Belgenin tamam� i�in program� sat�n alman�z gerekmektedir.

+90 (555) 801 30 49

+90 (242) 248 23 55

+90 (212) 654 88 15

+90 (312) 231 81 36

+90 (242) 248 23 32

	5302 �l �zel �daresi Kanunu		04.03.2005 25745
	Kabul Tarihi	22.02.2005

5302
24.06.2004 Tarihli ve 5197 Say�l� �l �zel �daresi Kanunu ve Anayasan�n 89 uncu ve 104 �nc� Maddeleri Gere�ince Cumhurba�kan�nca Bir Daha G�r��lmek �zere Geri G�nderme Tezkeresi

( Genel Gerek�e )

T.C. Cumhurba�kanl��
Say�	B.01.0.KKB.01-18/A-5-2004-798
10.07.2004

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S� BA�KANLI�INA

�LG�: 25.06.2004 g�nl�, A.01.0.GNS.0.10.00.02-4880/16868 say�l� yaz�n�z.

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulu'nca 24.06.2004 g�n�nde kabul edilen 5197 say�l� "�l �zel �daresi Kanunu" incelenmi�tir:

�ncelenen Yasa'n�n 3, 6, 7, 10, 11, 13, 15, 18, 25, 35, 45, 47, 52 ve ge�ici 1. maddelerinde;
- �l �zel y�netimi tan�mlan�rken, "il halk�" yan�nda "il"in yerel ortak gereksinmelerinin de bu y�netimlerce kar��lanaca��na yer verilerek, il �zel y�netimleri farkl� bir boyuta ta��nmakta,
- Yine bu tan�mda, il �zel y�netimlerine ilk kez idari ve mali �zerklik tan�nmakta; bunlarla ilgili olarak di�er maddelerde il �zel y�netimleri, merkezi y�netimin onay�na ba�l� olmadan,
- Ger�ek ve t�zel ki�ilere izin ve ruhsat vermek,
- Yasak koymak ve uygulamak,
- Ta��n�r ve ta��nmaz mallar� almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, takas etmek, bunlar �zerinde s�n�rl� ayni hak tesis etmek,
- �� ve d�� bor� almak,
- �zelle�tirme yapmak,
- Yurt i�i ve d��ndaki yerel y�netimler ve birlikleri ile i�birli�i yapmak,
- Sermaye �irketleri kurmak,
gibi g�rev ve yetkilerle donat�lmakta,
- �l �zel y�netiminin g�rev ve yetkileri, belirgin ve s�n�rl� bi�imde tek tek say�lmak yerine hizmet alanlar� belirtilmekte; yasalarla a��k�a ba�ka kurum ve kurulu�lara verilmeyen yerel nitelikteki her t�rl� g�rev ve hizmetin il �zel y�netimlerince yerine getirilece�i genel ve soyut bi�imde �ng�r�lmekte; bu arada, il �zel y�netiminin hangi hizmet alanlar�nda il genelinde, hangi hizmet alanlar�nda belediye s�n�rlar� d��nda yetkili olaca�� vurgulanmakta,
- Valili�in organlar i�indeki yeri son s�raya d��r�l�p, valilerin il genel meclisi ba�kanl�� g�revine son verilmekte; il genel meclisi tek karar organ� olarak d�zenlenip, ba�kan�n� kendi �yeleri aras�ndan se�mesi, meclis g�ndemini ba�kan�n belirlemesi, y�lda iki kez yerine her ay toplanmas� �ng�r�lmekte; meclis kararlar�n�n kesinle�mesi i�in valinin "onay"�na sunulma zorunlulu�u kald�r�lmakta; valinin haz�rlad�� y�ll�k etkinlik raporunun yetersiz g�r�lmesi durumunda yetersizlik karar�n�n "gere�i yap�lmak �zere" ��i�leri Bakanl��'na g�nderilece�i belirtilerek, �zerklikten �te ba��ms�z niteli�e kolayca d�n��ebilecek yerel bir meclis olu�turulmakta,
- �l �zel y�netimi �rg�tlenmesinde genel sekreterlik olu�turulup, il �zel y�netimi hizmetlerinin genel sekreterce y�r�t�lece�i, genel sekreterin valiye kar�� sorumlu olaca��, il enc�menine valinin bulunmamas� durumunda genel sekreterin ba�kanl�k yapaca�� vurgulanarak vali yard�mc�lar�n�n yerel organlardaki yetkisi kald�r�lmakta; dolay�s�yla, vali ve kaymakamlara bu organlardaki g�revleri nedeniyle yap�lan �demeler s�rd�r�l�p vali yard�mc�lar�n�n �dene�i kesilmekte, b�ylece mesleki mali stat� y�n�nden hiyerar�ik yap� bozulmakta,
- B�t�enin ve kesinhesab�n kabul�nde ve kesinle�mesinde il genel meclisi karar� yeterli g�r�lmekte,
- �l �zel y�netimleri "genel yetkili" organlara d�n��t�r�lmektedir.
�l �zel y�netimlerinin yap�lanmas� ve i�leyi�ine y�nelik k�kl� de�i�iklikler getiren incelenen Yasa'n�n an�lan d�zenlemelerinin hukukun genel ilkelerine, anayasal kurallara ve kamu yarar�na uygun d��p d��medi�inin de�erlendirilmesi gerekmektedir.
Bunun i�in, T�rkiye Cumhuriyeti Devleti Y�netimi'nin yap�lanmas�nda esas olan anayasal ilkeleri ortaya koymak; ulus devletin d��nsel temellerine ve tekil devlet modelinde �rg�tlenmeye egemen olan "merkeziyet�ilik" ve "yerinden y�netim" ilkeleriyle bunlar� tamamlayan "idarenin b�t�nl��" ve "idari vesayet" kavramlar� �zerinde durmak gerekli g�r�lm��t�r.
Anayasa'n�n ba�lang�� b�l�m�nde, bu Anayasa'n�n Y�ce T�rk Devleti'nin b�l�nmez b�t�nl��n� belirledi�i, hi�bir etkinli�in T�rk ulusal ��karlar�, T�rk varl��, Devlet'i ve �lkesiyle b�l�nmezli�i esas� kar��s�nda koruma g�remeyece�i belirtilmi�; 2. maddesinde, T�rkiye Cumhuriyeti'nin ba�lang��ta belirtilen temel ilkelere dayanan bir Devlet oldu�u vurgulanm��; 5. maddesinde de, T�rk Ulusu'nun ba��ms�zl��n� ve b�t�nl��n�, �lkenin b�l�nmezli�ini korumak Devlet'in temel ama� ve g�revleri aras�nda say�lm��t�r.
Bu kurallar, Anayasa'da "tekil devlet" modelinin kabul edildi�ini g�stermektedir. Tekil devlet modeli, merkeziyet�i yap�y� ve ancak onun denetim ve g�zetiminde merkez d�� rg�tlenmeyi olanakl� k�lmaktad�r.
Anayasa'da, hem yasama, y�r�tme ve yarg� erki merkeze ba�lanarak siyasal, hem de y�netim d�zene�inde merkez esas al�narak y�netsel y�nden merkeziyet�ilik benimsenmi�tir.
Anayasa'n�n 123. maddesinde, y�netimin,
- Kurulu� ve g�revleriyle bir "b�t�n" oldu�u,
- Merkezden y�netim ve yerinden y�netim esaslar�na dayand��,
kural�na yer verilmi�tir.
Merkezi y�netim Anayasa'n�n 126., yerel y�netimler ise 127. maddelerinde d�zenlenmi�tir.
126. maddeye g�re,
- T�rkiye, merkezi y�netim kurulu�u y�n�nden co�rafya durumuna, ekonomik ko�ullara ve kamu hizmetlerinin gereklerine g�re illere, iller de di�er kademeli b�l�mlere ayr�lmakta,
- �llerin y�netimi "yetki geni�li�i" esas�na dayanmaktad�r.
127. maddeye g�re de,
- Yerel y�netimler; il, belediye ya da k�y halk�n�n yerel ortak gereksinimlerini kar��lamak �zere, kurulu� ilkeleri yasayla belirlenen, yasada g�sterilen karar organlar� se�menlerce se�ilerek olu�turulan kamu t�zelki�ileridir.
- Yerel y�netimlerin kurulu� ve g�revleri ile yetkileri "yerinden y�netim" ilkesine uygun olarak yasayla d�zenlenecektir.
- Merkezi y�netim, yerel y�netimler �zerinde,
- Yerel hizmetlerin y�netimin b�t�nl�� ilkesine uygun bi�imde y�r�t�lmesi,
- Kamu g�revlerinde birli�in sa�lanmas�,
- Toplum yarar�n�n korunmas�,
- Yerel gereksinimlerin gere�i gibi kar��lanmas�,
amac�yla, yasada belirtilen esas ve usuller �er�evesinde "idari vesayet" yetkisine sahiptir.
G�r�ld�� gibi, Anayasa'da, tekil devlet modelinin y�netsel �rg�tlenmedeki temel ilkeleri, "merkezden y�netim", "yerinden y�netim" ve bunlar� tamamlayan "idarenin b�t�nl��" olarak belirlenmi�tir.
ayr�ca, y�netsel �rg�tlenme,
- Merkez-ta�ra ili�kisi y�n�nden "yetki geni�li�i",
- Merkezi y�netim-yerel y�netim ili�kisi y�n�nden "idari vesayet",
ilkelerine dayanmaktad�r.
Merkezi y�netim ve yerel y�netimler, Devlet iktidar�n�n �rg�tlenmesinde hizmeti ve co�rafyay� esas alarak iki temel par�ay� olu�turmaktad�r. Bu iki par�al� yap�n�n y�netsel �rg�tlenmede farkl� sonu�lara yol a�mamas� i�in, Anayasa'da "idarenin b�t�nl��" ilkesine yer verilmi� ve yerinden y�netim, devletin �lkesi ve ulusuyla b�l�nmezli�i ve y�netimin t�ml�� ilkeleriyle s�n�rland�r�lm��t�r.
"�darenin b�t�nl��" ilkesi, tekil devlet modelinde y�netim alan�nda �ng�r�len temel ilkedir. Bu ilke, y�netsel i�lev g�ren ayr� hukuksal stat�lere ba�l� de�i�ik kurulu�lar�n "bir b�t�n" olu�turdu�unu anlatmaktad�r.
Tekil devlet modelinde, tek bir egemenlik vard�r ve devlet tek yetkilidir. Devletin �rg�tsel yap�s� par�al� bir g�r�n�m sergilese ve devlet yetkisini kullanan bir�ok kamu t�zelki�isi olsa da, bunlar�n aras�ndaki birlikteli�i "idarenin b�t�nl��" ilkesi sa�lamaktad�r.
Par�al� yap�da olan y�netimde, "b�t�nl��" sa�lamaya y�nelik iki hukuksal ara�, "hiyerar�i" ve "idari vesayet"tir. Hiyerar�i, ba�ka bir deyi�le "yetki geni�li�i" ilkesi, tek bir t�zelki�ilik i�inde yer alan �e�itli �rg�t ve birimler, idari vesayet ise, merkezi y�netim ile yerinden y�netim kurulu�lar� aras�ndaki "b�t�nle�meyi" sa�lamaktad�r.
"�darenin b�t�nl��" ilkesi, merkezin denetimi ve g�zetimi ile ya�ama ge�irilmektedir. Genel y�netimin ta�ra �rg�tlenmesi �zerindeki denetimi "hiyerar�ik denetim"; yerinden y�netimler �zerindeki denetimi ise "vesayet denetimi"dir.
Yerinden y�netimin en �nemli sak�ncas�, Devlet'in birli�ini ve kamu hizmetlerinin tutarl�l��n� bozabilmesidir. Bu sak�ncay� �nlemek i�in Devlet'e ve onu temsil eden merkezi y�netime, yerinden y�netim kurulu�lar�n�n eylem ve i�lemlerini denetlemek ve gerekti�inde bozabilmek yetkisi tan�nm��t�r. Bu yetki, "idari vesayet" kavram� ile Anayasa'da yerini alm��t�r.
"�dari vesayet"i, kamu d�zenini ve �lke b�t�nl��n� sa�lamak i�in, kamu yarar� amac�yla, yasalar�n verdi�i yetkiye dayanarak, merkezi y�netim �rg�t�n�n, yerel y�netim ile kamu hizmeti y�netimi t�zelki�ilerinin organlar�, i�lemleri ve parasal kaynaklar� �zerindeki denetimi olarak tan�mlamak olanakl�d�r. Bu y�n�yle idari vesayet yetkisi, yerinden y�netim kurulu�lar�na tan�nan �zerkli�in ayr�kl��n� olu�turmaktad�r.
