmesi d��ncesi, i�g�c� planlamas� ve e�itim politikalar�n�n yan� s�ra birtak�m ekonomik nedenler belirleyici rol oynam��t�r.

Bununla birlikte son y�llarda ekonomik ve sosyal alanda g�r�len de�i�meler, teknolojilerde sa�lanan geli�meler, k�reselle�me olgusu ve bunun yaratt�� uluslararas� rekabet, i�g�c� piyasalar�n� derinden etkilemekte, i�g�c�n�n ve �al��ma sistemlerinin yap�s� de�i�mekte, i�g�c�ne y�nelik taleplerde yeni tercihler ortaya ��kmakta, genelde d��k nitelik gerektiren tekrara dayal� i�ler azalmakta, i��ilerde art�k daha y�ksek meslek� nitelik aranmakta, b�ro hizmetleri ve y�netimle ilgili i�ler �o�almakta ve yayg�nla�maktad�r. B�t�n bu de�i�me ve geli�meler de i�e yerle�tirme hizmetlerinde kamu tekeli uygulamas�nda bir serbestle�tirmeye gidilmesini, bir di�er ifade ile �zel i�e yerle�tirme faaliyetlerine de izin verilmesini gerekli k�lmaktad�r.

Di�er taraftan, �lkemizde i� ve i��i bulma faaliyetlerinde bir devlet tekeli varolmas�na kar��n, dan��manl�k firmas� ad� alt�nda pek �ok firman�n i� ve i��i bulma arac�l�� yapt�� da bir ger�ektir. Konu ile ilgili bir yasal d�zenlemenin bulunmamas�ndan dolay� bu firmalar�n denetlenmeleri de m�mk�n olamamaktad�r. �zellikle i�siz kesimin i�inde bulundu�u mal� ve sosyal konum dikkate al�nd��nda, bunlara ili�kin bir s�m�r�lme olas�l��n�n sonu�lar�n� da dikkate almak gerekmektedir.

Gerek �lkemizde ya�anan bu ger�e�i, gerekse d�nyadaki genel e�ilim ve uygulamalar� dikkate alan �� ve ��i Bulma Kurumu, istihdam y�netiminde kulland�� y�ntemleri g�zden ge�irmekte, te�kil�t�n�n yap�s� ve i�levleri konusunda yeniden yap�lanmaya gitmekte, istihdam�n ger�ekle�tirilmesinde �zel m�te�ebbislerin de yer almas�na ili�kin haz�rl�klar� yapmaktad�r.

1.2.1993 tarihinde T.C. H�k�meti ile D�nya Bankas� aras�nda imzalanan ve 4.5.1993 tarihinde y�r�rl��e giren �kraz Anla�mas� kapsam�nda, uygulamaya konulan ve temel amac�, etkili bir i�g�c� piyasas� �er�evesinde �retken istihdam� art�rmak olan �stihdam ve E�itim Projesinin;

��siz ve vas�fs�z i�g�c�n�n �retken i�lerde istihdamlar�n� art�rmak,
�stihdam hizmetlerini �a�da�la�t�rmak ve bu ba�lamda kurum hizmetlerinin otomasyon ortam�nda verilmesini sa�lamak,
Meslek� rehberlik ve istihdam dan��manl�� hizmetlerini geli�tirmek,
��g�c� piyasas� ile ilgili kararlar�n etkinli�ini art�rmak,
Meslek standartlar�, s�nav ve belgelendirme sistemini kurmak,

hedeflerinin yan� s�ra �istihdam hizmetlerinin �e�itlendirilerek etkinli�in art�r�lmas�� hedefi de bulunmaktad�r. Projenin ikinci alt b�l�m� olan �istihdam hizmetlerinin �e�itlendirilmesi�, istihdam hizmetlerindeki devlet tekelinin kademeli olarak kald�r�lmas� ve �zel istihdam b�rolar�n�n faaliyete ge�mesiyle ilgili �al��malar� kapsamaktad�r.

Konu, uluslararas� mevzuat bak�m�ndan ele al�nd��nda, Anayasam�z�n 90 �nc� maddesine g�re kanun h�km�nde say�lan iki �nemli s�zle�me bulunmaktad�r. T�rkiye�nin 30.11.1949 tarihinde 5448 say�l� Kanun ile onaylad�� ILO�nun �� ve ��i Bulma Servisi Kurulmas� Hakk�nda 88 say�l� S�zle�mesi, bu s�zle�meyi onayan her �ye �lkeyi bir kamu ve paras�z i� ve i��i bulma servisi bulundurmak veya bulundurmas�n� sa�lamakla sorumlu tutmu�tur. 88 say�l� s�zle�mede bir kamu ve paras�z i� ve i��i bulma servisi kurma i�i devlete bir g�rev olarak verilirken, yine de istihdam hizmetlerinde kat� bir devlet tekeli d��n�lmemi�tir. ��nk� s�zle�mede yetkili makama �zel i� ve i��i bulma b�rolar� ile i�birli�inin temin edilmesi g�revi de y�klenmi�tir.

Ayr�ca �lkemizce �cretli i� bulma b�rolar�n�n kapat�lmas�n� �ng�ren 34 say�l� ILO S�zle�mesini tadil eden 96 say�l� �zel �� Bulma B�rolar� Hakk�ndaki ILO S�zle�mesi 8.8.1951 tarihli ve 5835 say�l� Kanunla onaylanm��t�r. 96 say�l� S�zle�menin 2 nci maddesinde �bu s�zle�meyi onayan her �ye, kazan� gayesi takip eden �cretli i� bulma b�rolar�n�n tedricen kald�r�lmas�n� ve di�er i� bulma b�rolar�n�n bir nizama ba�lanmas�n� derpi� eyleyen II nci B�l�m h�k�mlerini mi, yoksa kazan� gayesi takip eden i� bulma b�rolar� da dahil olmak �zere �cretli i� bulma b�rolar�n�n bir nizama ba�lanmas�n� derpi� eyleyen III �nc� B�l�m h�k�mlerini mi kabul etti�ini onama vesikas�nda belirtecektir.� denilmektedir.

96 say�l� S�zle�menin 2 nci maddesinin 2 nci f�kras�nda da �S�zle�menin III �nc� B�l�m�ndeki h�k�mleri kabul eden her �ye, II nci B�l�mdeki h�k�mleri kabul etti�ini sonradan Genel M�d�re bildirebilir. B�ylece Genel M�d�r taraf�ndan tescil edildi�i tarihten itibaren, S�zle�menin III �nc� B�l�m h�k�mleri, an�lan �ye hakk�nda y�r�rl�kten kalkarak II nci B�l�m h�k�mleri kendisine tatbik edilir.� ifadesi kullan�lmaktad�r.

T�rkiye, 96 say�l� S�zle�mesinin, istihdam hizmetlerinde herhangi bir �ekilde devlet tekeli olu�turmay� �ng�rmeyen, gayet esnek III �nc� B�l�m�ne tercihini koyarak onaylam��t�r. T�rkiye, S�zle�meyi Onama Kanununun 3 �nc� maddesinde, S�zle�menin III �nc� B�l�m�nden vazge�ip, bunun yerine, bir devlet monopol�ne zemin haz�rlayan II nci B�l�m� ikame konusunda �al��ma Bakanl��na yetki vermi�tir.

T�rkiye, �imdiye kadar 96 say�l� S�zle�menin, onaylayan �ye �lkelere tan�d�� III �nc� B�l�m h�k�mlerinden vazge�ip, daha kat� II nci B�l�m h�k�mlerini ikame etme ruhsat�n� kullanmam��t�r. Bu durumda, T�rkiye i�in �cretli i� bulma b�rolar� hakk�nda 96 say�l� ILO S�zle�mesinin III �nc� B�l�m� h�k�mlerinin tatbik edilmesi gerekmektedir.

Uluslararas� alanda meydana gelen de�i�me ve geli�melere paralel olarak s�rekli ve h�zla de�i�en i�g�c� piyasas�ndaki i�g�c� taleplerinin s�ratle kar��lanmas� ve i�sizli�in azalt�lmas�, uluslararas� s�zle�melerin hayata ge�irilmesi ve halen gayr� resm� de olsa faaliyette bulunan dan��manl�k firmalar�n�n bir d�zene ba�lanabilmeleri ve denetlenebilmeleri a��s�ndan, �zel istihdam b�rolar�n�n faaliyete ge�irilmesini teminen bir yasal d�zenlemeye ihtiya� vard�r. Bu d�zenleme �er�evesinde kurulacak �zel istihdam b�rolar�n�n, kanunla kurulu bulunan �� ve ��i Bulma Kurumuna rakip kurulu�lar de�il, Kurumun hizmetlerini tamamlayacak kurulu�lar olmalar� �ng�r�lmektedir. �zel istihdam b�rolar�n�n i� ve i��i bulma ile ilgili faaliyetlerinin denetiminin, Kurum M�fetti�lerince yap�lmas� �ng�r�lmektedir.

T�rkiye ile Avrupa Birli�i �lkeleri aras�nda i�g�c�n�n serbest dola��m�na ili�kin geli�meler ile birlik �yesi �lkeler ba�ta olmak �zere geli�mi� �lkelerin ve uluslararas� kurulu�lar�n istihdam kurumlar�n�n g�rev ve faaliyetlerine ili�kin �al��malar�n izlenmesi, bunlara paralel olarak �lkemiz i�g�c� piyasas�n�n ihtiya�lar�na cevap verecek �al��malar�n yap�lmas�; ikili i�g�c� ve sosyal g�venlik anla�malar� ile kurumu ilgilendiren di�er anla�malar�n uygulanmas�na ili�kin geli�melerin de�erlendirilmesi, �al��ma hayat�, istihdam, i�sizlik, aktif ve pasif i�g�c� programlar�, i�g�c�n�n yap�s� ve meslek� niteli�inin geli�tirilmesi konular� ile ilgili olarak kurumu ilgilendiren yabanc� mevzuat�n taran�p incelenmesi ve yurt d�� istihdam hizmetlerinin geli�tirilmesine ili�kin olarak ara�t�rmalar yap�lmas� kurumun faaliyetleri i�erisinde bulunmakta ve b�t�n bu faaliyetler yabanc� �lkelerle s�rekli bilgi al��veri�inde bulunulmas�n�, gerektirmektedir.