Anayasa'n�n 127. maddesine g�re idari vesayet, hukuksall�k denetimi yan�nda yerindelik denetimini de i�ermektedir.
�dari vesayet yetkisi, il �zel y�netimlerinin t�m eylem, i�lem ve etkinliklerinin merkezi y�netimin denetiminde olmas�n�; bu ba�lamda, yasada belirtilen il genel meclisi kararlar�n�n valinin onay�na ba�l� tutulmas�n� gerektirmektedir. �ncelenen Yasa'daki d�zenleme bu gere�e uygun d��memektedir.
�ncelenen Yasa'yla il �zel y�netimindeki yetkileri zay�flat�lan vali, Devlet'in ve H�k�met'in ildeki temsilcisi olmas�na kar��n g�c�n� ve etkisini yitirmektedir.
Ayr�ca, pek �ok maddesi T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulu'nca kabul edilen Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Yasa Tasar�s�'nda, merkezi y�netimin il �rg�tlerinin �o�unun kald�r�lmas�, kimilerinin de yerel y�netimlere devredilmesi �ng�r�lerek valinin il genel y�netimindeki yetkileri de azalt�lmaktad�r.
Bu d�zenlemeler, ama�lanmasa da, Anayasa'da �ng�r�lmeyen bir y�netim sistemine ge�ilmesine neden olabilecek niteliktedir.
�ncelenen Yasa'n�n yukar�da yer verilen maddelerinin,
- Tekil devlet modelinden "yerel" a��rl�kl� devlet modeline ge�i�e olanak sa�layan,
- G��l� merkezi y�netim yerine g��l� yerel y�netimlere yer veren,
- �l �zel y�netimlerini, il genel y�netimini de kapsayacak bi�imde genel yetkili duruma getiren,
i�erikleriyle, Anayasa'n�n "tekil devlet modeli"ne, "idarenin b�t�nl��", "yetki geni�li�i", "idari vesayet" ilkelerine ve kamu yarar�na uygun d��medi�i g�r�lmektedir.
Yukar�daki de�erlendirmeler d��nda kimi konular �zerinde ayr�ca durulmas� gerekli g�r�lm��t�r:
1. �ncelenen Yasa'n�n 3. maddesinin (a) bendinde, il �zel idaresi tan�mlan�rken, "�lin ve il s�n�rlar� i�indeki halk�n mahall� m��terek nitelikteki ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere kurulan..." anlat�m� kullan�larak, "il halk�" yan�nda "il" ayr�ca belirtilmi�tir.
  Bu ayr�mla, il �zel idaresi, il genel y�netimini de i�erecek bi�imde illerin genel yetkili y�netim birimi gibi tan�mlanm�� olmaktad�r.
  Anayasa'n�n 126 ve 127. maddelerine g�re, illerde, merkezi y�netimin uzant�s� olan ve "yetki geni�li�i" esas�na g�re olu�turulan il genel y�netimi ile, bir yerel y�netim �rg�tlenmesi olan ve "idari vesayet" ilkesine g�re olu�turulan il �zel y�netimi bulunmaktad�r.
  �l halk�n�n ortak yerel gereksinmelerinin kar��lanmas� il �zel idaresinin, il halk�n�n ortak yerel gereksinmeleri d��nda kalanlar ile "il"in t�m hizmetlerinin kar��lanmas� da il genel y�netiminin g�rev alan�na girmektedir.
  Anayasa'n�n yerel y�netimleri d�zenleyen 127. maddesinde, yerel y�netimlerin, "il...halk�n�n mahalli m��terek ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere..." kurulacaklar� a��k bi�imde belirtilmi�tir.
  Bu nedenle, incelenen Yasa'n�n 3. maddesinin (a) bendindeki tan�m Anayasa'n�n 126 ve 127. maddeleriyle ba�da�mamaktad�r.
2. �ncelenen Yasa'n�n 6. maddesinin birinci f�kras�nda,
  "�l �zel idaresi; kanunlarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen mahalli m��terek nitelikteki her t�rl� g�rev ve hizmeti yapar, gerekli kararlar� al�r, uygular ve denetler."
  denilmektedir.
  Anayasa'n�n 126. maddesinde, merkezi y�netimin �rg�tlenmesine ili�kin �l��tler "co�rafya durumu, ekonomik ko�ullar ve kamu hizmetlerinin gerekleri" olarak say�lm��t�r. Maddede, merkezi y�netimin g�revlerini belirginle�tiren ya da s�n�rlayan bir d�zenleme yap�lmam��t�r.
  Buna kar��n, Anayasa'n�n 127. maddesinde, yerel y�netimlerin �rg�tlenmesi hem "co�rafya" hem de "konu" y�n�nden s�n�rland�r�lm��t�r. Maddeye g�re, yerel y�netimler, ancak y�resel olarak �rg�tlenebilmekte ve yaln�zca yerel ortak gereksinimlerin kar��lanmas� y�n�nden g�revlendirilebilmektedir.
  Anayasa'ya g�re merkezi y�netim, Devlet iktidar�n� ve t�m kamu hizmetlerini �lke genelinde �rg�tlerken, yerel y�netimler, s�n�rl� bir co�rafyada ortak yerel gereksinimlerin kar��lanmas� gibi s�n�rl� bir konuda �rg�tlenebilmektedir.
  Buna g�re, y�netsel �rg�tlenmede, merkezi y�netim konu y�n�nden genel, yerel y�netimler ise �zel g�revlidir. Ba�ka bir anlat�mla, yasalarda merkezi y�netimin g�revleri soyut ve genel, yerel y�netimlerin g�revleri somut ve belirgin bi�imde d�zenlenmelidir.
  �l �zel y�netiminin g�rev ve yetkileri incelenen Yasa'n�n 6. maddesinin birinci f�kras�nda d�zenlenmi�; bu g�revlerden kimilerinin hangi co�rafi s�n�rlar i�inde yerine getirilece�i de ikinci f�kras�nda kurala ba�lanm��t�r.
  Maddenin birinci f�kras�yla, il �zel y�netimi, "yasalarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen", "mahalli m��terek nitelikteki" her t�rl� g�rev ve hizmeti yapmak, gerekli kararlar� almak, uygulamak ve denetlemekle g�revlendirilmi�, ba�ka bir anlat�mla kamu hizmetlerinin y�r�t�lmesi y�n�nden "genel g�revli" k�l�nm��t�r.
  Maddenin ikinci f�kras�n�n (a) bendinde say�lan hizmetlerin il s�n�rlar� i�inde; (b) bendinde say�lan konular�n ise belediye s�n�rlar� d��nda il �zel y�netimince y�r�t�lece�i kurala ba�lanarak, kimi g�revler y�n�nden yetkinin s�n�rlar�, konu y�n�nden de�il, yaln�zca yer y�n�nden �izilmektedir.
  Yap�lan d�zenlemede, her ne kadar "yasalarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen" ve "mahalli m��terek nitelikteki" g�revlerden s�z edilerek konu y�n�nden s�n�r getirilmi� izlenimi yarat�lmaya �al��lm�� ise de, bu �l��tler soyut olup, il �zel y�netimlerini "genel g�revli" konumdan ��karmaya yetmemektedir.
  ��nk�, merkezi y�netim �rg�tlenmesinde yer alan kamu kurum ve kurulu�lar�n�n g�revi kapsam�nda say�lmayan ya da genel g�revli bir kamu kurum ya da kurulu�unun g�rev alan�nda yer almakta iken, yap�lacak bir yasal d�zenleme ile o kurum ya da kurulu�un g�rev kapsam�ndan ��kar�lan her t�rl� kamusal hizmet, bu madde nedeniyle, ba�kaca bir yasal d�zenlemeye gerek kalmaks�z�n il �zel idarelerinin g�rev alan�na girecektir.
  Ayr�ca, �o�u maddesi T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulu'nda kabul edilen, ancak, kimi maddeleri �zerindeki g�r��meler tamamlanmad�� i�in hen�z yasala�mayan "Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Kanun Tasar�s�"nda yer verilen ilgili kurallara k�saca de�inilmesi, konunun a��kl��a kavu�turulmas� y�n�nden gerekli g�r�lm��t�r.
  Yasa Tasar�s�'n�n 7. maddesinde, merkezi y�netimce y�r�t�lecek g�revler say�larak s�n�rland�r�lm��; 8. maddesinde ise, yerel ortak gereksinimlere ili�kin t�m g�rev, yetki ve sorumluluklar�n yerel y�netimlerce yerine getirilece�inin belirtilmesi yeterli g�r�lm��t�r.
  Madde gerek�elerinde de, merkezi y�netimler ile yerel y�netimlerin g�rev, yetki ve sorumluluklar�n�n, getirilen yeni kamu y�netimi anlay��na uygun olarak ele al�nd��; merkezi y�netimin g�rev ve yetkilerinin say�larak s�n�rland�r�ld��, bunlar d��nda kalanlar�n yerel y�netimlerce y�r�t�lmesinin �ng�r�ld�� belirtilmi�tir.
  Bu Yasa Tasar�s�'n�n 7 ve 8. maddeleri ile incelenen Yasa'n�n 6. maddesinin birlikte de�erlendirilmesinden, yerel y�netimlerin, bu ba�lamda il �zel idarelerinin, kamu hizmetlerinin g�r�lmesinde genel g�revli �rg�t durumuna getirildi�i g�r�lmektedir.
  �te yandan, y�r�rl�kteki �l �zel �daresi Yasas�'n�n 78. maddesine 3360 say�l� Yasa'yla eklenen 13. bendin ikinci t�mcesindeki "�l �zel idarelerinin g�revli oldu�u mahalli ve m��terek ihtiya�lar�n kapsam� ve s�n�r� Bakanlar Kurulu'nca tespit olunur." kural�n�n iptaline ili�kin, Anayasa Mahkemesi'nin 22.06.1988 g�nl�, E.1987/18, K.1988/23 say�l� karar�nda,
  "Yerel y�netimlere ili�kin temel kavramlar �zerinde yap�lan bu a��klamalar da g�stermektedir ki, yerel y�netimlerin kurulu� esaslar�, karar organlar�n�n olu�umu, g�rev ve yetkilerinin belirlenmesi, merkez� y�netimle ba� ve ilgileri, bunlar �zerinde uygulanacak idar� vesayet yetkisi, yasal bir d�zenlemeyi gerektirmekte, �yasall�k� vazge�ilmez bir ko�ul olmaktad�r. Anayasa'n�n 123. ve 127. maddeleri bu ko�ulu a��k-se�ik vurgulamaktad�r. O halde:
  1. �l �zel �daresi Kanunu (�UVKM.)'nun 78. maddesine, 3360 say�l� Yasan�n 2. maddesiyle eklenen 13. bendin ikinci t�mcesiyle ��l �zel �darelerinin g�revli oldu�u mahall� ve m��terek ihtiya�lar�n kapsam� ve s�n�r�...'n�n saptanmas� yetkisinin Bakanlar Kurulu'na verilmesi, yasall�k ilkesi ile �at��maktad�r. Burada Bakanlar Kurulu karar�, yasa yerini almaktad�r.
    Bakanlar Kurulu'na bu yetkinin yasayla verilmi� olmas� da, Anayasa a��s�ndan yasal d�zenleme ko�ulunun yerine getirildi�i bi�iminde yorumlanamaz. Anayasa Mahkemesi'nin konuya ili�kin kararlar�nda ortaya koydu�u �l��tlere g�re, yasa koyucu, genel kurallar� koyarak y�netime, takdir yetkisine g�re d�zenleyebilece�i bir alan b�rak�rken, Anayasa'n�n �ng�rd�� y�netimin yarg�sal denetiminin etkinli�ini engellemeyecek nesnel kurallara ba�lamal�d�r."
    denilerek, yasall�k ilkesi gere�i, il �zel y�netimlerinin g�revlerinin yasada say�lmas� gerekti�i kabul edilmi�tir.
    Yasama organ�n�n, her�eyden �nce bir hizmetin yerel mi, yoksa �lke d�zeyinde mi oldu�unu belirlemesi; yerel d�zeyde g�r�len hizmetlerin yasada say�lmas� gerekmektedir.
    Tersi durumda, yurtta�lara standart bir kamu hizmeti sunma olanaks�zla�acak, hizmetler y�n�nden b�lgesel ve yerel dengesizlikler artacakt�r.
    �ncelenen Yasa'n�n 6. maddesinde il �zel y�netimlerinin g�revlerinin s�n�rl� ve belirgin de�il, genel ve soyut kavramlar kullan�larak d�zenlendi�i g�r�lmektedir. Bu genel ve soyut kavramlar�n i�eri�inin belirginle�tirilmesinde il �zel y�netimlerinin yetkili organlar�n�n etkili olmas� ka��n�lmazd�r. Bu durumda, Anayasa Mahkemesi'nin yukar�da a��klanan karar�yla Bakanlar Kurulu y�n�nden Anayasa'ya uygun g�r�lmeyen bir yetkinin il �zel y�netimlerine tan�nd�� sonucuna var�lmaktad�r ki, bunun olanaks�zl�� a��kt�r.
    Bu nedenle de, incelenen Yasa'n�n 6. maddesi Anayasa'n�n 126 ve 127. maddesindeki ilkelerle ba�da�mamaktad�r.
3. �ncelenen Yasa'n�n 6. maddesinin ikinci f�kras�n�n (a) bendinde, il �zel y�netimlerinin il s�n�rlar� i�inde yapmakla g�revli ve yetkili olduklar� konular aras�nda "e�itim" hizmetleri de say�lm��t�r.
  Bentteki, "E�itim(e)...ili�kin hizmetleri il s�n�rlar� i�inde... yapmakla g�revli ve yetkilidir" anlat�m�ndan,
  - �lk��retim ya da orta��retim ayr�m� yap�lmadan,
  - Yap�m ve y�netim s�n�rlamas� getirilmeden,
  e�itime ili�kin t�m hizmetlerin il �zel y�netimlerinin g�revi i�ine al�nd�� g�r�lmektedir.
  Y�r�rl�kteki �l �zel �daresi Yasas�'n�n 78. maddesinin 9. bendinde, ilkokullar�n tesis ve yap�m� ile bunlar�n y�netim ve g�zetim g�revi il �zel y�netimlerine verilmi� iken, incelenen Yasa'da "E�itim(e) ili�kin hizmetler" d�zenlemesinin getirilmesi, yukar�daki anlay�� ge�erli k�lmaktad�r.
  1. T�rkiye Cumhuriyeti'nin kurulu� felsefesi, co�rafi ve siyasal y�nden tekil devlet yap�s�n�, tam ba��ms�zl�k ilkesini, y�netsel y�nden laik, demokratik, sosyal, hukuk devletini, ekonomik, sosyal, k�lt�rel ve sanatsal y�nden de �a�da� bir T�rkiye'yi hedeflemektedir.
    Atat�rk devriminin amac�, ayd�nlanma �a��n� yakalamak ve T�rk toplumunu �a�da�la�t�rmakt�r. Bu ama�, Anayasa'n�n ba�lang�c�nda "�a�da� uygarl�k d�zeyine ula�mak", 174. maddesinde de, "�a�da� uygarl�k d�zeyini a�mak" bi�iminde anlat�m�n� bulmu�tur.
    �a�da� y�netim anlay��nda, devletin temel g�revlerine �ekilmesi gerekti�i savunulurken, bu g�revler adalet, savunma, e�itim ve sa�l�k olarak say�lmakta, �lke olanaklar�n�n bu alanlara �zg�lenmesiyle ba�ar�n�n yakalanaca�� vurgulanmaktad�r.
    �zellikle e�itim konusunda ba�ar�l� olamayan �lkelerin geleceklerini tehlikeye atacaklar� ku�kusuzdur. ��nk� e�itim, di�er t�m ba�ar�lar�n temelini, altyap�s�n� ve kayna��n� olu�turmaktad�r.
    �ocuklar�m�z�n, �lkemizin ger�ekleri ve gereksinimleri y�n�nde, geli�en ve de�i�en d�nya gereklerine uygun �a�da� bir e�itim ortam� i�inde yeti�tirilmesi �a�� yakalaman�n zorunlu ko�uludur.
    Anayasa'n�n �a�da� bir e�itim ve ��renim �ng�r�len 42. maddesinde,
    - Kimsenin e�itim ve ��retim hakk�ndan yoksun b�rak�lamayaca��,
    - E�itim ve ��retimin, Atat�rk ilke ve devrimleri do�rultusunda, �a�da� bilim ve e�itim esaslar�na g�re, Devlet'in g�zetim ve denetimi alt�nda yap�laca��,
    - E�itim ve ��retim �zg�rl��n�n Anayasa'ya sadakat borcunu ortadan kald�rmayaca��,
    - �lk��retimin k�z ve erkek t�m yurtta�lar i�in zorunlu ve Devlet okullar�nda paras�z olaca��,
    belirtilmi�tir.
    Anayasa'da e�itim ve ��retim, birey y�n�nden hak olarak tan�n�rken, Devlet'in de ba�ta gelen �devlerinden say�lm��t�r.
    Devlet'in bu �devleri yerine getirmesinin yolu, ku�kusuz, Atat�rk ilke ve devrimleri do�rultusunda, akl�n egemenli�ine dayanan, �a�da� e�itim ve ��retim kurumlar� olu�turmas�, varolanlar� geli�tirmesidir.
    E�itim ve ��retim hizmetlerine, Devlet'�e �nemli a��rl�k verilmesi, �a��n ve Anayasa'n�n gere�idir. Bu gerek, e�itim ve ��retim hizmetlerinin merkezi y�netimin g�revleri aras�nda kalmas�n� zorunlu k�lmaktad�r.
    �a�da�la�ma yolunda b�ylesine b�y�k �nemi bulunan e�itim hizmetlerinin il �zel y�netimlerine b�rak�lmas�, toplumsal yarar y�n�nden uygun d��memektedir.
  2. Anayasa koyucu, Atat�rk devrimlerinin temel felsefesinin �nemini, devrim yasalar�n� 174. maddesi ile korumaya alarak vurgulam��t�r.
    Anayasa'n�n 174. maddesinde, T�rk toplumunu �a�da� uygarl�k d�zeyinin �st�ne ��karma ve T�rkiye Cumhuriyeti'nin laik niteli�ini koruma amac� g�den devrim yasalar� tek tek say�larak anayasal g�venceye al�nm��t�r.
    Bu yasalar, maddede de belirtildi�i gibi laiklik ilkesiyle do�rudan ilgili bulunmakta, Cumhuriyetimizin laik niteli�ini somutla�t�rmakta ve ona i�erik kazand�rmaktad�r. Bu nedenle, Anayasa'n�n 174. maddesi, ba�lang�c� ile 2. ve 24. maddelerinden ayr� d��n�lemez ve onlar� tamamlay�c� niteliktedir.
    �lkemizde laik ��retime ge�i�, Anayasa'n�n 174. maddesiyle korumaya al�nan 3 Mart 1924 g�nl�, 430 say�l� ��retim Birli�i Yasas� ile ger�ekle�tirilmi�tir. Bu Yasa'yla, �eriye ve Evkaf Bakanl�� ile vak�flarca y�netilen medreseler ve dini e�itim veren okullar kapat�lm��, T�rkiye'deki t�m okullar, Milli E�itim Bakanl��'na ba�lanm��t�r.
    ��retim birli�i ilkesinin amac�, e�itimi tek elden uygulanan bir Devlet politikas� durumuna getirerek, akla ve bilime dayal� programlarla �a�da� uygarl�k hedefine y�nelmi� yurtta�lar yaratmakt�r.
    Ba�ka bir anlat�mla, T�rk milli e�itiminin genel amac�, T�rk Ulusu'nun t�m bireylerini, Atat�rk ilke ve devrimlerine ve Anayasa'da anlat�m�n� bulan Atat�rk Milliyet�ili�i'ne ba�l�, Anayasa'n�n ba�lang�c�nda belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan T�rkiye Cumhuriyeti'ne kar�� g�rev ve sorumluluklar�n� bilen ve bunlar� ya�am�nda uygulayan yurtta�lar olarak yeti�tirmektir.
    Yasakoyucu, ki�iler y�n�nden hak, devlet y�n�nden �dev olan e�itim ve ��renim hakk�n� d�zenlerken, toplumun gereksinim duydu�u insan g�c�n�n yeti�tirilmesi, b�ylece, toplumsal, ekonomik ve k�lt�rel kalk�nman�n sa�lanmas� gibi hususlar� g�zetmek zorundad�r. Bunun merkezi planlama, programlama ve uygulamay� gerektirece�i a��kt�r.
    E�itimde, planlama ve program kadar, belki ondan da fazla �nemli olan uygulamad�r. Uygulamada illere g�re ya�anacak sapmalar, laik e�itim ve ulusal birlik y�n�nden ayk�r�l�klara neden olacakt�r.
    E�itim hizmetlerinin, yurt d�zeyinde ve ulusal d�zeyde, �lkedeki t�m yurtta�lara f�rsat ve olanak e�itli�i sunacak bi�imde merkezi y�netimin genel sorumlulu�u alt�nda y�r�t�lmesi gerekmektedir.
    Bunun tersine, e�itim hizmetlerinin il �zel y�netimlerine b�rak�lmas�, e�itimin laikle�mesini ve tek elden y�r�t�lmesini ama�layan ��retim birli�i ilkesiyle, ulusal birlik amac�yla, demokratik, laik, e�itlik�i, adil, i�levsel ve bilimsel temellere dayal� e�itim anlay��yla, Anayasa'n�n Atat�rk ilke ve devrimlerini temel alan ruhuyla ba�da�mamaktad�r.
  3. Ayr�ca, bir�ok maddesi T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Genel Kurulu'nca kabul edilen Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Yasa Tasar�s�'n�n 7. maddesinin (d) bendinde, "milli e�itimle ilgili g�rev ve hizmetler" merkezi y�netimce y�r�t�lecek g�rev ve hizmetler aras�nda say�lm��t�r.
    �ncelenen Yasa'da e�itimle ilgili t�m hizmetlerin il �zel y�netimlerine b�rak�lmas� iki d�zenleme aras�nda uyumsuzluk yaratmaktad�r.
4. �ncelenen Yasa'n�n 10. maddesinin (k) bendinde, "halk denet�isini se�mek" il genel meclisinin g�rev ve yetkileri aras�nda say�lm��t�r.
  Y�r�rl�kteki kurallarda "halk denet�ili�i" kurumu bulunmamaktad�r. Bu kuruma hen�z yasala�mayan Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Yasa Tasar�'s�nda yer verildi�i bilinmektedir.
  Y�r�rl��e girmemi� bir d�zenlemeye dayan�larak il genel meclisine g�rev ve yetki verilmesi, yasa yapma tekni�ine uygun d��memekte, hukuk devleti ilkesiyle ba�da�mamaktad�r.
  Ayr�ca, belirtmek gerekir ki, halk denet�ili�i kurumu Anayasa'da d�zenlenmemi�tir.
  Anayasa'ya g�re, idari i�lem ve eylemlerin hukuka uygunluk denetimi idari yarg� yerlerince yap�lmaktad�r. Bu sistemin �n�ne, Kamu Y�netimi Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Yasa Tasar�s�'n�n incelenmesinden anla��ld�� zere, yine hukuka uygunluk denetimi yapan bir birimin eklenmesi anayasal sorun yaratacak niteliktedir. ��nk�, kararlar aras�ndaki �eli�kinin yo�unla�mas� yarg�ya kar�� g�ven bunal�m�na neden olacakt�r.
  Yay�mlanmas� yukar�da a��klanan gerek�elerle uygun g�r�lmeyen 5197 say�l� "�l �zel �daresi Kanunu", 3, 6, 7, 10, 11, 13, 15, 18, 25, 35, 45, 47, 52 ve ge�ici 1. maddelerinin T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nce bir kez daha g�r��lmesi i�in, Anayasa'n�n de�i�ik 89 ve 104. maddeleri uyar�nca ili�ikte geri g�nderilmi�tir.