Ekonomik ve sosyal alanda meydana gelen geli�melere paralel olarak, yukar�da da izah edilmeye �al��ld�� zere kurumun g�rev alan�n�n da geni�lemi� olmas� nedeniyle mevcut daire ba�kanl�klar�na ilaveten,

�zel �stihdam B�rolar� Dairesi Ba�kanl��,
D�� li�kiler Dairesi Ba�kanl��,
Bilgi ��lem Dairesi Ba�kanl��,

ad� alt�nda �� yeni daire ba�kanl��n�n daha kurulmas� kararla�t�r�lm��t�r. Tasar�da, �zel istihdam b�rolar�n�n kurulmas�, �al��malar� ve denetimlerine ili�kin usul ve esaslar belirtilmi� olup, ayr�ca ��sizlik Sigortas� Kanunu ile kurulan ��sizlik Sigortas� Daire Ba�kanl��na da Kurumun Daire Ba�kanl�klar� aras�nda yer verilmi�, halen illerde �ube M�d�rl�� olarak faaliyet g�steren ta�ra birimleri �l M�d�rl��ne d�n��t�r�lerek 12 B�lge M�d�rl�� ise kald�r�lm��t�r.

Kurumun, i�verene ve i�size istenilen d�zeyde hizmet sunabilmesi ve mevcut istihdam imk�nlar�n� koruyabilmesi ve yeni istihdam imk�nlar� yaratabilmesi i�in, bu hizmetleri y�r�ten personelin, konusunda ihtisasla�mas� gerekmektedir. Bunu sa�lamak i�in de, tasar�da ��stihdam ve Meslek Uzmanl��na kariyer meslek olarak yer verilmi�tir.

MADDE GEREK�ELER�

Madde 0001:

Bu madde ile �lkemiz i� piyasas�na etkin bir bi�imde hizmet sunabilmesi i�in merkezi Ankara ve k�saca ��KUR� diye an�lacak olan T�rkiye �� Kurumunun kurulmas� �ng�r�lm��t�r. Kurum, 5448 say�l� Kanunla onanm�� olan �� ve ��i Bulma Servisi Kurulmas� Hakk�nda 88 say�l� ILO S�zle�mesi ve di�er S�zle�meler ile de�i�en mevzuat gere�i ve di�er �lkelerdeki emsal kurulu�lar dikkate al�narak, �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��n�n Ba�l� Kurulu�u olan Sosyal G�venlik Kurumunun ilgili kurulu�u �eklinde, mal� ve idar� bak�mdan �zerk, t�zel ki�ili�i haiz, kamu hizmeti yapan bir kurum olarak d�zenlenmi�tir. Kurumun yerine getirmekle y�k�ml� oldu�u g�revlerin, �zel bir ihtisas� gerektirmesi ve amac�na uygun ger�ekle�tirilmesi, mal� ve idar� y�nden �zerk, fertlerle olan m�nasebetlerinde �zel hukuk h�k�mlerine t�bi olmas�n� zorunlu k�lmaktad�r. Kurulu�u, g�revleri ve hukuki stat�s� dikkate al�narak Kurum, Muhasebe-i Umumiye Kanunu, Devlet �hale Kanunu ve Say��tay��n vize, tescil ve denetimine t�bi tutulmam��, idar�, mal� ve teknik bak�mdan denetlenmesi Ba�bakanl�k Y�ksek Denetleme Kuruluna verilmi�, Kurumun mallar� ve alacaklar�n�n hangi h�k�mlere t�bi olaca�� belirtilmi�tir. Maddede ayr�ca kamu kurum ve kurulu�lar�nda �al��an memur, s�zle�meli ve ge�ici personelin bu Kanuna t�bi olmayaca�� hususuna a��kl�k getirilmi�tir.

Madde 0002:

Maddede bu Kanunda ge�en tan�mlar�n a��klamas� yap�lm��t�r.

Madde 0003:

Geli�en ve de�i�en d�nya ko�ullar�na uygun olarak �lkemizde ekonomik ve sosyal alanlardaki de�i�me ve geli�melere katk�da bulunmak amac�yla dinamik bir i� kurumunun �stlenmesi gereken g�revler bu maddede d�zenlenmi�; istihdam�n korunmas�, geli�tirilmesi ve i�sizli�in �nlenmesi i�in uygulanacak aktif i�g�c� piyasas� politikalar�na yer verilmi�tir.

Madde 0004:

Bu maddede; bat� i� kurumlar�nda oldu�u gibi kat�l�ma dayal� bir y�netim bi�iminin gere�i olarak, Genel M�d�rl��n yan�nda Genel Kurul, Y�netim Kurulu ve �l �stihdam Kurullar� gibi i��i, i�veren ve kamu temsilcilerinden olu�an organlar ihdas edilmi�, b�ylece hem uluslararas� s�zle�melerde yer alan geni� kesimlerle i�birli�i yap�lmas� ilkesine uyulmu�, hem de Ba�bakanl�k Y�ksek Denetleme Kurulunun �e�itli y�llara ait raporlar�nda belirtilen �nerilerin gere�i yerine getirilmi�tir.

Madde 0005:

Maddede, Genel Kurulun, belli say�daki i��i, i�veren, kamu y�netimi temsilcilerinden olu�aca��, Genel Kurulun toplanma zaman� ve �ekli ile, Genel Kurula Ankara d��ndan kat�lacak �yelerin harc�rahlar�n�n kendi kurum ve kurulu�lar�nca verilece�ine a��kl�k getirilmi�, ayr�ca Genel Kurulun g�rev ve yetkileri de belirtilmi�tir.

Madde 0006:

T�rkiye �� Kurumunun y�r�tme organ� olan y�netim Kurulunun olu�umu, g�rev ve yetkileri belirtilmi�, Y�netim Kurulu �yelerinde aranacak nitelikler, �yelerin g�rev s�releri ve g�revden al�nma �artlar� maddede esas alt�na al�nm�� ve Y�netim Kurulunun toplant� ve karar say�s� ile ba�kan ve �yelerine yap�lacak �demeler maddede ayr�ca g�sterilmi�tir.

Madde 0007:

T�rkiye �� Kurumu Genel M�d�rl��n�n: Genel M�d�r ve Genel M�d�r Yard�mc�lar� ile merkez ve ta�ra te�kilat�ndan olu�aca�� h�k�m alt�na al�nm��t�r.

Maddede ayr�ca;

Genel M�d�r ve Genel M�d�r Yard�mc�lar�n�n g�revleri ile Genel M�d�r�n temsil yetkisi ve bu yetkinin devri konusu,

2477 say�l� Kanun do�rultusunda Genel M�d�r ve Genel M�d�r Yard�mc�lar�n�n atanmalar�nda aranacak ��renim �art� ve atama usul� ile 1. Hukuk M��aviri, Tefti� Kurulu Ba�kan� ve Daire Ba�kanlar�n�n atama usulleri,

Kurumda atama yetkisinin, ilk d�rt dereceli kadrolardaki g�revler i�in Y�netim Kuruluna, di�er kadrolardaki g�revler i�in ise Genel M�d�re ait oldu�u,

h�k�m alt�na al�nm��t�r.

Madde 0008:

Bu maddede Kurumun merkez te�kilat�n� olu�turan hizmet birimleri ile g�revleri belirtilmi�tir.

Madde 0009:

Kurumun otomasyona ge�mekte oldu�u g�z �n�nde bulundurularak ve mevcut b�rokratik i�lemleri asgariye indirmek amac�yla ta�rada koordinasyon hizmeti y�r�ten 12 B�lge M�d�rl�� kald�r�lmakta, halen y�r�tme birimleri olan �ube M�d�rl�kleri ve �efliklerden olu�an ta�ra te�kilat�n�n �l M�d�rl�kleri, �ube M�d�rl�kleri ve �eflikler olarak yeniden �rg�tlenmesi ve bu suretle, �l d�zeyinde etkin ve s�ratli hizmet verecek g��l� bir yap�ya kavu�turulmas� �ng�r�lmektedir.

Madde 0010:

Bu maddede, 21.1.1946 tarih ve 4837 say�l� �� ve ��i Bulma Kurumu Kurulu� ve G�revleri Hakk�nda Kanunda yer alan Mahalli Dan��ma Komisyonlar� yerine Kurum organlar� aras�na al�nan �l �stihdam Kurullar�n�n nas�l olu�aca��, toplant� zamanlar� ve �l �stihdam Kurulu �yelerinin g�revleri a��klanm��t�r.

Madde 0011:

Kurumun, merkez ve ta�ra te�kilat�n�n her kademedeki y�neticilerinin sorumlulu�u 3046 say�l� Kanunun 34 �nc� maddesine uygun olarak belirlenmi�, ayr�ca, Kurumun i� ve i��i bulmaya yapt�� arac�l�k dolay�s�yla sorumlu tutulamayaca��, Y�netim Kurulu, Ba�kan ve �yeleri ile Kurum personelinin 765 say�l� T�rk Ceza Kanununun uygulanmas� a��s�ndan memur say�laca�� belirtilmi�tir.

Maddede ayr�ca 3046 say�l� Kanunun 38 inci maddesine paralel olarak Genel M�d�r ve her kademedeki y�neticilerin yetki devrine dair esaslar h�k�m alt�na al�nm��t�r.

Madde 0012:

Kurumun daha �nce t�bi oldu�u 3460, 440 ve 2929 say�l� Kanunlar�n y�r�rl�kten kalkm�� olmas�, yine Kurumun 233 say�l� Kanun H�km�ndeki Kararnamenin kapsam� d��nda kalmas�, �te yandan, 88 say�l� Uluslararas� S�zle�menin 9 uncu ve 1475 say�l� �� Kanununun 83 �nc� maddesine istinaden i� ve i��i bulmaya ili�kin hizmetleri bir kamu g�revi olarak y�r�tmesi kar��s�nda, Kurum personelinin bu Kanun ile 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun bu Kanuna ayk�r� olmayan h�k�mlerine t�bi olaca�� belirtilmi�tir.

�te yandan, Kurumun, Uluslararas� S�zle�meler, �� Kanunu ve bu Kanun h�k�mlerine g�re istihdam�n geli�tirilip yayg�nla�t�r�lmas� ve i�sizlikle m�cadele gibi �lke ekonomisi i�in hayat� �nem ta��yan konularda �stlendi�i g�revlerin istenilen d�zeyde y�r�t�lmesini sa�lamak, �zellikle, Kurumun g�revleri aras�nda bulunan i� piyasas� ara�t�rmalar�, i� ve meslek analizleri, i� ve meslek dan��manl��, i�e yerle�tirme, meslek� e�itim ve meslek� rehabilitasyon hizmetlerini istenilen d�zeyde y�r�tebilmek i�in Kurumun ihtiya� duydu�u �zel ehliyet ve liyakata sahip personel a��, olu�turulan �stihdam ve Meslek Uzmanl�� unvan� ile kapat�lmak istenmi�tir.

B�ylece, hukuk d�zenimizin bir kayna��n� te�kil eden 88 say�l� S�zle�menin 9 uncu maddesindeki amir h�k�m do�rultusunda, kariyer esas�na dayal� �stihdam ve Meslek Uzman� ad� alt�nda nitelikli personelin Kurumda g�rev yapmas�na imk�n sa�lanm�� olmaktad�r.