A. Necdet SEZER
Cumhurba�kan�

Plan ve B�t�e Komisyonu Raporu

T.C. Plan ve B�t�e Komisyonu
Esas No	1/856
Karar No	17
10.02.2005

T�RK�YE B�Y�K M�LLET MECL�S� BA�KANLI�INA

T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nce 24.06.2004 tarihinde kabul edilen ve yay�mlanmak �zere 25.06.2004 tarihinde Cumhurba�kanl�� Makam�na sunulan 5197 say�l� �l �zel �daresi Kanunu, Say�n Cumhurba�kan�nca Anayasan�n 89 ve 104 �nc� maddeleri gere�ince yay�mlanmas� k�smen uygun bulunmayarak 3, 6, 7, 10, 11, 13, 15, 18, 25, 35, 45, 47, 52 ve ge�ici 1 inci maddeleri, bir daha g�r��lmek �zere 12.07.2004 tarihinde T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kanl��na geri g�nderilmi� ve Ba�kanl�k�a, 15.07.2004 tarihinde gerek�eli geri g�nderme tezkeresi ile birlikte tali komisyon olarak Anayasa Komisyonuna, esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmi�tir.

Komisyonumuzun 08.02.2005 tarihinde yapt�� 29 uncu birle�iminde an�lan Kanun ile geri g�nderme tezkeresi, H�k�meti temsilen ��i�leri Bakan� Abd�lkadir AKSU ile ��i�leri Bakanl��, Maliye Bakanl��, Hazine M�ste�arl�� ve Devlet Planlama Te�kilat� M�ste�arl�� temsilcilerinin de kat�l�mlar�yla incelenip g�r��lm��t�r.

Say�n Cumhurba�kan� geri g�nderme tezkeresinde;

�l �zel y�netimi tan�mlan�rken, "il halk�" yan�nda "il"in yerel ortak gereksinmelerinin de bu y�netimlerce kar��lanaca��na yer verilmesinin, il �zel y�netimlerini farkl� bir boyuta ta��makta oldu�u,
�l �zel y�netimlerine ilk kez idari ve mali �zerklik tan�nd��; bu do�rultuda Kanunda il �zel y�netimlerinin, merkezi y�netimin onay�na ba�l� olmadan; ger�ek ve t�zel ki�ilere izin ve ruhsat vermek, yasak koymak ve uygulamak, ta��n�r ve ta��nmaz mallar� almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, takas etmek, bunlar �zerinde s�n�rl� ayni hak tesis etmek, i� ve d�� bor� almak, �zelle�tirme yapmak, yurt i�i ve d��ndaki yerel y�netimler ve birlikleri ile i�birli�i yapmak, sermaye �irketleri kurmak gibi g�rev ve yetkilerle donat�ld��,
�l �zel y�netiminin �rg�tlenmesinde genel sekreterlik olu�turulup, vali yard�mc�lar�n�n yerel organlardaki yetkisinin kald�r�ld��, dolay�s�yla vali ve kaymakamlara bu organlardaki g�revleri nedeniyle yap�lan �demelerin s�rd�r�l�p vali yard�mc�lar�n�n �dene�inin kesildi�i, b�ylece mesleki mali stat� y�n�nden hiyerar�ik yap�n�n bozuldu�u,
�l �zel y�netimlerinin "genel yetkili" organlara d�n��t�r�ld��,
Anayasam�z�n "tekil devlet" modelini kabul etti�i, tekil devlet modelinin ise merkeziyet�i yap�y� ve ancak onun denetim ve g�zetiminde merkez d�� rg�tlenmeyi olanakl� k�ld��,
Anayasada yasama, y�r�tme ve yarg� erkinin merkeze ba�lanarak siyasal, hem de y�netim d�zene�inde merkez esas al�narak y�netsel y�nden merkeziyet�ili�in benimsenmi� oldu�u,
Anayasan�n 127 nci maddesinde yerel y�netimlerin kurulu� ve g�revleri ile yetkilerinin "yerinden y�netim" ilkesine uygun olarak yasayla d�zenlenece�inin belirtildi�i; merkezi y�netimin, yerel y�netimler �zerinde, yerel hizmetlerin y�netimin b�t�nl�� ilkesine uygun bi�imde y�r�t�lmesi, kamu g�revlerinde birli�in sa�lanmas�, toplum yarar�n�n korunmas�, yerel gereksinimlerin gere�i gibi kar��lanmas� amac�yla, yasada belirtilen esas ve usuller �er�evesinde "idari vesayet" yetkisine sahip oldu�u,
Tekil devlet modelinin y�netsel �rg�tlenmedeki temel ilkelerinin, "merkezden y�netim", "yerinden y�netim" ve bunlar� tamamlayan "idarenin b�t�nl��" olarak belirlendi�i,
Ayr�ca, y�netsel �rg�tlenmenin, merkez-ta�ra ili�kisi y�n�nden "yetki geni�li�i", merkezi y�netim-yerel y�netim ili�kisi y�n�nden ise "idari vesayet" ilkelerine dayand��,
Devletin �rg�tsel yap�s�n�n par�al� bir g�r�n�m sergilemesine ve devlet yetkisini kullanan bir�ok kamu t�zel ki�isinin varl��na ra�men, bunlar aras�ndaki birlikteli�in "idarenin b�t�nl��" ilkesiyle sa�land��; par�al� yap�da olan y�netimde, "b�t�nl��" sa�lamaya y�nelik iki hukuksal arac�n, "hiyerar�i" ve "idari vesayet" oldu�u; hiyerar�inin, ba�ka bir deyi�le "yetki geni�li�i" ilkesinin, tek bir t�zelki�ilik i�inde yer alan �e�itli �rg�t ve birimler, idari vesayetin ise, merkezi y�netim ile yerinden y�netim kurulu�lar� aras�ndaki "b�t�nle�meyi" sa�lad��,
Valili�in organlar i�indeki yerinin son s�raya d��r�lerek, valilerin il genel meclisi ba�kanl�� g�revine son verilmekte oldu�u, meclis kararlar�n�n kesinle�mesi i�in valinin "onay"�na sunulma zorunlulu�unun kald�r�ld��, idari vesayet yetkisinin, il �zel y�netimlerinin t�m eylem, i�lem ve etkinliklerinin merkezi y�netimin denetiminde olmas�n�, bu ba�lamda il genel meclisi kararlar�n�n da valinin onay�na ba�l� tutulmas�n� gerektirdi�i; Kanundaki d�zenlemelerin bu gere�e uygun d��medi�i, bu gibi d�zenlemelerin valinin konumunu zay�flatarak ama�lanmasa da, Anayasada �ng�r�lmeyen bir y�netim sistemine ge�ilmesine neden olabilecek nitelikte oldu�u,
Tekil devlet modelinden "yerel" a��rl�kl� devlet modeline ge�i�e olanak sa�layan, g��l� merkezi y�netim yerine g��l� yerel y�netimlere yer veren, il �zel y�netimlerini, il genel y�netimini de kapsayacak bi�imde genel yetkili duruma getiren i�erikleriyle Kanunun Anayasan�n "tekil devlet modeli"ne, "idarenin b�t�nl��", "yetki geni�li�i", "idari vesayet" ilkelerine ve kamu yarar�na uygun d��medi�inin g�r�ld��,
Kanunun 3 �nc� maddesinin (a) bendinde, il �zel idaresi tan�mlan�rken, "�lin ve il s�n�rlar� i�indeki halk�n mahalli m��terek nitelikteki ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere kurulan..."ibaresinde "il halk�" yan�nda "il"in ayr�ca belirtildi�i; bu �ekilde il �zel idaresinin, il genel y�netimini de i�erecek bi�imde illerin genel yetkili y�netim birimi gibi tan�mlanm�� oldu�u; Anayasan�n 126 ve 127 nci maddelerine g�re illerde, merkezi y�netimin uzant�s� olan ve "yetki geni�li�i" esas�na g�re olu�turulan il genel y�netimi ile, bir yerel y�netim �rg�tlenmesi olan ve "idari vesayet" ilkesine g�re olu�turulan il �zel y�netiminin bulundu�u; Anayasan�n yerel y�netimleri d�zenleyen 127 nci maddesinde, yerel y�netimlerin, "il...halk�n�n mahalli m��terek ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere..." kurulacaklar�n�n a��k bi�imde belirtilmi� oldu�u, bu nedenle, Kanunun 3 �nc� maddesinin (a) bendindeki tan�m�n Anayasan�n 126 ve 127 nci maddeleriyle ba�da�mad��,
Kanunun 6 nc� maddesinin birinci f�kras�nda; "il �zel idaresi; kanunlarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen mahalli m��terek nitelikteki her t�rl� g�rev ve hizmeti yapar, gerekli kararlar� al�r, uygular ve denetler." denildi�i, Anayasan�n 126 nc� maddesinde, merkezi y�netimin �rg�tlenmesine ili�kin �l��tlerin "co�rafya durumu, ekonomik ko�ullar ve kamu hizmetlerinin gerekleri" olarak say�ld��, maddede, merkezi y�netimin g�revlerini belirginle�tiren ya da s�n�rlayan bir d�zenleme yap�lmam�� oldu�u; buna kar��n Anayasan�n 127 nci maddesinde, yerel y�netimlerin �rg�tlenmesi hem "co�rafya" hem de "konu" y�n�nden s�n�rland�r�larak yerel y�netimlerin, ancak y�resel olarak �rg�tlenebildi�i ve yaln�zca yerel ortak gereksinimlerin kar��lanmas� y�n�nden g�revlendirilebilece�i,
Maddenin birinci f�kras�yla, il �zel y�netiminin, "yasalarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen", "mahalli m��terek nitelikteki" her t�rl� g�rev ve hizmeti yapmak, gerekli kararlar� almak, uygulamak ve denetlemekle g�revlendirilmi� oldu�u, b�ylece kamu hizmetlerinin y�r�t�lmesi y�n�nden "genel g�revli" k�l�nd��,
Maddenin ikinci f�kras�n�n (a) bendinde say�lan hizmetlerin il s�n�rlar� i�inde; (b) bendinde say�lan konular�n ise belediye s�n�rlar� d��nda il �zel y�netimince y�r�t�lece�inin kurala ba�lanarak, kimi g�revler y�n�nden yetkinin s�n�rlar�n�n, konu y�n�nden de�il, yaln�zca yer y�n�nden �izildi�i; yap�lan d�zenlemede, her ne kadar "yasalarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen" ve "mahalli m��terek nitelikteki" g�revlerden s�z edilerek konu y�n�nden s�n�r getirilmi� izlenimi yarat�lmaya �al��lm�� ise de, bu �l��tlerin soyut olup, il �zel y�netimlerini "genel g�revli" konumdan ��karmaya yetmedi�i,
Y�r�rl�kteki �l �zel �daresi Kanununun 78 inci maddesine 3360 say�l� Kanunla eklenen (13) numaral� bendin ikinci c�mlesi olan "�l �zel idarelerinin g�revli oldu�u mahalli ve m��terek ihtiya�lar�n kapsam� ve s�n�r� Bakanlar Kurulunca tespit olunur." h�km�n�n iptaline ili�kin, Anayasa Mahkemesinin 22.06.1988 g�nl�, E. 1987/18, K. 1988/23 say�l� karar�nda; yerel y�netimlerin kurulu� esaslar�n�n, karar organlar�n�n olu�umunun, g�rev ve yetkilerinin belirlenmesinin, merkezi y�netimle ba� ve ilgilerinin, bunlar �zerinde uygulanacak idari vesayet yetkisinin yasal bir d�zenlemeyi gerektirdi�inin belirtildi�i; Anayasan�n 123 ve 127 nci maddelerinin de bu ko�ulu a��k�a vurgulad��; Anayasa Mahkemesinin bu karar� nedeniyle il �zel y�netimlerinin g�revlerinin yasada say�lmas� gerekti�i, bu nedenlerle incelenen Kanunun 6 nc� maddesinin Anayasan�n 126 ve 127 nci maddelerindeki ilkelerle ba�da�mad��,
Ayn� maddenin ikinci f�kras�n�n (a) bendinde, il �zel y�netimlerinin il s�n�rlar� i�inde yapmakla g�revli ve yetkili olduklar� konular aras�nda "e�itim" hizmetlerinin de say�ld��, bentteki, "E�itim(e)...ili�kin hizmetleri il s�n�rlar� i�inde... yapmakla g�revli ve yetkilidir" anlat�m�ndan, ilk��retim ya da orta��retim ayr�m� yap�lmadan, yap�m ve y�netim s�n�rlamas� getirilmeden, e�itime ili�kin t�m hizmetlerin il �zel y�netimlerinin g�revi i�ine al�nd��n�n g�r�ld��,
E�itim ve ��retim hizmetlerine, Devlet�e �nemli a��rl�k verilmesinin, �a��n ve Anayasan�n gere�i oldu�u, bu gere�in, e�itim ve ��retim hizmetlerinin merkezi y�netimin g�revleri aras�nda kalmas�n� zorunlu k�ld��,
�lkemizde laik ��retime ge�i�in, Anayasan�n 174 �nc� maddesiyle korumaya al�nan 3 Mart 1924 tarihli ve 430 say�l� ��retim Birli�i Kanunu ile ger�ekle�tirilmi� oldu�u, bu Kanunla, �eriye ve Evkaf Bakanl�� ile vak�flarca y�netilen medreseler ve dini e�itim veren okullar�n kapat�ld��, T�rkiye'deki t�m okullar�n Milli E�itim Bakanl��'na ba�land��, ��retim birli�i ilkesinin amac�n�n, e�itimi tek elden uygulanan bir Devlet politikas� durumuna getirerek, akla ve bilime dayal� programlarla �a�da� uygarl�k hedefine y�nelmi� yurtta�lar yaratmak oldu�u,
E�itim hizmetlerinin, yurt d�zeyinde ve ulusal d�zeyde, �lkedeki t�m yurtta�lara f�rsat ve olanak e�itli�i sunacak bi�imde merkezi y�netimin genel sorumlulu�u alt�nda y�r�t�lmesi gerekti�i, bunun tersine, e�itim hizmetlerinin il �zel y�netimlerine b�rak�lmas�n�n, e�itimin laikle�mesini ve tek elden y�r�t�lmesini ama�layan ��retim birli�i ilkesiyle, ulusal birlik amac�yla, demokratik, laik, e�itlik�i, adil, i�levsel ve bilimsel temellere dayal� e�itim anlay��yla, Anayasan�n Atat�rk ilke ve devrimlerini temel alan ruhuyla ba�da�mad��, �a�da�la�ma yolunda b�ylesine b�y�k �nemi bulunan e�itim hizmetlerinin il �zel y�netimlerine b�rak�lmas�n�n, toplumsal yarar y�n�nden uygun d��medi�i,
Kanunun 10 uncu maddesinin (k) bendinde, halk denet�isini se�menin il genel meclisinin g�rev ve yetkileri aras�nda say�ld��, y�r�rl�kteki kurallarda "halk denet�ili�i" kurumu bulunmad��, bu kuruma (o tarihte hen�z kanunla�mam�� bulunan) Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Kanun Tasar�s�nda yer verildi�i, y�r�rl��e girmemi� bir d�zenlemeye dayan�larak il genel meclisine g�rev ve yetki verilmesinin, yasa yapma tekni�ine uygun d��medi�i ve hukuk devleti ilkesiyle ba�da�mad��, ayr�ca, halk denet�ili�i kurumunun Anayasada d�zenlenmemi� oldu�u,

�eklindeki de�erlendirmeler sonucunda yay�mlanmas�n� k�smen uygun bulmad��, 5197 say�l� �l �zel �daresi Kanununun 3, 6, 7, 10, 11, 13, 15, 18, 25, 35, 45, 47, 52 ve ge�ici 1 inci maddelerini, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'nce bir kez daha g�r��lmesi i�in, Anayasan�n 89 ve 104 �nc� maddeleri gere�ince T�rkiye B�y�k Millet Meclisine iade etmi�tir.

Komisyonumuzda, 5197 say�l� Kanunun yaln�zca geri g�nderme tezkeresine konu olan maddeleri �zerinde g�r��me yap�lmas� benimsenerek yap�lan g�r��melerde,

Anayasada idarenin kurulu� ve g�revlerinin merkezden y�netim ve yerinden y�netim esaslar�na dayand�r�ld��, idarenin b�t�nl�� ilkesinin vurguland��, merkezi y�netim a��s�ndan konu ve yer y�n�nden bir k�s�tlama getirilmemi�ken yerinden y�netim t�rlerinden biri olan yerel y�netimlerin konu ve co�rafya y�n�nden k�s�tlanm�� oldu�u, Cumhurba�kan�n�n geri g�nderme gerek�esinde de belirtti�i �zere bu Kanunla Anayasayla �ng�r�len durumun d��nda bir d�zenleme yap�lm�� oldu�u ve bu d�zenlemelerin de bu haliyle Anayasaya ayk�r� oldu�u,
3 �nc� maddede yer alan "�lin" ibaresinin �zel idareyi il s�n�rlar� i�inde genel g�revli hale getirici ve merkezi idarenin yetkilerini k�s�tlay�c� nitelikte oldu�u,
�l �zel idaresinin hizmet kapsam�n�n Anayasal sistemi zedelememek kayd�yla geni�letilebilece�i, bu konunun �zerinde �al��ma yap�lmas� suretiyle Anayasaya uygun bir metin ortaya konabilece�i,
E�itim hizmetlerinin yerine getirilmesinden kastedilen �eyin ilkokul binalar�n�n yap�m, onar�m ve bak�m� oldu�u, ancak maddenin yaz�m�ndan e�itim hizmetlerinin b�t�n�yle il �zel idarelerince y�r�t�lece�i sonucunun ��kt��,
Halk denet�ili�i konusundaki d�zenlemenin Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Kanunda d�zenlenmi� oldu�u, ancak bu Kanunun Cumhurba�kan�nca bir daha g�r��lmek �zere T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'ne g�nderilmi� oldu�u, y�r�rl��e girmemi� bir kanun dayanak al�narak b�yle bir kurumun olu�turulmas�n�n isabetli olmayaca��,
Yerel y�netim reformunun demokratikle�menin olmazsa olmaz ko�ulu oldu�unun uzun y�llardan bu yana savunuldu�u, ancak yap�lan d�zenlemelerin �niter devlet yap�s�yla uyumlu olmayan ve bu yap�y� bozucu nitelikte oldu�u, d�zenlemelerde bu hassasiyetin g�zetilmesi gerekti�i,
Merkeziyet�i bir anlay�� ve y�netim tarz�ndan y�llard�r �ikayet�i olundu�u, yerel nitelikteki pek �ok hizmetin yerine getirilmesi i�in merkezin onay�n�n al�nmas�n�n do�ru bir anlay�� olmad��, yerel y�netimlere hizmetlerin sunumu noktas�nda g�venilmesi gerekti�i, yerel nitelikteki ihtiya�lar�n mahallinde tespit edilmesi ve ��z�lmesinin daha yerinde oldu�u,

�eklindeki g�r�� ve de�erlendirmeleri m�teakip, H�k�met ad�na yap�lan a��klamalarda;

Kamu y�netimi reformu kapsam�nda d�rt kanun tasar�s�n�n T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'ne sunuldu�u, bunlardan ��n�n yerel y�netimlere ili�kin oldu�u, bunlar�n e� zamanl�, en az�ndan birbirine yak�n tarihlerde kanunla�mas�n�n ama�land��, ancak �e�itli nedenlerle bunun ger�ekle�medi�i, bu nedenle de baz� sorunlarla kar��la��ld��,
Reform �abas�n�n temelinde daha etkin y�netim ve daha fazla demokrasi anlay��n�n bulundu�u, bu ba�lamda yerel y�netimlerin g��lendirilmesi suretiyle g��l� yerel demokrasinin �ne ��kar�ld��, yap�lan d�zenlemelerin de bu amac� ger�ekle�tirmeye y�nelik oldu�u,
Yerel ihtiya�lar�n yerel y�netimlerce daha iyi tespit edilip yerine getirilebilece�i, merkezin yerel nitelikteki hizmetlerin t�m�n�n y�r�t�lmesinde yetkili olmas�n�n uygun olmad��, bu nitelikteki hizmetlere ili�kin kararlar�n yerel y�netimlerce verilmesinin daha yerinde oldu�u,

�fade edilmi�tir.

5197 say�l� Kanunun iadeye konu maddeleri �zerinde yap�lan g�r��meler sonucunda Kanunun 3, 6 ve 10 uncu maddelerinde de�i�iklikler yap�lm��t�r. Kanunun;

3 �nc� maddesi; (a) bendinde yer alan "il ve il s�n�rlar� i�indeki halk�n" ibaresinin; il �zel idaresinin, il halk�ndan ayr� olarak y�netim ihtiya�lar� anlam�nda da yapaca�� i�ler bulundu�u, ilin mahalli m��terek ihtiya�lar�n�n kar��lanmas� i�in yap�lmas� ka��n�lmaz olan bu i�lerin de mahalli m��terek nitelik ta��d��, ancak madde metnindeki "ilin" ibaresinin ��kar�lmas�n�n bir eksiklik do�urmayaca�� gibi maddenin yanl�� yorumlanmas�n� da �nleyece�i, bu nedenle metnin Anayasan�n 127 nci maddesindeki ifadeye paralel olarak de�i�tirilmesinin uygun olaca�� gerek�esiyle "�l halk�n�n" �eklinde de�i�tirilmesi suretiyle,
6 nc� maddesi; il �zel idareleri i�in b�t�n il d�zeyinde y�r�t�lecek g�revler ve belediye s�n�rlar� d��ndaki alanlarda yerine getirilecek g�revler olmak �zere ikili bir g�rev yap�s� �ng�r�lmekte oldu�u, 222 say�l� �lk��retim ve E�itim Kanunuyla il �zel idarelerine e�itim altyap�s�n� tamamlama gibi e�itime ili�kin mahalli m��terek kapsamda yerine getirilecek g�revler de verildi�i, d�zenlemenin 13 Mart 1329 tarihli �l �zel �daresi Kanununda 1987 y�l�nda 3360 say�l� Kanunla yap�lan de�i�iklikle getirilen d�zenlemeden farkl� olmad�� halde, iade gerek�esinde de g�r�ld�� gibi maddedeki mevcut d�zenlemenin il �zel idarelerine milli e�itim hizmetlerini y�r�tme g�rev ve yetkisini verecek �ekilde yorumlanabildi�inden, teredd�tlere yol a��lmamas� ve yanl�� anla��lmalara mahal verilmeyecek �ekilde yeniden d�zenlenmesi suretiyle,
10 uncu maddesi; halk denet�isinin se�imi ve g�revlerinin 5227 say�l� Kamu Y�netiminin Temel �lkeleri ve Yeniden Yap�land�r�lmas� Hakk�nda Kanunla d�zenlenmi� oldu�u, an�lan Kanunun bir kez daha g�r��lmek �zere Say�n Cumhurba�kan� taraf�ndan T�rkiye B�y�k Millet Meclisi'ne iade edilmi� oldu�u, kanuni dayana�� bulunmayan, mevzuat�m�zda yer almayan halk denet�isi ile ilgili (k) bendinin madde metninden ��kar�lmas� ve di�er bentlerin tesels�l ettirilmesi suretiyle,
15 inci maddesi; birinci f�kran�n sonunda yer alan "giremez" ibaresinin "girmez" �eklinde redaksiyona tabi tutulmas� suretiyle,
7, 11, 13, 18, 25, 35, 45, 47, 52 ve ge�ici 1 inci maddeleri ise aynen,

Kabul edilmi�tir.

Raporumuz, Genel Kurulun onay�na sunulmak �zere Y�ksek Ba�kanl��a sayg� ile arz olunur.