Kurumun merkez ve ta�ra te�kilat�nda s�zle�meli personel istihdam edilebilmesine imk�n tan�nm��t�r.

Genel M�d�rl�k�e uygun g�r�len d�rt y�ll�k y�ksek ��renim yapm�� personele, b�t�n �zl�k haklar�ndan faydalanmak, maa� ve �deneklerini almak kayd�yla Kurumun �al��malar� ile ilgili alanlarda master ve sertifika program�na kat�lma imk�n� tan�nm��t�r.

Kurumun Ankara d��ndaki icra, takip ve dava i�leri i�in Genel H�k�mlere g�re vek�let akdi ile l�zum g�r�lecek say�da avukat �al��t�r�labilece�i esas� getirilmi�tir.

Maddede ayr�ca, Kurum personeline fazla �al��ma �creti ve ikramiye verilmesi esas� getirilmi�tir.

Madde 0013:

Bu maddede, Kurumun gelirleri say�lm��t�r.

Madde 0014 .. 0017:

Uluslararas� alanda meydana gelen geli�melere paralel olarak s�rekli ve h�zla de�i�en i�g�c� piyasas�ndaki i�g�c� taleplerinin s�ratle kar��lanmas� ve i�sizli�in azalt�lmas�, uluslararas� s�zle�melerin hayata ge�irilmesi ve �u anda gayri resm� de olsa faaliyette bulunan dan��manl�k firmalar�n�n d�zen ve disiplin alt�na al�narak denetlenebilmesi a��s�ndan Kurumun hizmetlerini tamamlar nitelikte �zel istihdam b�rolar�n�n faaliyete ge�irilmesini teminen bir yasal d�zenlemeye ihtiya� duyulmu� ve s�z konusu b�rolar�n kurulu�una izin verilmesine, iznin yenilenmesine ve faaliyet ve denetimine ili�kin esaslar 96 say�l� ILO S�zle�mesi h�k�mleri do�rultusunda d�zenlenmi�tir.

B�ylece T�rkiye �� Kurumu�nun i� ve i��i bulmadaki arac�l�k tekelini gere�i gibi kullanmas�na olanak bulamamas�ndan do�an sak�ncalar giderilmi�, i�g�c� piyasas�n�n ihtiya�lar�na cevap verilmi� ve Kurumun s�n�rl� da olsa rekabet i�inde geli�mesine olanak sa�lanm��t�r.

Madde 0018:

Bu maddede engelli ve eski h�k�ml�lere ili�kin para cezalar�n�n Kuruma aktar�lmas� ve kullan�m�na ili�kin h�k�mlere yer verilmi�tir.

Madde 0019:

Kamu ve �zel kesim i�yerlerine i� ve i�g�c� konular�nda, Kuruma bilgi verme zorunlulu�u getirilmekte ve bu bilgilerin genel istihdam ve i�sizlik sigortas� �al��malar�ndan ba�ka ama�la kullan�lamayaca�� ve a��klanamayaca�� belirtilmektedir.

Ayr�ca Kurumun idar� ve adl� merciler nezdindeki i�lemlerinde belgelerinin ge�erlili�i ile ilgili ispat kolayl�� sa�lamak amac�yla elektronik veya bilgi i�lem ortam�nda i�lem yap�lmas� ve ar�ivleme esas� getirilmi�tir.

Madde 0020:

657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun ilgili maddelerinde de�i�iklik yapmak suretiyle �stihdam� ve Meslek Uzmanlar�n�n emsali kariyer uzmanlar�n faydaland�klar� mal� haklardan istifade etmelerine imk�n tan�nmaktad�r.

Madde 0021:

Maddede, Genel Kadro ve Usul� Hakk�ndaki 190 say�l� Kanun H�km�nde Kararname ile 1475 say�l� �� Kanununda ve di�er mevzuatta ge�en �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl�� ibaresinin T�rkiye �� Kurumu olarak de�i�tirilece�i belirtilmi�tir.

Madde 0022:

14-15-16-17 nci maddelerdeki d�zenlemeye paralel olarak 1475 say�l� �� Kanununun 2869 say�l� Kanunun 4 �nc� maddesi ile de�i�ik 85 inci maddesinin 2 nci f�kras� yeniden d�zenlenmi�tir.

Madde 0023:

Bu Kanunun uygulanmas�na ili�kin olarak d�zenlenecek y�netmelikler a��klanm��t�r.

Ge�ici Madde 0001:

a) Bu Kanun uyar�nca yap�lacak d�zenlemeler nedeniyle, kadro, unvan, s�n�f ve derecesi kald�r�lan veya de�i�tirilen personelin t�m mal� ve sosyal haklar� konusunda uygulanacak esaslar, kadro ve g�rev unvanlar� de�i�meyenlerin atanmas�na ili�kin usuller bu maddede belirtilmi�tir.

b) Bu madde ile Kanunun yay�mland�� tarihte en az d�rt y�ll�k y�ksekokul mezunu Kurum personeli i�in bir defaya mahsus olmak �zere �SYM taraf�ndan yap�lacak yaz�l�, Genel M�d�rl�k�e olu�turulacak komisyon taraf�ndan yap�lacak s�zl� s�navda ba�ar�l� olanlar�n �stihdam ve Meslek Uzmanl�� kadrolar�na, Kurumda en az �� y�ll�k hizmet s�resini tamamlamam�� olanlar�n �stihdam ve Meslek Uzman Yard�mc�l�� kadrolar�na atanacaklar�, yap�lan bu s�nav�n yeterlik s�nav� yerine ge�ece�i esas� getirilerek Kurum personeline ayr� bir imk�n tan�nm��t�r.

c, d) Bu Kanun ile yeniden d�zenleme yap�l�ncaya kadar birimlerin g�revlerinin nas�l yap�laca��, bu kanunda �ng�r�len yeni Y�netmelikler y�r�rl��e girinceye kadar mevcut T�z�k ve Y�netmeliklerin bu Kanuna ayk�r� olmayan h�k�mlerinin uygulanmas�na devam olunaca�� ve Kamu G�revlileri Sendikalar� Kanunu y�r�rl��e girinceye kadar Genel Kurula kat�lacak Kurum �al��anlar�n�n Bakan taraf�ndan belirlenece�i esasa ba�lanm��t�r.

e) Bu Kanun ile �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl�� T�rkiye �� Kurumu olarak yeniden d�zenlendi�inden, �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl��ne ait kadrolar ile ta��n�r ve ta��nmaz mallar ve haklar�n T�rkiye �� Kurumu�na devredildi�i belirtilmi�tir.

f) Kurumun ilk Genel Kurul toplant�s�n�n alt� ay i�inde yap�laca�� belirtilmi�tir.

Madde 0024:

Bu Kanunun y�r�rl��e girmesiyle 21.1.1946 tarih ve 4837 say�l� �� ve ��i Bulma Kurumu Kurulu� ve G�revleri Hakk�nda Kanun ile ek ve de�i�ikliklerinin y�r�rl�kten kald�r�ld�� belirtilmi�tir.

Madde 0025 .. 0026:

Bu Kanunun y�r�rl�k tarihi ile y�r�tme mercii belirtilmi�tir.

Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonu Raporu

T.C. T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonu
Esas No	1/297
Karar No	1
17.01.2003

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S� BA�KANLI�INA

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��nca 19.12.2002 tarihinde Esas Komisyon olarak Plan ve B�t�e Komisyonuna, Tali Komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen "T�rkiye �� Kurumu Kanunu Tasar�s�" Komisyonumuzun 26.12.2002 tarihinde yapt�� 2 nci birle�iminde g�ndeme al�nm��t�r. �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� ba�kanl��nda yap�lan toplant�da konunun daha ayr�nt�l� bir �ekilde ele al�narak olgunla�t�r�lmas� ve gerekli d�zenlemelerin yap�labilmesini sa�lamak amac�yla bir alt komisyon kurulmas�na karar verilmi�tir.

Adalet ve Kalk�nma Partisinden �orum Milletvekili Agah Kafkas, Bal�kesir Milletvekili Turhan ��mez, �stanbul Milletvekili Lokman Ayva ve Manisa Milletvekili H�seyin Tanr�verdi ile Cumhuriyet Halk Partisinden Ankara Milletvekili Bayram Meral ve Mersin Milletvekili H�seyin G�ler'in se�ildi�i alt komisyon, ba�kanl��na �orum Milletvekili Agah Kafkas'� se�erek �al��malar�na ba�lam��t�r. Alt komisyon 14.1.2003, 15.1.2003 ve 16.1.2003 tarihlerinde yapt�� toplant�lar�nda ��-Kur temsilcileri ile �al��ma hayat�n�n sosyal taraflar� olarak bilinen T�RK-��, HAK-��, T�SK ve ��i Emeklileri Dernek temsilcilerini de dinlemi�tir.

Alt Komisyon yapt�� al��malarda ilgililerin g�r�� ve de�erlendirmeleri sonunda yeni bir metin d�zenleyerek Komisyon Ba�kanl��na sunmu�tur.

Komisyonumuz bu defa;

16.1.2003 tarihinde yapt�� 3 �nc� birle�iminde �al��ma ve Sosyal G�venlik, Adalet ve Maliye Bakanl�klar� ile ��-Kur Genel M�d�rl�� ve �al��ma hayat�n�n sosyal taraflar�n�n temsilcilerinin kat�l�mlar�yla s�z konusu tasar�y� yeniden g�ndemine alm��t�r. Komisyonumuz yapm�� oldu�u bu birle�iminde alt komisyon taraf�ndan haz�rlanan yeni metnin esas al�narak g�r��lmesine karar vermi�tir.

Bu anlamda alt komisyon taraf�ndan haz�rlanan ve Komisyonumuz taraf�ndan da benimsenen bu yeni metin ile,

��-Kur �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��n�n "ba�l� kurulu�u" olmak �zere yeniden d�zenlenmi�,

Kurumun g�revlerinde baz� yeni d�zenlemeler eklenerek ve redaksiyona tabi tutularak baz� sadele�tirmeler de yap�lm��,

Genel Kurulun olu�umundaki �ye say�s� 50 �yeden 80 �yeye ��kar�lm�� ve toplant� s�resinin de iki y�la indirilerek, g�revler yeniden d�zenlenmi�,

Y�netim Kurulu �yelerinin �cretleri yeniden d�zenlenmi� ve g�revleri de sadele�tirilmi�,

Ana hizmet birimlerinden, �zel �stihdam Dairesi Ba�kanl�� ile D�� li�kiler ve Bilgi ��lem Dairesi Ba�kanl�klar� kald�r�larak di�er uygun daire ba�kanl�klar� i�inde yer verilmi�,

Yard�mc� Hizmet Birimlerinden Muhasebe ve Mali ��ler Dairesi Ba�kanl�� ile �dari ��ler Dairesi Ba�kanl�� birle�tirilmi�,

Y�netmeliklerle d�zenlenebilir gerek�esi ile daire ba�kanl�klar�n�n g�revleri tasar�dan ��kar�lm��,

�zel �stihdam B�rolar�na yurt d��na i��i g�nderebilme yetkisi de verilmi�,

Bilgi verme ve gizlilik maddesine cezai m�eyyide eklenmi�tir.

Ayr�ca Tasar�ya,

Kurum personeline ek �deme verilmesine ili�kin h�k�m de eklenmi�,

Ge�ici madde yeniden d�zenlenmi� ve s�zle�meli personelin kadroya atanmas�na ili�kin h�k�m metinden ��kar�lm��,

Y�r�rl�kten kald�r�lan mevzuat ve y�r�rl�k maddesi yeniden d�zenlenmi�tir.

Raporumuz Plan ve B�t�e Komisyonuna sunulmak �zere arz olunur.

Kar�� Oy

Sa�l�k, Aile, �al��ma Ve Sosyal ��ler Komisyonu Ba�kanl��na

T�rkiye �� Kurumu Kanun Tasar�s�yla ilgili olarak alt komisyonca haz�rlanan 6. Maddenin 2. B�l�m�nde yer alan �Toplant�lara i�tirak eden Y�netim Kurulu Ba�kan ve �yelerinden, Genel M�d�r ve Genel M�d�r Yard�mc�s� d��ndaki �yelerine, Y�netim Kuru �yesi kadrosunun kar��l�� olan ayl�k ve di�er �demeler, Genel M�d�r ve Genel M�d�r Yard�mc�s� �yelerine ise bu g�revleri nedeniyle 22.1.1990 tarihli ve 399 say�l� Kanun H�km�nde Kararnamenin 34 �nc� maddesine g�re Kamu �ktisad� Te�ebb�sleri Y�netim Kurulu Ba�kan ve �yelerine �denen miktarlarda ilave ayl�k �cret verilir.� �eklindeki �neriyi kabul etmiyorum.

H�k�met, �lkemizin i�inde bulundu�u ekonomik s�k�nt�lar� gerek�e g�stererek, hem asgar� �cret tespitinde hem de memur zamm�nda olduk�a ketum davranm��t�r. Yine ayn� gerek�elere dayan�larak, �al��anlar�n hakettikleri zorunlu tasarruflar �denmemektedir.

Bu tasar�da belirlenen �cret �skalas� ile b�yle bir tasarruf d��ncesi olmad�� anla��lmaktad�r. Y�netim Kurulu �yelerine verilmesi d��n�len �cret, �zellikle de Genel M�d�r ve Yard�mc�lar�na verilmesi d��n�len ilave y�ksek �cret, yeni bir ayr�cal�kl� kurum olu�turuldu�u izlenimini do�urmaktad�r. Bu nedenle Toplant�ya i�tirak eden y�netim kurulu ba�kan ve �yelerine tasar�da teklif edilen ��cret� de�il daha hakkaniyetli oldu�unu d��nd��m�z �huzur hakk�� demesi yap�lmas�n� ve bu huzur hakk�n�n y�ll�k T�ketici Enflasyon oran�nda artt�r�lmas�n� �neriyorum.

T�rkiye �� Kurumu Kanun Tasar�s�n�n �kinci K�s�m Birinci b�l�m�nde yer alan ��zel �stihdam B�rolar�� ba�l�� alt�nda getirilen d�zenlemenin ve devam�ndaki maddelerin t�m�ne Anayasam�z�n de�i�tirilemez, de�i�tirilmesi teklif dahi edilemez ilkelerinden olan sosyal devlet ilkesine ayk�r�l�� y�n�nden muhalefet �erhi koyuyorum.

Ayr�ca, eme�in adeta k�le gibi al�n�r sat�l�r duruma gelmesine yol a�acak olan b�yle bir uygulamaya �nsan Haklar� Evrensel Bildirgesinin 4 �nc� maddesinde yer alan �Hi� kimse k�lelik veya kulluk alt�nda bulundurulamaz, k�lelik ve k�le ticareti her t�rl� bi�imde yasakt�r� ilkesine ayk�r�l��, dolay�s�yla �nsan Haklar� kavram�n�, nitelikleriyle birlikte benimseyen Anayasam�z� da ihlal etmesi y�n�nden de kar�� oldu�umu beyan ederim.

17.1.2003

Enver �ktem
�zmir

Kar�� Oy

Birinci Maddenin �Kurumun mallar�, alacaklar�, banka hesaplar� 9.6.1932 tarih ve 2004 say�l� �cra ve �flas Kanunu ile 1.3.1926 tarih ve 765 say�l� T�rk Ceza Kanunu bak�m�ndan Devlet mal� h�km�nde olup haczedilemez, alacaklar� da devlet alaca�� derecesinde imtiyazl�d�r. Kurum mallar� hakk�nda �cra ve �flas Kanununun iflasa ili�kin h�k�mleri uygulanmaz.� h�km� Anayasan�n E�itlik, Sosyal Hukuk Devleti ilkelerine ve Hukukun �st�nl�� prensibine ayk�r�d�r.

�erif Birin�
Bursa

Plan ve B�t�e Komisyonu Raporu

T.C. T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Plan ve B�t�e Komisyonu
Esas No	1/297
Karar No	28
28.05.2003

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S� BA�KANLI�INA

�al��ma Bakanl��nca haz�rlanarak, Bakanlar Kurulunca 21 inci Yasama D�neminde T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na sunulan "T�rkiye �� Kurumu Kanunu Tasar�s�" Komisyonumuzca yap�lan �al��malar sonucunda Genel Kurul G�ndeminde S�ra Say�s� 675 olarak yer alm��, ancak T�rkiye B�y�k Millet Meclisinin erken genel se�imlerle yenilenmesi nedeniyle, ��t�z��n 77 nci maddesi gere�ince s�zkonusu tasar� kad�k olmu�tur. Bu defa, ayn� Tasar� 58 inci H�k�met taraf�ndan 11.12.2002 tarihinde yenilenerek, Ba�kanl�k�a 19.12.2002 tarihinde tali komisyon olarak "Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonuna" esas Komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmi�tir. S�zkonusu tasar�, Komisyonumuzun 23.01.2003 tarihinde yapm�� oldu�u 10 uncu birle�iminde, H�k�meti temsilen �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� Murat Ba�esgio�lu ile �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��, Maliye Bakanl��, Devlet Planlama Te�kilat� M�ste�arl�� ve ilgili sosyal g�venlik kurulu�lar� temsilcilerinin kat�l�mlar�yla incelenip, g�r��lm��t�r.

Bilindi�i gibi; istihdam ve i�sizlik konusu, geli�mi� ve geli�mekte olan �lkelerin ortak sorunudur. Bu sorunun toplumsal ve ekonomik yans�malar�, hemen her �lkenin ekonomi politikalar�ndan sorumlu kurumlar�n� istihdam� geli�tirme ve i�sizli�i azaltma konusunda �nlemler almaya zorlam��t�r. G�n�m�zde, geli�mi� ekonomilere sahip bat� �lkelerinde i�g�c�n�n istihdam�ndan sorumlu i� kurumlar�; i�e yerle�tirme, i�g�c�ne vas�f kazand�rma, i�ba��nda e�itim, mesle�e y�neltme, i� ve meslek dan��manl��, i� yaratma tedbirleri, i� kurmaya destek ve yard�m sa�lama, i�g�c� piyasas�n� izleme ve bu piyasada d�zenleyici rol oynama, mesleki rehabilitasyon tedbirlerinin uygulanmas� ve i�sizlik sigortas� uygulamas� yolu ile istihdam�n geli�tirilmesi ve i�sizli�in s�n�rlanmas� konusunda �nemli g�revleri yerine getirmektedirler.

�lkemizde, 1946 y�l�ndan beri i� ve i��i bulma hizmetleri bir kamu kurumu olan �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl��nce y�r�t�lmektedir. Bu Kurum, bat� �lkelerindeki benzer kurumlar�n fonksiyonlar� dikkate al�nd��nda, i� piyasas�n�n �lke �ap�nda ve belli bir plan �er�evesinde etkin bir �ekilde d�zenlenmesini ger�ekle�tirememi�tir. Kurum, i� ve i��i bulma arac�l�� faaliyetlerine ili�kin birtak�m formaliteleri yerine getirmeye �al��an bir kurulu� haline d�n��m��t�r. Bu nedenle, Kurumun, yasal g�revleri bak�m�ndan bat�daki benzer i� kurumlar�ndan b�y�k bir farkl�l�� bulunmamakla beraber, y�r�t�len hizmetlerin kapsam�, etkinli�i ve yayg�nl�� a��s�ndan bak�ld��nda, b�y�k �l��de modernize edilmeye ve �a�da� bir yap�ya kavu�turulmaya ihtiyac� bulunmaktad�r.

�� ve ��i Bulma Kurumunun bat�daki i� kurumlar�na benzer hale getirilmesi yan�nda, Avrupa Birli�ine uyum s�reci ve ciddi boyutlara ula�m�� bulunan yap�sal i�sizlik sorunuyla m�cadele a��s�ndan 29.6.2000 tarihli ve 4588 say�l� Yetki Kanununa dayan�larak, �� ve ��i Bulma Kurumunun yerine i�g�c�n�n, etkin ve verimli bir �ekilde istihdam�na y�nelik kamu t�zel ki�ili�ini haiz, idari ve mali �zerkli�e sahip, T�rkiye �� Kurumu kurulmas�n� �ng�ren 617 say�l� Kanun H�km�nde Kararname, 4.10.2000 tarihinde Resmi Gazetede yay�mlanarak y�r�rl��e girmi�tir. Ancak, 617 say�l� Kanun H�km�nde Kararname, Yetki Kanununun Anayasaya ayk�r� g�r�lerek iptal edilmesinden dolay�, Anayasal dayanaktan yoksun kalmas� nedeniyle Anayasa Mahkemesinin 8.11.2000 tarihli ve 2000/36 say�l� karar� ile iptal edilmi�tir. Anayasa Mahkemesi; Kanun H�km�nde Kararnamenin iptal edilmesi ile ortaya ��kacak hukuksal bo�lu�un kamu yarar�n� ihlal edici nitelikte olaca��n� dikkate alarak, Anayasan�n 153 �nc� maddesi ile 2949 say�l� Kanunun 53 �nc� maddesi h�k�mleri �er�evesinde, iptal karar�n�n Resmi Gazetede yay�mlanmas�ndan ba�layarak dokuz ay sonra y�r�rl��e girmesine karar vermi�tir. S�z konusu s�re i�erisinde yasal d�zenlemelerin ger�ekle�tirilememesi nedeniyle ortaya ��kan hukuksal bo�lu�un giderilebilmesi i�in Tasar�n�n �ncelikle de�erlendirilmesi ihtiyac� ortaya ��km��t�r.