AYRI�IK OY

Say�n Cumhurba�kan� taraf�ndan 14 maddesinin Anayasaya uygun bulunmamas� nedeniyle bir kez daha g�r��lmek �zere TBMM�ne g�nderilen 5197 say�l� �l �zel �daresi Kanununun Plan ve B�t�e Komisyonu g�r��melerinde Kanunun Anayasaya ayk�r�l�k ta��yan h�k�mlerinin d�zeltilmesi y�n�nde bir �al��ma yap�lmas� yerine sadece 3 maddesinde de�i�iklik yap�lmas� �ng�r�lm��t�r. Anayasada kamu y�netiminin merkez� y�netim ve yerel y�netimlerden olu�tu�u belirtildikten sonra kamu y�netiminin idarenin b�t�nl�� ilkesine g�re �al��aca�� ve bunun i�in merkez� y�netimin elinde idar� vesayet ve hiyerar�ik denetim gibi ara�lar�n oldu�u vurgulanm��t�r. Yine Anayasaya g�re kamu hizmetlerinin g�r�lmesinde merkez� y�netim genel g�revli kurulu�tur. Anayasan�n konuya ili�kin temel prensipleri �zetle bu �ekildedir.

5197 say�l� Kanun bir�ok maddesiyle Anayasan�n bu temel prensiplerine ayk�r�d�r. Komisyon �al��malar�nda s�z konusu temel eksiklikleri h�k�metin ve AKP�li milletvekillerinin tutumu nedeniyle gidermek m�mk�n olmam��t�r.

Kanunun Say�n Cumhurba�kan� taraf�ndan ele�tiri konusu yap�lmay�p da Tasar�n�n Komisyon g�r��meleri s�ras�nda belirtti�imiz Ayr��k Oy gerek�eleri de ge�erlili�ini korumaktad�r.

Belirtilen nedenlerle Kanuna kat�lm�yoruz.

ANAYASANIN 89 UNCU VE 104 �NC� MADDELER� GERE��NCE CUMHURBA�KANINCA B�R DAHA G�R��LMEK �ZERE GER� G�NDER�LEN KANUN
�L �ZEL �DARES� KANUNU

Kanun No	: 5197		Kabul Tarihi	: 24.06.2004

B�R�NC� KISIM
Genel H�k�mler

B�R�NC� B�L�M
Ama�, Kapsam ve Tan�mlar

Madde - 1: Ama�

Bu Kanunun amac�; il �zel idaresinin kurulu�unu, organlar�n�, y�netimini, g�rev, yetki ve sorumluluklar� ile �al��ma usul ve esaslar�n� d�zenlemektir.

Madde - 2: Kapsam

Bu Kanun il �zel idaresini kapsar.

Madde - 3: Tan�mlar

Bu Kanunun uygulanmas�nda;

�l �zel idaresi: �lin ve il s�n�rlar� i�indeki halk�n mahall� m��terek nitelikteki ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere kurulan ve karar organ� se�menler taraf�ndan se�ilerek olu�turulan, idar� ve mal� �zerkli�e sahip kamu t�zel ki�isini,
�l �zel idaresinin organlar�: �l genel meclisini, il enc�menini ve valiyi,

�fade eder.

�K�NC� B�L�M
�l �zel �daresinin Kurulu�u ve S�n�rlar�

Madde - 4: Kurulu�

�l �zel idaresi, ilin kurulmas�na dair kanunla kurulur ve ilin kald�r�lmas�yla t�zel ki�ili�i sona erer.

Madde - 5: �l �zel idaresinin g�rev alan�

�l �zel idaresinin g�rev alan� il s�n�rlar�n� kapsar.

��NC� B�L�M
�l �zel �daresinin G�rev, Yetki ve Sorumluluklar�

Madde - 6: �l �zel idaresinin g�rev ve sorumluluklar�

�l �zel idaresi; kanunlarla ba�ka bir kamu kurum ve kurulu�una verilmeyen mahall� m��terek nitelikteki her t�rl� g�rev ve hizmeti yapar, gerekli kararlar� al�r, uygular ve denetler.

�l �zel idaresi bu hizmetlerden;

E�itim, sa�l�k, tar�m, sanayi ve ticaret; ilin �evre d�zeni plan�, bay�nd�rl�k ve iskan, topra��n korunmas�, erozyonun �nlenmesi, sosyal hizmet ve yard�mlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, �ocuk yuvalar� ve yeti�tirme yurtlar�na ili�kin hizmetleri il s�n�rlar� i�inde,
�mar, yol, su, kanalizasyon, kat� at�k, �evre, acil yard�m ve kurtarma, k�lt�r, turizm, gen�lik ve spor; orman k�ylerinin desteklenmesi, a�a�land�rma, park ve bah�e tesisine ili�kin hizmetleri belediye s�n�rlar� d��nda,

Yapmakla g�revli ve yetkilidir.

�l �evre d�zeni plan�; valinin koordinasyonunda, b�y�k�ehirlerde b�y�k�ehir belediyeleri, di�er illerde il belediyesi ve il �zel idaresi ile birlikte yap�l�r. �l �evre d�zeni plan� belediye meclisi ile il genel meclisi taraf�ndan onaylan�r.

Hizmetlerin yerine getirilmesinde �ncelik s�ras�, il �zel idaresinin mal� durumu, hizmetin ivedili�i ve verildi�i yerin geli�mi�lik d�zeyi dikkate al�narak belirlenir.

�l �zel idaresi hizmetleri, vatanda�lara en yak�n yerlerde ve en uygun y�ntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda engelli, ya�l�, d��k�n ve dar gelirlilerin durumuna uygun y�ntemler uygulan�r.

Hizmetlerin di�er mahall� idareler ve kamu kurulu�lar� aras�nda b�t�nl�k ve uyum i�inde y�r�t�lmesine y�nelik koordinasyon o ilin valisi taraf�ndan sa�lan�r.

Madde - 7: �l �zel idaresinin yetkileri ve imtiyazlar�

�l �zel idaresinin yetkileri ve imtiyazlar� �unlard�r:

Kanunlarla verilen g�rev ve hizmetleri yerine getirebilmek i�in her t�rl� faaliyette bulunmak, ger�ek ve t�zel ki�ilerin faaliyetleri i�in kanunlarda belirtilen izin ve ruhsatlar� vermek ve denetlemek.
Kanunlar�n il �zel idaresine verdi�i yetki �er�evesinde y�netmelik ��karmak, emir vermek, yasak koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezalar� vermek.
Hizmetlerin y�r�t�lmesi amac�yla, ta��n�r ve ta��nmaz mallar� almak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, takas etmek, bunlar �zerinde s�n�rl� ayn� hak tesis etmek.
Bor� almak ve ba�� kabul etmek.
Vergi, resim ve har�lar d��nda kalan ve miktar� yirmibe�milyar T�rk Liras�na kadar olan dava konusu uyu�mazl�klar�n anla�mayla tasfiyesine karar vermek.
�zel kanunlar� gere�ince il �zel idaresine ait vergi, resim ve har�lar�n tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak.
Belediye s�n�rlar� d��ndaki gayri s�hh� m�esseseler ile umuma a��k istirahat ve e�lence yerlerine ruhsat vermek ve denetlemek.

�l �zel idaresi, hizmetleri ile ilgili olarak, halk�n g�r�� ve d��ncelerini belirlemek amac�yla kamuoyu yoklamas� ve ara�t�rmas� yapabilir.

�l �zel idaresinin mallar�na kar�� su� i�leyenler Devlet mal�na kar�� su� i�lemi� say�l�r.

�l �zel idaresinin proje kar��l�� bor�lanma yoluyla elde edilen gelirleri, vergi, resim ve har�lar�, �artl� ba��lar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullan�lan mallar� haczedilemez.

Madde - 8: �l �zel idaresine tan�nan muafiyetler

�l �zel idaresinin kamu hizmetine ayr�lan veya kamunun yararlanmas�na a��k, gelir getirmeyen ta��nmaz mallar� ile bunlar�n in�a ve kullan�mlar� her t�rl� vergi, resim, har�, katk� ve kat�lma paylar�ndan muaft�r.

�K�NC� KISIM
�l �zel �daresinin Organlar�

B�R�NC� B�L�M
�l Genel Meclisi

Madde - 9: �l genel meclisi

�l genel meclisi, il �zel idaresinin karar organ�d�r ve ilgili kanunda g�sterilen esas ve usullere g�re ildeki se�menler taraf�ndan se�ilmi� �yelerden olu�ur.

Madde - 10: �l genel meclisinin g�rev ve yetkileri

�l genel meclisinin g�rev ve yetkileri �unlard�r:

Stratejik plan ile yat�r�m ve �al��ma programlar�n�, il �zel idaresi faaliyetlerini ve personelinin performans �l��tlerini g�r��mek ve karara ba�lamak.
B�t�e ve kesin hesab� kabul etmek, b�t�ede kurumsal kodlama yap�lan birimler ile fonksiyonel s�n�fland�rman�n birinci d�zeyleri aras�nda aktarma yapmak.
�l �evre d�zeni plan� ile belediye s�n�rlar� d��ndaki alanlar�n imar planlar�n� g�r��mek ve karara ba�lamak.
Bor�lanmaya karar vermek.
B�t�e i�i i�letmeler ile T�rk Ticaret Kanununa tabi ortakl�klar kurulmas�na veya bu ortakl�klardan ayr�lmaya, sermaye art��na ve gayrimenkul yat�r�m ortakl�� kurulmas�na karar vermek.
Ta��nmaz mal al�m�na, sat�m�na, trampa edilmesine, tahsisine, tahsis �eklinin de�i�tirilmesine veya tahsisli bir ta��nmaz�n akar haline getirilmesine izin; �� y�ldan fazla kiralanmas�na ve s�resi yirmibe� y�l� ge�memek kayd�yla bunlar �zerinde s�n�rl� ayn� hak tesisine karar vermek.
�artl� ba��lar� kabul etmek.
Vergi, resim ve har� d��nda kalan miktar� be�milyardan yirmibe�milyar T�rk Liras�na kadar ihtilaf konusu olan �zel idare alacaklar�n�n anla�ma ile tasfiyesine karar vermek.
�l �zel idaresi ad�na imtiyaz verilmesine ve il �zel idaresi yat�r�mlar�n�n yap-i�let veya yap-i�let-devret modeli ile yap�lmas�na, il �zel idaresine ait �irket, i�letme ve i�tiraklerin �zelle�tirilmesine karar vermek.
Enc�men �yeleri ile ihtisas komisyonlar� �yelerini se�mek.
Halk denet�isini se�mek.
�l �zel idaresi taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikleri kabul etmek.
Norm kadro �er�evesinde il �zel idaresinin ve ba�l� kurulu�lar�n�n kadrolar�n�n ihdas, iptal ve de�i�tirilmesine karar vermek.
Yurt i�indeki ve yurt d��ndaki mahall� idareler ve mahall� idare birlikleriyle kar��l�kl� i�birli�i yap�lmas�na karar vermek.
Di�er mahall� idarelerle birlik kurulmas�na, kurulmu� birliklere kat�lmaya veya ayr�lmaya karar vermek.
�l �zel idaresine kanunlarla verilen g�rev ve hizmetler d��nda kalan ve ilgililerin iste�ine ba�l� hizmetler i�in uygulanacak �cret tarifesini belirlemek.

Madde - 11: Meclis ba�kanl�k divan�

�l genel meclisi, se�im sonu�lar�n�n ilan�n� izleyen be�inci g�n kendili�inden toplan�r. Bu toplant�da meclise en ya�l� �ye ba�kanl�k eder. Meclis, bu toplant�da, �yeleri aras�ndan ve gizli oyla meclis ba�kan�n�, meclis birinci ve ikinci ba�kan vekillerini, ikisi yedek olmak �zere d�rt katip �yeyi ilk iki y�l i�in g�rev yapmak �zere se�er. �lk iki y�ldan sonra se�ilecek ba�kanl�k divan�, yap�lacak ilk mahall� idareler se�imlerine kadar g�rev yapar.

Meclis ba�kanl�k divan� se�imi �� g�n i�inde tamamlan�r.

Meclis ba�kanl�� ve ba�kanl�k divan�nda bo�alma olmas� durumunda, kalan s�reyi tamamlamak �zere, yenisi se�ilir.