Tasar� ve gerek�esi incelendi�inde;

�al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��na ba�l� olarak kurulan Sosyal G�venlik Kurumunun ilgili kurulu�u olarak �zel hukuk h�k�mlerine tabi, t�zel ki�ili�i haiz, idari ve mali �zerkli�e sahip T�rkiye �� Kurumunun kurulmas�n�n,
T�rkiye �� Kurumunun, geli�en ve de�i�en d�nya ko�ullar�na uygun olarak istihdam�n korunmas�, geli�tirilmesi ve i�sizli�in �nlenmesi i�in uygulanacak aktif i�g�c� politikalar�n� y�r�tmesinin,
Kurumda, kat�l�ma dayal� bir y�netim bi�iminin olu�turulmas� amac�yla; i��i, i�veren ve kamu temsilcilerinden olu�an Genel Kurul, Y�netim Kurulu ve �l �stihdam Kurullar�n�n kurulmas�n�n,
Kurumun ta�ra te�kilat�n�n il d�zeyinde etkin hale getirilmesinin,
Uluslararas� alanda meydana gelen geli�melere paralel olarak s�rekli ve h�zla geli�en i�g�c� piyasas�nda, i�g�c� taleplerinin s�ratle kar��lanabilmesi amac�yla �zel �stihdam B�rolar�n�n faaliyete ge�me, �al��ma esas ve usullerinin d�zenlenmesinin,

Ama�land�� anla��lmaktad�r.

Komisyonumuzda Tasar�n�n t�m� �zerinde yap�lan m�zakerelerde;

Kurumun te�kilat yap�s� ve fonksiyonlar� do�rultusunda y�r�t�lmesi �ng�r�len hizmetlerin bir k�sm�n�n baz� kamu kurumlar� taraf�ndan y�r�t�ld��, bu nedenle hizmet �ak��malar�n�n �nlenmesi gerekti�i,
Devletin te�kilat yap�s�n� geni�letici yeni yap�lanmalardan ziyade ihtiya� duyulan hizmetlerin �zel sekt�r taraf�ndan kar��lanmas� ve bu do�rultuda �zel �stihdam B�rolar�n�n te�vik edici ve geli�tirici bir anlay��la desteklenmesinin gerekti�i,
�zel �stihdam B�rolar� taraf�ndan sa�lanan i� olanaklar�n�n, ta�eronla�ma, sendikas�zla�t�rma, adil olmayan �cret ve a��r �al��ma ko�ullar� gibi uygulamalara neden olabilece�i, bu nedenlerle sosyal devlet ilkesine uymayan bir anlay��la �al��ma bar��n� zedeleyebilecek konularda gerekli �nlemlerin al�nmas�na ihtiya� oldu�u,
��sizlik olgusunun sanayi ve hizmet sekt�rlerinde al�nmas� gereken ciddi �nlemler sonucu azalt�labilece�i ve bu anlay�� do�rultusunda Kurum ile Devlet Planlama Te�kilat� aras�ndaki i�birli�inin �nemli oldu�u,
��sizlik ve eksik istihdam oranlar�na ili�kin resmi a��klamalar�n, ekonomik ve sosyal ger�ekleri yans�tmas� gerekti�i,
Tasar�n�n, di�er sosyal g�venli�e ili�kin tasar�larla birlikte ele al�nmas� ve konunun b�t�n y�nleriyle g�r��lmesi amac�yla bir alt komisyon kurulmas�n�n yararl� olaca��,

�eklindeki g�r�� ve ele�tirileri m�teakip, H�k�met ad�na yap�lan tamamlay�c� a��klamalarda ise;

��sizlik ve eksik istihdam oranlar�n�n y�ksekli�inin yan�s�ra, kay�t d�� istihdam�n yayg�nl��, tar�mda istihdam edilenlerin �al��ma n�fusu i�inde �nemli bir yer tutmas�, istihdam edilenlerin ve i�sizlerin e�itim d�zeyinin d��kl��, �ocuk ve yabanc� ka�ak i��i kullan�m�n�n �lkemizin ekonomik ve sosyal a��dan en �nemli sorunlar�n� olu�turdu�u,
S�zkonusu sorun ve ihtiya�lar nedeniyle, ekonomi politikalar�n�n yan�s�ra, i�g�c� piyasas�n�n kurumsal ve i�levsel a��dan etkin bir yap�ya kavu�turulmas�n�n �nemli oldu�u,
Avrupa Birli�i ve Uluslararas� �al��ma Te�kilat� norm ve standartlar�n�n ulusal mevzuat�m�za kazand�r�lmas�n�n, �lkemizin ekonomik ve sosyal geli�imine �nemli katk�lar sunaca��,
��e yerle�tirme ve i�g�c�n�n e�itsel ve mesleki niteli�ini y�kseltmesi ve i�g�c� piyasas�n�n de�i�en ihtiya� ve ko�ullar do�rultusunda d�zenlenmesini sa�layacak olan demokratik ve kat�l�mc� bir yap�ya sahip T�rkiye �� Kurumunun kurulmas�n�n, gerek uluslararas� standartlara ula�ma, gerekse ciddi yap�sal sorunlarla m�cadele a��s�ndan b�y�k �nem ta��d��,
Sosyal g�venlik ve genel sa�l�k sigortas� alanlar�n�n, yasala�ma s�recinden �nce ba�ta siyasal partiler, sivil toplum �rg�tleri olmak �zere toplumun t�m kesimlerinde konunun ayr�nt�l� bir �ekilde tart��l�p olgunla�t�r�laca��,
T�rkiye �� Kurumunun te�kilat yap�s�n� d�zenleyen Tasar� ile di�er sosyal g�venli�e ili�kin tasar�lar�n ayr� ele al�nabilece�i, Kurumun te�kilat�n� d�zenleyen Kanun H�km�nde Kararnamenin iptal edilmesi nedeniyle yasal dayana��n�n kalmamas� sonucu kurum tasarruflar�n�n hukuk alan�nda tart��mal� sonu�lar do�urabilece�i,
�zel �stihdam B�rolar�na ili�kin d�zenlemenin, Uluslararas� �al��ma Te�kilat� ile 1951 y�l�nda imzalanm�� olan 96 say�l� s�zle�me paralelinde bir i�eri�e sahip oldu�u ve ulusal mevzuat�m�za s�zkonusu norm ve standartlar� kazand�rmam�z�n Avrupa Birli�i tam �yelik s�recine �nemli katk�lar sa�layaca��,

�fade edilmi�tir.

Bu g�r��meleri m�teakip, konunun daha ayr�nt�l� bir �ekilde incelenebilmesini teminen bir alt komisyon kurulmas�na ve alt komisyon �al��malar�n� takiben g�r��melere devam edilmesine karar verilmi�tir.

Alt Komisyon 4.3.2003, 3.4.2003, 16.4.2003, 17.4.2003, 28.4.2003 tarihlerinde yapt�� al��malar�na Kurumun Genel M�d�r�'n�n T�rkiye �� Kurumunu tan�t�c� mahiyette sundu�u brifing ile ba�lam��t�r. Brifing'de;

�lkemizin gen� n�fus yap�s�na sahip oldu�unu, bu nedenle k�sa d�nemde i�g�c� piyasas�na girmesi beklenen �al��abilir n�fusun beklenenden fazla olaca��n�,
��g�c� piyasas�nda kad�n�n istihdam i�inde d��k paya sahip oldu�u, �al��abilir n�fusun e�itim d�zeyinin d��k oldu�u, ayr�ca istihdam�n sekt�rel da��l�m� i�inde tar�m�n a��rl��n�n y�ksek oldu�u, kentlere g��n �nlenmesi a��s�ndan y�resel sanayilerin kurulmas�n�n �nemli oldu�u,
E�itimli gen�lerin i�sizlik oranlar�n�n y�ksekli�i, kay�t d�� istihdam, yabanc� ka�ak istihdam, �ocuk istihdam�, ekonomik ba��ml�l�k oran�n�n y�ksekli�i meslek� e�itimin yetersizli�i gibi konular�n istihdam�n ba�l�ca sorunlar� aras�nda yer ald��,
K�reselle�me s�recinde be�eri sermayenin fiziki sermayeden �nemli oldu�u, bu nedenle kariyer dan��manl�� ve i�g�c� mobilitesini art�rman�n �nemli oldu�u,
Meslek� e�itimin te�vikinin ve i�g�c� piyasas�n�n modernle�tirilmesinin gerekti�i,
Ulusal programda k�sa vadeli �ncelikler kapsam�nda Kurum yasas�n�n ��kar�laca��n�n taahh�t edildi�i,
T�rkiye �� Kurumunun, i� ve i��i bulmaya arac�l�k hizmetleri, piyasay� d�zenleme, i�g�c� piyasas�nda bilgi sisteminin olu�turulmas�, i�sizlik sigortas�, aktif ve pasif i�g�c� politikalar� gibi konularda �nc�l�k g�revinin bulundu�u,
1946 tarihinde kurulan �� ve ��i Bulma Genel M�d�rl��'n�n ge�en s�re i�inde, mevcut yap�s�yla, i�g�c� piyasas�nda ya�anan geli�meleri izlemek ve gerekli hizmeti sunma noktas�nda yetersiz kald��,
Kurumun izin ve denetimleri �er�evesinde �zel istihdam b�rolar�n�n kurulmas� gerekti�i, bu b�rolar�n y�netmelikle belirlenecek meslekler ve �st d�zey y�neticiler hari�, i� arayanlardan hi�bir menfaat temin edemeyece�i, ayr�ca sigortas�z i��i �al��t�rmaya y�nelik anla�malar yapamayaca��, bunun ayn� zamanda Uluslararas� �al��ma Te�kilat�'n�n 96 say�l� s�zle�mesinin de gere�i oldu�u,

�fade edilmi�tir.

Bu defa Komisyonumuzun 7.5.2003 tarihinde �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� Murat Ba�esgio�lu ile Maliye Bakanl��, �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��, Devlet Planlama Te�kilat� M�ste�arl�� ve Devlet Personel Ba�kanl�� temsilcilerinin de kat�l�mlar�yla yapm�� oldu�u 41 inci birle�iminde, Alt Komisyon taraf�ndan haz�rlanan metin �zerinde g�r��melere ge�ilmi�tir.

Metnin;

1 inci maddesi; birinci f�kras�n�n T�rkiye �� Kurumunun istihdam�n korunmas�na, geli�tirilmesine yayg�nla�t�r�lmas�na ve i�sizli�in �nlenmesi faaliyetlerine yard�mc� olmak ve i�sizlik sigortas� hizmetlerini y�r�tmek amac�yla kurulmas�n� teminen yeniden d�zenlenmesi, d�rd�nc� f�kras�, Kurumun Say��tay taraf�ndan denetlenebilmesi ve hesap alabilmesi i�in vize ve tescile ili�kin h�k�mler hari� 1050 say�l� Kanuna da tabi olmas�n� d�zenleyecek �ekilde redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle,
2 nci maddesi aynen,
3 �nc� maddesi; 1 inci maddenin birinci f�kras�nda yap�lan de�i�ikli�e paralel olarak Kurumun g�revlerinin de redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle,
4 �nc� maddesi aynen,
5 inci maddesi; ��nc� f�kras�n�n (a) ve (b) bentlerinin 1 inci maddede yap�lan de�i�ikli�e paralel olarak redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle,
6, 7 ve 8 inci maddeleri aynen,
9 uncu maddesi; ( c) f�kras�nda, Kurumun g�revleri ile ilgili 3 �nc� maddenin (a) bendine paralellik sa�lanmas� amac�yla, "Ulusal istihdam politikalar�n�n olu�turulmas�na ili�kin i�lemleri y�r�tmek," h�km�n�n, "Ulusal istihdam politikalar�n�n olu�turulmas�na yard�mc� olmak amac�yla �al��malar yapmak," olarak de�i�tirilmesi suretiyle,
10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 ve 24 �nc� maddeleri aynen,
25 inci maddesi; maddeye ekli cetvellerde yer alan "Daktilo" unvan�n�n, "Veri Haz�rlama Kontrol ��letmeni" olarak de�i�tirilmesi suretiyle,
26, 27, 28, 29, 30, 31 ve 32 nci maddeleri aynen,
33 �nc� maddesi; (b) bendinin, 18.4.1999 tarihli Bakanlar Kurulu Karar�yla y�r�rl��e konulan Genel Y�netmelik ile g�revde y�kselme esaslar� belirlendi�inden kamu kurum ve kurulu�lar� aras�nda uygulama birli�inin sa�lanmas�n� teminen madde metninden ��kar�lmas� ve takip eden bentlerin tesels�l ettirilmesi suretiyle,
Ge�ici 1 ve 34 �nc� maddeleri ile y�r�rl�k ve y�r�tmeye ili�kin 35 ve 36 nc� maddeleri aynen,

Kabul edilmi�tir.

Raporumuz, Genel Kurulun onay�na sunulmak �zere Y�ksek Ba�kanl��a sayg� ile arz olunur.

��-KUR YASA TASARISI
KAR�I OY YAZISI

Kurum; �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��n�n ilgili de�il ba�l� kurulu�u yap�lm��t�r. Bu durum, kurumun, �zel hukuk h�k�mlerine tabi, t�zel ki�ili�e haiz, idar� ve mal� bak�mdan ��zerk� ve �zel b�t�eli kamu kurulu�u olmas�n� engelleyebilir.
�al��mak isteyene i�, �al��t�rmak isteyene ise i��i bulma g�revi �ncelikle Kurumun olmal�, i�g�c� piyasas� AB �lkelerinde oldu�u gibi Kurumca izlenmeli ve denetlenmelidir. Ayr�ca, bilindi�i gibi i� ve i��i bulma faaliyetlerinin istismara a��k y�nleri vard�r. Yurtta�lar�m�z�n, yurtd��nda, i��i simsarlar�nca i� bulma vaadiyle doland�r�lmalar� olaylar� g�ndemden d��memektedir. Bu nedenle son derece �nemli bu kamu g�revinde �zel b�rolara b�ylesine a��rl�k verilmesi �lkemizdeki i�sizli�in de boyutlar� dikkate al�nd��nda, ortaya �ok daha ciddi sorunlar ��karabilir. Yap�lan d�zenlemeyle, kurumun etkin bir istihdam kurumu olarak yeniden yap�land�r�lmas�, personel ve donan�m eksikliklerinin h�zla giderilerek Avrupa�daki benzer hizmetleri sunan istihdam kurumlar� d�zeyine ��kart�lmas� amac� �n planda tutulmas� gerekirken, Yasa tasar�s�nda �zel �stihdam B�rolar�na, ��-Kur�un ana sorumlulu�unu ve i�levini g�z ard� edici bir anlay��la yer verilmi�tir. Bu durum �a�da� sosyal devlet anlay��na uygun d��memektedir.
1. Kurumun g�revleri aras�nda �d� bendinde belirtilen ��zel istihdam b�rolar�� ile ilgili g�revler d�zenlenmektedir. �zel �stihdam B�rolar� (��B) genelde, kar motifinden hareket etmektedirler. Bu nedenle ilgi alanlar�, a��rl�kl� olarak, istihdam edilme olana�� y�ksek olan i�g�c� arz� ile s�n�rl� kalacakt�r.
2. ��B daha b�y�k piyasa pay� elde etmek amac�yla hareket edecekler, b�ylece ��B aras�nda bir rekabet ortam�n�n yarat�lmas�na neden olacaklard�r. Bu durum ilk a�amada olumlu gibi g�z�kebilirse de, bir noktadan sonra i�verenin i��i ��karma veya de�i�tirme e�ilimini art�rabilir. ��nk� ��kar�lan i��inin yerine daha e�itimlisinin, daha gen� olan�n�n rahatl�kla bulunmas� olanaklar� �o�almaktad�r. �te yandan bu durum meslek� e�itim konusunda i�letmelerin sorumluluk �stlenmesi gere�ini de ortadan kald�rmaktad�r. E�itimin maliyeti i�yerinden (�irketten) topluma kayacakt�r. ��g�c� piyasas�ndaki i�g�c� mobilitesinin artmas� ya da emek piyasalar�n�n a��r� mobil hale gelmesi, ��B�nin potansiyel sermaye hacimlerinin artmas� anlam�na gelecektir. Oysa i�g�c� piyasas�ndaki a��r� mobilite, �e�itli sosyo-ekonomik sorunlar� da beraberinde getirecektir.
��B, i�g�c� piyasas� bilgilerinin sa�l�kl� toplanmas�n� engelleyici bir ortam yaratabilirler. Bu durum demokrasinin temel ilkelerinden olan �istihdamda f�rsat e�itli�i ve ay�r�m yapmama� ilkesine zarar verici uygulamalara neden olabilir.
��B�in serbest�e faaliyetle bulundu�u �lkelerde h�k�metlerin, ��B�nin iyi niyetlerine inanmalar�, g�venmeleri ve onlardan yararlanabilmeleri a��s�ndan, ��B�nin sicil k�t�klerinin ne yaz�k ki bozuk oldu�u ve bir t�rl� d�zeltilemedi�i ortaya ��km��t�r.
�a�da� istihdam kurumlar�n�n �nemli g�revlerinden biri de �lkede �al��mak isteyen yabanc�lara �al��ma izni verilmesidir. �lkemizdeki i�g�c� piyasas�n�n �nemli handikaplar�n�n birisi de yabanc� ka�ak i��iliktir. �lkemizde yayg�n bir i�sizlik olmas�na ra�men bir milyonun �zerinde yabanc� ka�ak i��inin, i� g�c� piyasas�nda bulundu�u tahmin edilmektedir. T�rkiye�de yabanc�lara �al��ma izni verilmesi g�revi 4817 say�l� Yasayla �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��na verilmi�tir. �al��ma �zinleri geli�mi� bat� �lkelerinde, i�g�c� piyasas�n�n �zellikleri ve bu i�g�c�n�n �lkeden kar��lanamamas� durumu g�z�n�nde bulundurularak, kamu istihdam kurumlar� taraf�ndan verilmektedir. Bu nedenle, �lkemizde de geli�mi� �lkelerde oldu�u gibi (Almanya, �ngiltere vb.) �al��ma izninin, ilgili bakanl�k ya da kamu kurum ve kurulu�lar�n�n g�r�� al�nmas� kayd�yla, T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan verilmesi gerekir. 4817 say�l� Yasada �al��ma izninin verilebilmesi i�in i�verenin bu meslekteki i�g�c�n� T�rkiye�deki yerli i�g�c� ile kar��layamad��n� belgelemesi gerekmektedir. Bu belgeyi verecek kurulu� da, do�al olarak, kamu istihdam kurumu olan T�rkiye �� Kurumu olmal�d�r. Ayr�ca, �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��n�n �lke �ap�nda sadece 23 ilde te�kil�t� bulunmaktad�r. T�rkiye �� Kurumunun ise t�m illerde ve b�y�k il�elerde te�kil�t� mevcuttur.
Yap�lan d�zenleme ile yabanc�lar�n �al��ma izni ba�vurular�n�n ve de�erlendirilmesinin t�m illerden yap�labilmesi m�mk�n olamayacak ve b�rokratik i�lemler yo�unla�acakt�r. Oysa ki, T�rkiye �� Kurumunda mevcut olan organizasyon, d�zeyi yeni bir ba�kanl�k tesis edilmesine gerek b�rakmadan, Kurumdaki i�g�c� piyasas� verileri ve ara�t�rmalar� do�rultusunda �al��ma izni verilip verilmemesi karar verilebilecek durumdad�r.
�a�da� istihdam kurumlar�n�n g�n�m�zde en �nemli g�revleri, i�g�c� piyasas� uyum programlar� ile istihdam�n korunmas� ve geli�tirilmesi i�in te�vik programlar� haz�rlamak ve uygulamakt�r. Bu programlar�n finansman� i�in �nemli miktarda kaynak gerekmektedir. Bu kaynaklar�n bir k�sm� D�nya Bankas�, Avrupa Sosyal Fonu vb. uluslararas� kurum ve kurulu�lardan sa�lanma imk�n� olsa da ulusal kaynaklar�nda bu alanlara tahsisi i�sizlikle m�cadelede ve istihdam�n korunmas� ve geli�tirilmesinde son derece �nemlidir. Geli�mi� bat� �lkelerinde uygulanan bu t�r programlar, i�sizlikle m�cadelede, son derece ba�ar�l� olmu�tur. �lkemizde de ekonomik ve sosyal bir sorun olan i�sizlik, bu t�r programlar�n finanse edilmesi ve ya�am bulmas� ile azalt�labilecek ve ekonomik geli�meye �nemli katk�larda bulunacakt�r. Bu konuda tasar�n�n, ileride sorunlar yaratabilecek ciddi eksiklikler i�erdi�ini d��nmekteyiz.
Tasar�, yeni ihdas edilen �stihdam ve Meslek Uzmanl�� Kadrolar�na Kurumda �al��an ve �artlar� uyan personele bir defaya mahsus s�nava girme ve bu kadrolara atanma imk�n� sa�lamamaktad�r. Ayr�ca Kurumda, 617 say�l� KHK�nin Anayasa Mahkemesince iptal edilmeden �nce, g�revde y�kselme s�nav� a��lm�� ve sonu�lanm��t�r. Buna ra�men, s�nav� kazananlar�n atamalar� yap�lamam��t�r. De�inilen eksikliklerin giderilmesi kurum personelinin moralitesini olumlu y�nde etkileyece�i gibi, hakkaniyet ilkesi ile de uygun d��ecektir.
��-Kur�un sorumlulu�unu etkin ve verimli bir �ekilde yerine getirilmesi i�in merkez ve Ta�ra kadro da��l�mlar�n�n ve normlar�n�n optimal bir dengede olmas� gerekmektedir. Yasa tasar�s�nda, ta�radaki kadrolara nicel ve nitel yeteri a��rl��n verilmedi�i g�zlenmektedir.