�l genel meclisine meclis ba�kan�, bulunmamas� durumunda meclis birinci ba�kan vekili, onun da bulunmamas� durumunda ikinci ba�kan vekili ba�kanl�k eder.

Meclis ba�kan�, meclis �al��malar�nda d�zeni sa�lamakla y�k�ml�d�r.

�l genel meclisinin �al��malar�na ili�kin esas ve usuller ��i�leri Bakanl�� taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle d�zenlenir.

Madde - 12: Meclis toplant�s�

�l genel meclisi, il genel meclisince belirlenecek bir ayl�k tatil hari� her ay�n ilk haftas� meclis taraf�ndan �nceden belirlenen g�nde mutat toplant� yerinde toplan�r. Kas�m ay� toplant�s� d�nem ba�� toplant�s�d�r.

B�t�e g�r��mesine rastlayan toplant� s�resi en �ok yirmi g�n, di�er toplant�lar�n s�resi en �ok be� g�nd�r.

Mutat toplant� yeri d��nda toplan�lmas�n�n zorunlu oldu�u durumda �yelere ve valiye �nceden bilgi vermek kayd�yla meclis ba�kan�n�n belirledi�i yerde toplant� yap�l�r. Ayr�ca, toplant�n�n yeri ve zaman� mutat usullerle halka duyurulur.

�l genel meclisinin toplant�lar� a��kt�r. Meclis ba�kan� veya �yelerden herhangi birinin gerek�eli �nerisi �zerine, toplant�ya kat�lanlar�n salt �o�unlu�uyla kapal� oturum yap�lmas�na karar verilebilir. Salt �o�unluk belli bir say�n�n yar�s�ndan az olmayan �o�unlu�u ifade eder.

�l genel meclisi g�r��meleri g�revlilerce tutana�a ge�irilir, tutanak ba�kan ve katip �yeler taraf�ndan imzalan�r. Toplant�lar, meclisin karar�yla sesli veya g�r�nt�l� cihazlarla da kaydedilebilir.

�zel idare te�kilat� ve ildeki kamu kurum ve kurulu�lar�n�n birim amirleri g�ndemdeki konularla ilgili olarak meclis toplant�lar�na davet edilebilir ve bilgi al�nabilir.

Madde - 13: G�ndem

G�ndem, meclis ba�kan� taraf�ndan belirlenir ve �yelere en az �� g�n �nceden bildirilir. Valinin �nerdi�i hususlar g�ndeme al�n�r. G�ndem, �e�itli yollarla da halka duyurulur.

�l genel meclisi �yeleri de il �zel idaresine ait i�lerle ilgili konular�n g�ndeme al�nmas�n� �nerebilir. �neri, toplant�ya kat�lanlar�n salt �o�unlu�uyla kabul edildi�i takdirde g�ndeme al�n�r.

Madde - 14: Toplant� ve karar yeter say�s�

�l genel meclisi, �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�uyla toplan�r ve kat�lanlar�n salt �o�unlu�uyla karar verir. Ancak, karar yeter say�s�, �ye tam say�s�n�n d�rtte birinden az olamaz. Oylamada e�itlik ��kmas� durumunda meclis ba�kan�n�n bulundu�u taraf �o�unluk say�l�r. Gizli oylamalarda e�itlik ��kmas� durumunda oylama tekrarlan�r, e�itli�in bozulmamas� durumunda meclis ba�kan� taraf�ndan kur'a �ekilir.

Meclisin toplanmas�nda, �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�u sa�lanamad�� takdirde, ba�kan, g�n ve saatini tespit ederek en ge� �� g�n i�inde toplanmak �zere meclisi tatil eder. Gelecek toplant�, �ye tam say�s�n�n d�rtte birinden az olmayan �ye say�s� ile yap�l�r.

G�r��meler s�ras�nda ba�kan veya �yelerden birinin iste�i �zerine yap�lacak yoklamada karar yeter say�s�n�n bulunmad�� anla��l�rsa, ikinci f�kradaki h�k�mler uygulan�r.

�yeler oylar�n� bizzat kullan�r. Gizli oy kullanmaya fizik� bak�mdan engelli �yeler, tayin edecekleri ki�i eliyle oy kullanabilir.

Oylama; gizli, i�aretle veya ad okunarak yap�l�r. Oy verme kabul, ret veya �ekimser �eklinde olur.

Kararlar, meclis ba�kan� ve katip �yeler taraf�ndan imzalan�r ve bir sonraki toplant�da �yelere da��t�l�r.

Madde - 15: Meclis kararlar�n�n kesinle�mesi

�l genel meclisi taraf�ndan al�nan kararlar�n tam metni, en ge� be� g�n i�inde valiye g�nderilir. Vali, hukuka ayk�r� g�rd�� kararlar�, yedi g�n i�inde gerek�esini de belirterek yeniden g�r��lmek �zere il genel meclisine iade edebilir. Valiye g�nderilmeyen meclis kararlar� y�r�rl��e giremez.

Yeniden g�r��lmesi istenilmeyen kararlar ile yeniden g�r��lmesi istenip de il genel meclisi �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�uyla �srar edilen kararlar kesinle�ir.

Vali, meclisin �srar� ile kesinle�en kararlar aleyhine on g�n i�inde idar� yarg�ya ba�vurabilir.

Kesinle�en il genel meclisi karar �zetleri toplant�y� izleyen en ge� yedi g�n i�inde �e�itli yollarla halka duyurulur.

Madde - 16: �htisas komisyonlar�

�l genel meclisi, her d�nem ba�� toplant�s�nda, �yeleri aras�ndan se�ilecek en az ��, en �ok be� ki�iden olu�an ihtisas komisyonlar� kurabilir. Plan ve B�t�e ile �mar ve Bay�nd�rl�k komisyonlar� en �ok yedi ki�iden meydana gelir.

�htisas komisyonlar�, her siyas� parti grubunun ve ba��ms�z �yelerin il genel meclisindeki �ye say�s�n�n meclis �ye tam say�s�na oranlanmas� suretiyle olu�turulur. E�itim, k�lt�r ve sosyal hizmetler komisyonu, imar ve bay�nd�rl�k komisyonu, �evre ve sa�l�k komisyonu ile plan ve b�t�e komisyonu kurulmas� zorunludur.

�mar ve bay�nd�rl�k komisyonu d��ndaki komisyonlar�n �al��ma s�releri meclisin toplant� s�resiyle s�n�rl�d�r. Meclis toplant�s�n� m�teakip imar ve bay�nd�rl�k komisyonu en fazla on i� g�n�, di�er komisyonlar ise be� i� g�n� toplanarak kendisine havale edilen i�leri sonu�land�r�r. Rapor bu s�renin sonunda meclise sunulmad�� takdirde, konu meclis ba�kan� taraf�ndan do�rudan g�ndeme al�n�r.

Kaymakamlar ve ildeki kamu kurulu�lar�n�n amirleri ve ildeki kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�, �niversite ve sendikalar ile g�ndemdeki konularla ilgili k�y ve mahalle muhtarlar� ile sivil toplum �rg�tlerinin temsilcileri, oy hakk� olmaks�z�n kendi g�rev ve faaliyet alanlar�na giren konular�n g�r��ld�� ihtisas komisyonu toplant�lar�na kat�labilir ve g�r�� bildirebilir.

�htisas komisyonlar�n�n g�rev alan�na giren i�ler bu komisyonlarda g�r��ld�kten sonra il genel meclisinde karara ba�lan�r.

Komisyon �al��malar�nda uzman ki�ilerden yararlan�labilir.

Komisyon raporlar� alen�dir, �e�itli yollarla halka duyurulur ve isteyenlere il genel meclisi taraf�ndan belirlenecek bedel kar��l��nda verilir.

Madde - 17: Denetim komisyonu

�l genel meclisi, her y�l�n ocak ay�nda yap�lacak toplant�s�nda il �zel idaresinin bir �nceki y�l gelir ve giderleri ile hesap ve i�lemlerinin denetimi i�in kendi �yeleri aras�ndan gizli oyla ve �ye say�s� ��ten az, be�ten �ok olmamak �zere bir denetim komisyonu olu�turur. Komisyon, her siyas� parti grubunun ve ba��ms�z �yelerin il genel meclisindeki �ye say�s�n�n meclis �ye tam say�s�na oranlanmas� suretiyle olu�ur.

Komisyon, vali taraf�ndan il �zel idare binas� i�inde belirlenen yerde �al��r ve �al��malar�nda uzman ki�i ve kurulu�lardan yararlanabilece�i gibi valinin onay�yla kamu kurulu�lar� personelinden de yararlanabilir. Komisyon taraf�ndan istenen bilgi ve belgelerin iade edilmek �zere verilmesi zorunludur.

Komisyon, �al��mas�n� �ubat ay� sonuna kadar tamamlar ve buna ili�kin raporunu, izleyen ay�n onbe�ine kadar meclis ba�kanl��na sunar.

Konusu su� te�kil eden hususlarla ilgili olarak meclis ba�kanl�� taraf�ndan yetkili mercilere su� duyurusunda bulunulur.

Madde - 18: Meclisin bilgi edinme ve denetim yollar�

�l genel meclisi soru, genel g�r��me ve faaliyet raporunu de�erlendirme yollar�yla bilgi edinme ve denetim yetkisini kullan�r.

Meclis �yeleri, meclis ba�kanl��na �nerge vererek il �zel idaresi i�leriyle ilgili konularda s�zl� veya yaz�l� soru sorabilir. Soru, vali veya g�revlendirece�i ki�i taraf�ndan s�zl� veya yaz�l� olarak cevapland�r�l�r.

�l genel meclisi �yelerinin en az ��te biri, meclis ba�kanl��na istekte bulunarak il �zel idaresinin i�leriyle ilgili bir konuda mecliste genel g�r��me a��lmas�n� isteyebilir. Bu istek, meclis taraf�ndan kabul edildi�i takdirde g�ndeme al�n�r.

Vali, mart ay� toplant�s�nda bir �nceki y�la ait faaliyet raporunu meclise sunar.

Faaliyet raporundaki a��klamalar, meclis �ye tam say�s�n�n d�rtte �� o�unlu�uyla yeterli g�r�lmezse, yetersizlik karar�yla g�r��meleri kapsayan tutanak, meclis ba�kan� taraf�ndan gere�i yap�lmak �zere ��i�leri Bakanl��na g�nderilir.

Madde - 19: Ba�kan ve meclis �yelerinin g�r��melere kat�lamayaca�� durumlar

�l genel meclisi ba�kan� ve �yeleri, m�nhas�ran kendileriyle veya ikinci derece dahil kan, kay�n h�s�mlar� ve evlatl�klar� ile ilgili i�lerin g�r��ld�� meclis toplant�lar�na kat�lamazlar.

Madde - 20: Meclis �yelerinin y�k�ml�l�kleri

�l genel meclisi �yeleri, g�revleri s�resince ve g�revlerinin sona ermesinden itibaren iki y�l s�reyle il �zel idaresi ve ba�l� kurulu�lar�na kar�� do�rudan do�ruya veya dolayl� olarak taahh�de giremez, komisyonculuk ve temsilcilik yapamaz.

Madde - 21: Meclis �yeli�inin sona ermesi

�l genel meclisi �yeli�i, �l�m ve istifa durumunda kendili�inden sona erer.

�z�rs�z veya izinsiz olarak arka arkaya �� birle�im g�n� veya bir y�l i�inde yap�lan toplant�lar�n yar�s�na kat�lmayan �yenin �yeli�inin d��mesine, savunmas� al�nd�ktan sonra �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�uyla karar verilir.

�l genel meclisi �yeli�ine se�ilme yeterlili�inin kaybedilmesi durumunda, valinin bildirmesi �zerine Dan��tay taraf�ndan �yeli�in d��mesine karar verilir.

Madde - 22: Meclisin feshi

�l genel meclisi;

Kendisine kanunla verilen g�revleri s�resi i�inde yapmay� ihmal eder ve bu durum il �zel idaresine ait i�leri aksat�rsa,
�l �zel idaresine verilen g�revlerle ilgisi olmayan siyas� konularda karar al�rsa,

��i�leri Bakanl��n�n bildirisi �zerine Dan��tay�n karar� ile feshedilir.