Yukar�da belirtilen gerek�eler �er�evesinde, kanun Tasar�s�na muhalifiz.

ALT KOM�SYON RAPORU

PLAN VE B�T�E KOM�SYONU BA�KANLI�INA

Komisyonumuzun, 23.1.2003 tarihinde, H�k�meti temsilen �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� Murat Ba�esgio�lu ile �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��, Maliye Bakanl��, Devlet Planlama Te�kilat� M�ste�arl�� ve ilgili Sosyal G�venlik Kurulu�lar� temsilcilerinin de kat�l�mlar�yla yapt�� 10 uncu birle�imde; 1/297 esas numaral� "T�rkiye �� Kurumu Kanun Tasar�s�" �zerindeki g�r��melere ba�lanm��t�r.

Tasar�n�n geneli �zerindeki g�r��meleri m�teakip, konunun daha ayr�nt�l� bir �ekilde incelenebilmesini teminen bir alt komisyon kurulmas�na ve alt komisyon �al��malar�n� takiben g�r��melere devam edilmesine karar verilmi�tir.

Alt Komisyonumuz; �e�itli tarihlerde kanun tasar�s� �zerinde yapt�� kapsaml� �al��malarda;

��sizlik sigorta primlerinin toplanmas� ve kullan�lmas�na ili�kin fonksiyonlar�n, Sosyal Sigortalar Kurumu ve T�rkiye �� Kurumu olmak �zere ayr� te�kilatlar taraf�ndan yerine getirildi�i, hizmetin etkin ve verimli i�lemesi a��s�ndan bu konudaki g�rev da��l�m�n�n b�y�k �nem ta��d��,
��sizlik ve istihdam konusunda Yerel Y�netimler, �al��ma Genel M�d�rl�� ve T�rkiye �� Kurumu aras�ndaki g�rev da��l�m� ve koordinasyonun sa�lanmas�n�n da dikkate al�nmas� gerekti�i,
�zel istihdam b�rolar�n�n mevcut i�g�c� piyasas�n� d�zenleme konusunda �nemli g�revler yerine getirdi�i ancak, kamunun etkin denetimleri �er�evesinde mevcut aksakl�klara ��z�m getirilebilece�i, istihdam b�rolar�n�n hukuki alt yap�s�n�n olu�turulmas�nda �lkemiz ko�ullar�na uygun bir yap�lanmaya ihtiya� oldu�u,

�fade edilerek, Kurumun bu temel hususlar �er�evesinde yap�land�r�lmas�n�n uygun olaca�� kanaatine var�lm��t�r.

Ayr�ca, tasar�n�n maddelerinin m�zakeresine ge�ilmeden �nce, ilgili sivil toplum kurulu�lar�n�n g�r��lerini ifade etmelerine de imk�n sa�lanm��t�r. �lgili sivil toplum kurulu�lar�n�n g�r��lerini a�a��daki �ekilde �zetlemek m�mk�nd�r;

T�RK-��

Tasar�ya genel olarak olumlu yakla��ld��,
1946 y�l�nda kurulan �� ve ��i Bulma Kurumu Genel M�d�rl��'n�n g�n�m�ze kadar istenilen d�zeyde i�levlerini yerine getiremedi�i,
��sizlik sigortas�n�n istihdam politikas�n�n bir par�as� olarak ele al�nmas� gerekti�i,
Sosyal taraflar�n kat�l�m�n�n �nemli oldu�u, bu �er�evede il istihdam kurullar�n�n yetkilerinin yerel d�zeyde istihdam alanlar�n� belirleyebilecek �ekilde geni�letilmesi gerekti�i,
�zel istihdam b�rolar�n�n, kamunun etkin denetimi alt�nda yasal bir �er�eveye kavu�turulmas� gerekti�i, ayr�ca hizmet alanlar�n�n yurti�i ile s�n�rl� tutulmas�n�n yerinde olaca�� buna kar��l�k, yurtd��na i��i g�nderilmesi veya yabanc� i��ilerin �al��ma izinlerinin T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan verilmesi ve Milli e�itim politikalar� belirlenirken istihdam boyutunun da de�erlendirilmesi gerekti�i,

HAK-��

Avrupa Birli�i'nde kurumsal ve hukuki d�zenlemeler i�inde istihdam�n �nemli yer tuttu�u,
Sosyal taraflarla birlikte T�rkiye �� Kurumunun i�g�c� piyasas�nda ya�anan aksakl�klar�n giderilmesi a��s�ndan �ok �nemli g�revler yerine getirebilece�i,
��sizlik sigortas� fonunun �nemli bir b�l�m�n�n meslek e�itimi i�in kullan�lmas� gerekti�i,

T�SK

Avrupa Birli�i sosyal politika normlar�n�n, y�nlendirici �zellikte oldu�u, i� hukukuna ili�kin birka� direktifin d��nda, inisiyatifin �lkelere b�rak�ld��,
T�rkiye �� Kurumu'nun uluslararas� normlar dikkate al�narak olu�turulmas� gerekti�i,
��sizlik sigortas�n�n fon olman�n �tesinde, aktif istihdam i�levi bulundu�u,
��sizlik sigortas� fonunun esas harcamalar�n�n e�itim ama�l� oldu�u, kurumun te�kilat�n� d�zenleyen bu tasar�n�n yasala�mas� ile fonun bu amac�n�n i�lerlik kazanaca��,

�eklinde g�r�� ve d��nceler ifade edilmi�tir.

Alt Komisyon; 4.3.2003, 3.4.2003, 16.4.2003, 17.4.2003, 28.4.2003 tarihlerinde ilgili kurumlar�n temsilcilerinin de kat�l�mlar�yla ve T�rkiye �� Kurumu Genel M�d�r�n�n bu konudaki gerek d�nya uygulamalar� gerekse taahh�t edilen uluslararas� s�zle�meler ve �lke ihtiya�lar� da dikkate al�narak, verdi�i ayd�nlat�c� bilgilerin de katk�lar� ile yapm�� oldu�u, kapsaml� �al��malar sonucunda, tali komisyon olan Sa�l�k, Aile, �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonunun de�erlendirmelerini de dikkate alarak tasar�n�n maddelerinin g�r��lmesine ge�mi�tir.

Tasar�n�n;

1 inci maddesi; ikinci f�kras� istisna h�km�n�n daha iyi ifade edilebilmesini teminen redaksiyona tabi tutulmas�, ��nc� f�kras� kurumun �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl��n�n ba�l� kurulu�u olarak d�zenlenmesi, d�rd�nc� f�kras�n�n kurumun denetiminin Ba�bakanl�k Y�ksek Denetleme Kurulu yerine Say��tay'a verilmesinin d�zenlenmesi suretiyle,
2 nci maddesi "i�sizlik sigortas� fonu"nun tan�mlar aras�na al�nmas� suretiyle,
3 �nc� maddesi, Kurumun g�revlerinin daha a��k ve sistematik bir �ekilde ifade edilebilmesini teminen yeniden d�zenlenmesi suretiyle,
4 �nc� maddesi aynen,
5 inci maddesi; Genel Kurulun olu�umunda �ye say�s�n�n art�r�lmas�, temsilcilerin �� y�l yerine iki y�l i�in se�ilmesi ve Genel Kurulun iki y�lda bir toplanmas�n�n temini, Genel Kurulun g�revleri aras�na i�sizlik sigortas� fonuna ili�kin fonksiyonlar�n da dahil edilmesi, Genel Kurul kararlar�n�n t�m kamu kurum ve kurulu�lar� i�in politika olu�turma ve uygulamalar�nda �ncelikle dikkate al�nmas�n� d�zenleyen bir h�km�n ilave edilmesi suretiyle,
6 nc� maddesi; 4447 Say�l� Kanun ile olu�turulan ��sizlik Sigortas� Fonunun Y�netim Kurulu ile Kurumun Y�netim Kurulunun birle�tirilmesi ve Y�netim Kurulunda bulunan Genel M�d�r Yard�mc�s� yerine Hazine M�ste�arl��n�n ba�l� oldu�u Bakan taraf�ndan �nerilecek bir temsilci ile Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunca �nerilecek bir �yenin y�netim kurulunun olu�umuna dahil edilmesi, y�netim kurulu �yelerinin e�itim ve kariyerlerinin yeniden belirlenmesi, Genel M�d�r�n bulunmad�� durumlarda Bakanl�k temsilcisinin kurula ba�kanl�k etmesini d�zenleyen bir h�km�n ilave edilmesi suretiyle,
Y�netim Kurulunun �al��ma esaslar�n�n, yetki devrinin ve di�er hususlar�n y�netmelikle d�zenlenece�ine dair h�km�n ilave edilmesi ve y�netim kurulunun g�revlerinin metinde yap�lan de�i�ikliklere paralel olarak yeniden d�zenlenmesi suretiyle,
7 nci maddesi; birinci f�kras�n�n yeniden d�zenlenmesi, ikinci f�kradaki atanma ile ilgili h�km�n ��nc� f�kra olarak d�zenlemesi ve metnin daha iyi ifade edilebilmesini teminen redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle,
8 inci maddesi; Kurumun merkez te�kilat�n�n ilgili mevzuata g�re yeniden d�zenlenmesi,
Ana hizmet birimlerinin hizmetin gere�ine uygun olarak yeniden olu�turulmas� ve g�revlerinin de buna paralel olarak d�zenlenmesi suretiyle ve 9 uncu madde olarak,
Dan��ma ve Denetim birimlerinin yeniden belirlenmesi ve g�revlerinin metinde a��k�a d�zenlenmesi suretiyle, 10 uncu madde olarak,
Yard�mc� hizmet birimleri ile bu birimlerin g�revlerinin yeniden d�zenlenmesi suretiyle ve 11 inci madde olarak,
9 uncu maddesi, ta�ra te�kilat�n�n gerekli g�r�len yerlerde �ube m�d�rl�kleri ve �eflikler kurulabilmesini d�zenleyen h�km�n, tali komisyonda benimsendi�i gibi merkez n�fusu 100 bin ve �zerinde sosyal sigortalar kurumuna tabi �al��an 10 binin �zerinde bulunanlardan gerekli g�r�len il�elerde �ube m�d�rl�� olu�turulabilece�i �eklinde d�zenlenmesi suretiyle, 12 nci madde olarak,
10 uncu maddesi; �l �stihdam Kurulunun daha fonksiyonel �al��mas�n� teminen Valinin ba�kanl��nda, Belediye Ba�kan� ve il m�d�rlerinin kat�l�m�n� sa�layacak �ekilde d�zenlenmesi; g�revlerinin ayr� bentler halinde d�zenlenmesi suretiyle, 13 �nc� madde olarak,
11 inci maddesi; ikinci f�kras�, h�km�n daha d�zg�n ifade edilebilmesini teminen redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle ve 14 �nc� madde olarak,
12 nci maddesi; birinci f�kras�, kurum personelinin kanunda belirlenen h�k�mler d��nda, 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununa tabi olaca�� eklinde d�zenlenmesi, s�zle�meli personel istihdam�n� d�zenleyen ikinci f�kras�n�n metinden ��kar�lmas�, vekalet akdi ile l�zum g�r�lecek say�da avukat �al��t�r�lmas�n� ve Hukuk M��avirliklerinde g�revli personele 1389 say�l� kanun h�k�mlerinin uygulanaca��na dair bir h�km�n ikinci f�kra olarak ilave edilmesi, d�rd�nc� f�kras� ile d�zenlenen istihdam ve meslek uzmanlar�n�n �al��t�r�lmas�, mesleki s�nava al�nabileceklerin mezun olduklar� okullar�n tadat edilmesi ve metnin daha iyi ifade edilebilmesi i�in redaksiyona tabi tutulmas�, master program�na kat�lacak olan Kurum personeline 4 ay izin verilmesini d�zenleyen be�inci f�kran�n metinden ��kar�lmas�, yedinci f�kras� �denecek ikramiyelerin asgari �cretten az olamayaca�� eklinde d�zenlenmesi suretiyle 15 inci madde olarak,
13 �nc� maddesi; birinci f�kras�n�n redaksiyona tabi tutulmas�, kurum hesap d�neminin takvim y�l� oldu�unu d�zenleyen h�km�n metinden ��kar�lmas�, kuruma ait gayr� menkullerin kira bedellerinin tespitinde uyulacak esaslar� d�zenleyen bir h�km�n metne ikinci f�kra olarak ilave edilmesi suretiyle, 16 nc� madde olarak,
14 �nc� maddesi; �zel istihdam b�rolar�n�n daha rasyonel kriterler getirilerek kurumsalla�mas� amac�yla se�im sistemi getirilerek yeniden d�zenlenmesi suretiyle, 17 nci madde olarak,
15 inci maddesi; birinci f�kras�n�n yeniden d�zenlenmesi, ��nc� f�kras�n�n redaksiyona tabi tutulmas�, d�rd�nc� f�kras�n�n metinden ��kar�lmas� suretiyle, 19 uncu madde olarak,
16 nc� maddesi; madde ba�l��n�n �zel istihdam b�rolar�n�n se�im esas�na g�re olu�turulmas�na paralel olarak "iznin yenilenmemesi, iptali ve kararlara kar�� itiraz" olarak de�i�tirilmesi ve madde metninde yap�lan de�i�ikliklere paralel olarak redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle, 18 inci madde olarak,
17 nci maddesi; birinci f�kras�na "yurtd�� i� ve i��i bulma faaliyetlerine ili�kin hizmet akitlerini Kuruma onaylatmayan �zel istihdam b�rolar�na her bir hizmet akdi i�in y�z elli milyon lira," h�km�n�n (a) bendi olarak ilave edilmesi ve buna g�re di�er bentlerin tesels�l ettirilmesi bu bentlerde d�zenlenen h�k�mlerle ilgili 15 g�nl�k s�renin metinde a��k�a ifade edilmesi ve idari para cezalar�n�n miktar�n�n g�n�n ko�ullar�na uygun hale getirilmesi, ikinci f�kras�nda sulh hukuk mahkemelerine itiraz h�km�n�n idari yarg� olarak yeniden d�zenlenmesi suretiyle, 20 nci madde olarak,
�z�rl� eski h�k�ml�lere ili�kin para cezalar�n�n Kuruma aktar�lmas� ve kullan�m�n� d�zenleyen 18 inci maddesi; 1475 say�l� Kanundaki mevcut h�km�n muhafaza edilmesi amac�yla metinden ��kar�lmak suretiyle,
19 uncu maddesi; "Bu maddeye ayk�r� davrananlar hakk�nda 765 say�l� T�rk Ceza Kanununun ilgili h�k�mleri uygulan�r." h�km�n�n tali komisyon metninde belirlenen �ekliyle ilave edilmesi ve metnin redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle ve 21 inci madde olarak,
19 uncu maddenin ikinci f�kras� ile d�zenlenen "Kurum i�lemlerinin bilgi i�lem ortam�nda yap�lmas� ve ar�ivlenmesi" ile ilgili h�km�n tali komisyon metninin aynen benimsenmesi suretiyle ve 22 nci madde olarak,
Kurumla ilgili muafiyetleri d�zenleyen h�km�n 23 �nc� madde olarak ilave edilmesi suretiyle,
20 nci maddesi; kanun yapma tekni�ine uygun olarak redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle 24 �nc� madde olarak,
�er�eve 21 inci maddesi; ekli kadro cetvellerinin hizmet ve ihtiya�lar dikkate al�narak yeniden d�zenlenmesi, h�km�n kurumun mevcut hukuki durumu dikkate al�narak redaksiyona tabi tutulmas�, Kurumun ad�n�n di�er mevzuatta da de�i�tirilmesini sa�layan (b) f�kras�n�n metinden ��kar�lmas� suretiyle, 25 inci madde olarak
�er�eve 22 nci maddesi; madde �er�evesinin kanun yapma tekni�ine uygun olarak redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle 26 nc� madde olarak,
Sa�l�k, Aile �al��ma ve Sosyal ��ler Komisyonu taraf�ndan 4447 say�l� Kanunun 50, 51 ve 52 nci maddelerinde uygulamada ortaya ��kan teredd�t ve ihtiya�lar�n kar��lanabilmesi amac�yla �ng�r�len de�i�ikliklerin benimsenerek metne �er�eve 27, 28, 29 ve 30 uncu maddeler olarak ilave edilmesi suretiyle,

Tasar�da yap�lan d�zenlemeler ile

4447 say�l� Kanunla olu�turulan ��sizlik Sigortas� Fonu'nun Y�netim Kurulu ile Kurumun Y�netim Kurullar�n�n birle�tirilmesine paralel olarak, ilgili Kanunun 53 �nc� maddesini yeniden d�zenleyen �er�eve 31 inci maddenin metne ilave edilmesi suretiyle,
4447 say�l� Kanunun 54 �nc� maddesinin ikinci f�kras�nda Anayasa Mahkemesi kararlar� �er�evesinde ihtiya� duyulan de�i�ikli�in yap�labilmesini teminen �er�eve 32 nci maddenin metne ilave edilmesi suretiyle,
31 inci maddesi; Kurumun bu kanun ile ilgili olarak haz�rlayaca�� y�netmeliklerin kanunda belirlenen esaslar �er�evesinde haz�rlanmas�n� teminen redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle 33 �nc� madde olarak,
Ge�ici 1 inci maddesi (b) bendinin redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle ,
24 �nc� maddesi, 4837 say�l� Kanunun y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mlerinin yeniden d�zenlenmesi suretiyle 34 �nc� madde olarak,
Y�r�rl��e ili�kin 25 inci maddesi, Kanunun yay�m� tarihinde y�r�rl��e girmesini teminen yeniden d�zenlenmesi suretiyle, 35 inci madde olarak,
Y�r�tmeye ili�kin 26 nc� maddesi 36 nc� madde olarak aynen kabul edilmi�tir.

Alt Komisyonumuz bu g�r�� ve de�erlendirmeler �er�evesinde yapt�� al��malar�n� bir rapor ve metin halinde Komisyonumuza sunmaya karar vermi�tir.

ALT KOMISYON KAR�I OY YAZISI

Yasa tasar�s�nda �zel �stihdam B�rolar�na, ��-Kur�un ana sorumlulu�unu ve i�levini g�z ard� edici bir anlay��la yer verilmi�tir. Bu durum �a�da� sosyal devlet anlay��na uygun d��memektedir.
1. �zel �stihdam B�rolar� (��B) genelde k�r motifinden hareket etmektedirler. Bu nedenle ilgi alanlar�, a��rl�kl� olarak, istihdam edilme olana�� y�ksek i�g�c� arz� ile s�n�rl� kalmaktad�r.
2. ��B daha b�y�k piyasa pay� elde etmek amac�yla hareket edecekler, b�ylece bir rekabet ortam�n�n yarat�lmas�na neden olacaklard�r. Bu durum i�verenin i��i ��karma veya de�i�tirme e�ilimini art�rabilir. ��nk� ��kar�lan i��inin yerine daha e�itimlisinin daha gen� olan�n�n rahatl�kla bulunmas� olanaklar� �o�almaktad�r. �te yandan bu durum meslek� e�itim konusunda i�letmelerin sorumluluk �stlenmesi gere�ini de ortadan kald�rmaktad�r. E�itimin maliyeti i�yerinden (�irketten) topluma kayacakt�r.
3. ��g�c� piyasas�ndaki i�g�c� mobilitesinin artmas� ya da emek piyasalar�n�n a��r� mobil hale gelmesi, ��B�nin potansiyel sermayelerinin artmas� anlam�na gelecektir. Oysa i�g�c� piyasas�ndaki a��r� mobilite �e�itli sosyo-ekonomik sorunlar� da beraberinde getirmektir.
4. ��B, i�g�c� piyasas� bilgilerinin sa�l�kl� toplanmas�n� engelleyici bir ortam yaratabilirler. Bu durum demokrasinin temel ilkelerinden olan �istihdamda f�rsat e�itli�i ve ay�r�m yapmama� ilkesine zarar verici uygulamalara neden olabilir.
5. ��B�nin serbest�e faaliyette bulundu�u �lkelerde h�k�metlerin ��B�ne g�venmeleri ve iyi niyetlerine dayanabilmeleri ve onlardan yararlanabilmeleri a��s�ndan, ��B�nin sicil k�t�klerinin ne yaz�k ki bozuk oldu�u ve d�zeltilemedi�i ortaya ��km��t�r.
��-Kur�un sorumlulu�unun etkin ve verimli bir �ekilde yerine getirmesi i�in merkez ve ta�ra kadro da��l�mlar�n�n ve normlar�n�n optimal bir dengede olmas� gerekmektedir. Yasa tasar�s�nda, ta�radaki kadrolara nicel ve nitel yeteri a��rl��n verilmedi�i g�zlenmektedir.

�sminiz :

Kime :

Gönder