��i�leri Bakanl�� gerekli g�rd�� takdirde meclisin feshine dair bildiri ile birlikte karar verilinceye kadar meclis toplant�lar�n�n ertelenmesini de ister. Dan��tay, toplant�lar�n ertelenmesi hususunu en ge� bir ay i�inde karara ba�lar.

Bu �ekilde feshedilen meclisin yerine se�ilen meclis, kalan s�reyi tamamlar.

Madde - 23: Bo�alan meclisin g�revinin yerine getirilmesi

�l genel meclisinin;

Dan��tay taraf�ndan feshi veya meclis toplant�lar�n�n ertelenmesi,
Yedek �yelerin getirilmesinden sonra da meclis �ye tam say�s�n�n yar�s�ndan a�a�� d��mesi,
Ge�ici olarak g�revden uzakla�t�r�lmas�,
Meclis �ye tamsay�s�n�n yar�dan fazlas�n�n tutuklanmas�,

Durumlar�nda, meclis �al��abilir duruma gelinceye veya yeni meclis se�imi yap�l�ncaya kadar il genel meclisi g�revi, enc�menin memur �yeleri taraf�ndan y�r�t�l�r.

Madde - 24: Meclis �yelerinin huzur haklar� ve di�er sosyal haklar�

Meclis toplant�lar�na kat�ld�klar� her g�n i�in; il genel meclisi ba�kan�na 2600 g�sterge, di�er meclis �yelerine 2200 g�sterge rakam�n�n, memur ayl�klar�na uygulanan katsay� ile �arp�m� sonucu bulunacak miktarda huzur hakk� �denir.

�l genel meclisi �yeleri hastal�klar� s�resince izinli say�l�r. Ayr�ca mazeretleri durumunda, bir y�l i�indeki toplant� s�resinin yar�s�n� a�mamak �art�yla istekleri �zerine meclis taraf�ndan izin verilebilir.

�K�NC� B�L�M
�l Enc�meni

Madde - 25: �l enc�meni

�l enc�meni valinin ba�kanl��nda, il genel meclisinin her y�l kendi �yeleri aras�ndan bir y�l i�in gizli oyla se�ece�i be� �ye ile biri mal� hizmetler birim amiri olmak �zere valinin her y�l birim amirleri aras�ndan se�ece�i be� �yeden olu�ur.

Valinin kat�lamad�� enc�men toplant�s�na genel sekreter ba�kanl�k eder.

Enc�men toplant�lar�na g�ndemdeki konularla ilgili olarak, ilgili birim amirleri vali taraf�ndan oy hakk� olmaks�z�n g�r��leri al�nmak �zere �a�r�labilir.

Madde - 26: Enc�menin g�rev ve yetkileri

Enc�menin g�rev ve yetkileri �unlard�r:

Stratejik plan ve y�ll�k �al��ma program� ile b�t�e ve kesin hesab� inceleyip il genel meclisine g�r�� bildirmek.
Y�ll�k �al��ma program�na al�nan i�lerle ilgili kamula�t�rma kararlar�n� almak ve uygulamak.
�ng�r�lmeyen giderler �dene�inin harcama yerlerini belirlemek.
B�t�ede fonksiyonel s�n�fland�rman�n ikinci d�zeyleri aras�nda aktarma yapmak.
Kanunlarda �ng�r�len cezalar� vermek.
Vergi, resim ve har�lar d��nda kalan ve miktar� be�milyar T�rk Liras�na kadar olan ihtilaflar�n sulhen halline karar vermek.
Ta��nmaz mal sat�m�na, trampa edilmesine ve tahsisine ili�kin kararlar� uygulamak, s�resi �� y�l� ge�memek �zere kiralanmas�na karar vermek.
Belediye s�n�rlar� d��ndaki umuma a��k yerlerin a��l�� ve kapan�� saatlerini belirlemek.
Vali taraf�ndan havale edilen konularda g�r�� bildirmek.
Kanunlarla verilen di�er g�revleri yapmak.

Madde - 27: Enc�men toplant�s�

Enc�men, haftada en az bir defa olmak �zere �nceden belirlenen g�n ve saatte toplan�r. Ba�kan acil durumlarda enc�meni toplant�ya �a��rabilir.

Enc�men �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�uyla toplan�r ve kat�lanlar�n salt �o�unlu�uyla karar verir. Oylar�n e�itli�i durumunda ba�kan�n bulundu�u taraf �o�unluk say�l�r. �ekimser oy kullan�lamaz.

Enc�men g�ndemi vali taraf�ndan haz�rlan�r. Enc�men �yeleri g�ndem maddesi teklif edebilir.

Enc�men, g�ndemindeki konular� en ge� bir hafta i�inde g�r��p karara ba�lar.

Al�nan kararlar ba�kan ve toplant�ya kat�lan �yeler taraf�ndan imzalan�r. Karara muhalif kalanlar gerek�elerini de a��klar.

Vali kanun, t�z�k, y�netmelik ve il genel meclisi kararlar�na ayk�r� g�rd�� enc�men karar�n�n bir sonraki toplant�da tekrar g�r��lmesini isteyebilir. Enc�men, karar�nda �srar ederse karar kesinle�ir. Bu takdirde, vali, kesinle�en enc�men karar�n�n uygulanmas�n� durdurur ve idari yarg� mercilerine y�r�tmeyi durdurma talebi ile birlikte on g�n i�inde ba�vurur. �tiraz Dan��tayca en ge� altm�� g�n i�inde karara ba�lan�r.

Enc�men ba�kan ve �yeleri, m�nhas�ran kendileri, ikinci derece dahil kan ve kay�n h�s�mlar� ve evlatl�klar� ile ilgili i�lerin g�r��ld�� enc�men toplant�lar�na kat�lamazlar.

Madde - 28: Enc�men �yelerine verilecek �denek

Enc�men ba�kan�na 14000, �yelerine 12000 g�sterge rakam�n�n Devlet memurlar� i�in belirlenen ayl�k katsay� ile �arp�m� sonucu bulunacak miktarda ayl�k br�t �denek verilir. Enc�menin memur �yelerine enc�men �yeleri i�in belirlenen g�sterge rakam�n�n yar�s� �denir.

��NC� B�L�M
Vali

Madde - 29: Vali

Vali, il �zel idaresinin ba�� ve t�zel ki�ili�inin temsilcisidir.

Madde - 30: Valinin g�rev ve yetkileri

Valinin g�rev ve yetkileri �unlard�r:

�l �zel idaresi te�kilat�n�n en �st amiri olarak il �zel idaresi te�kilat�n� sevk ve idare etmek, il �zel idaresinin hak ve menfaatlerini korumak.
�l �zel idaresini stratejik plana uygun olarak y�netmek, il �zel idaresinin kurumsal stratejilerini olu�turmak, bu stratejilere uygun olarak b�t�eyi, il �zel idaresi faaliyetlerinin ve personelinin performans �l��tlerini haz�rlamak ve uygulamak, izlemek ve de�erlendirmek, bunlarla ilgili raporlar� meclise sunmak.
�l �zel idaresini Devlet dairelerinde ve t�renlerde, davac� veya daval� olarak da yarg� yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek.
�l enc�menine ba�kanl�k etmek.
�l �zel idaresinin ta��n�r ve ta��nmaz mallar�n� idare etmek.
�l �zel idaresinin gelir ve alacaklar�n� takip ve tahsil etmek.
Yetkili organlar�n karar�n� almak �art�yla s�zle�me yapmak.
�l genel meclisi ve enc�men kararlar�n� uygulamak.
B�t�eyi uygulamak, b�t�ede meclis ve enc�menin yetkisi d��nda kalan aktarmalar� yapmak.
�l �zel idaresi personelini atamak.
�l �zel idaresi, ba�l� kurulu�lar�n� ve i�letmelerini denetlemek.
�arts�z ba��lar� kabul etmek.
�l halk�n�n huzur, esenlik, sa�l�k ve mutlulu�u i�in gereken �nlemleri almak.
B�t�ede yoksul ve muhta�lar i�in ayr�lan �dene�i kullanmak.
Kanunlarla il �zel idaresine verilen ve il genel meclisi veya il enc�meni karar�n� gerektirmeyen g�revleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

Madde - 31: Stratejik plan ve performans plan�

Vali, mahall� idareler genel se�imlerinden itibaren alt� ay i�inde; kalk�nma plan ve programlar� ile varsa b�lge plan�na uygun olarak stratejik plan ve ilgili oldu�u y�l ba��ndan �nce de y�ll�k performans plan� haz�rlay�p il genel meclisine sunar.

Stratejik plan, varsa �niversiteler ve meslek odalar� ile konuyla ilgili sivil toplum �rg�tlerinin g�r��leri al�narak haz�rlan�r ve il genel meclisinde kabul edildikten sonra y�r�rl��e girer.

Stratejik plan ve performans plan� b�t�enin haz�rlanmas�na esas te�kil eder ve il genel meclisinde b�t�eden �nce g�r��lerek kabul edilir.

Madde - 32: Yetki devri

Vali, g�rev ve yetkilerinden bir k�sm�n� uygun g�rd�� takdirde, y�neticilik s�fat� bulunan il �zel idaresi g�revlileri ile il�elerde kaymakamlara devredebilir.

Madde - 33: �htilaf halinde temsil yetkisinin devri

Vali ile birinci ve ikinci derecedeki kan ve kay�n h�s�mlar�n�n il �zel idaresi ile ihtilafl� oldu�u durumlarda, dava a��lmas� ve bu davada il �zel idaresinin temsili, meclis ba�kan�, bulunmad�� takdirde ba�kan vekili veya bunlar�n yetkilendirece�i ki�iler taraf�ndan yerine getirilir.

D�RD�NC� B�L�M
Organlara �li�kin Ortak H�k�mler

Madde - 34: G�revden uzakla�t�rma

G�revleriyle ilgili bir su� nedeniyle haklar�nda soru�turma veya kovu�turma a��lan il �zel idaresi organlar� veya bu organlar�n �yeleri, ge�ici bir �nlem olarak kesin h�kme kadar g�revden uzakla�t�r�labilir.

G�revden uzakla�t�rma �nlemi iki ayda bir g�zden ge�irilir. Devam�nda kamu yarar� bak�m�ndan yarar g�r�lmeyen g�revden uzakla�t�rma �nlemi kald�r�l�r.

Soru�turma veya kovu�turma sebebiyle g�revden uzakla�t�r�lan il �zel idaresi organlar� veya bu organlar�n �yeleri hakk�nda; 4483 say�l� Memurlar ve Di�er Kamu G�revlilerinin Yarg�lanmas� Hakk�nda Kanuna g�re soru�turma izni verilmemesi, takipsizlik, kamu davas�n�n d��mesi veya beraat karar� verilmesi, davan�n genel af ile ortadan kald�r�lmas� veya g�revden d��r�lmeyi gerektirmeyen bir su�la mahk�m olunmas� durumunda g�revden uzakla�t�rma �nlemi kald�r�l�r.

��NC� KISIM
�l �zel �daresi Te�kilat�

Madde - 35: �l �zel idaresi te�kilat�

�l �zel idaresi te�kilat�; genel sekreterlik, mal� i�ler, sa�l�k, tar�m, imar, insan kaynaklar�, hukuk i�leri birimlerinden olu�ur. �lin n�fusu, fiziki ve co�rafi yap�s�, ekonomik, sosyal, k�lt�rel �zellikleri ile geli�me potansiyeli dikkate al�narak norm kadro sistemine ve ihtiyaca g�re olu�turulacak di�er birimlerin kurulmas�, kald�r�lmas� veya birle�tirilmesi il genel meclisinin karar�yla olur. Bu birimler b�y�k�ehir belediyesi olan illerde daire ba�kanl�� ve m�d�rl�k, di�er illerde m�d�rl�k �eklinde kurulur.

Genel sekreter, il �zel idaresi hizmetlerini vali ad�na ve onun emirleri y�n�nde, mevzuat h�k�mlerine, il genel meclisi ve il enc�meni kararlar�na, il �zel idaresinin ama� ve politikalar�na, stratejik plan ve y�ll�k �al��ma program�na g�re d�zenler ve y�r�t�r. Bu ama�la il �zel idaresi kurulu�lar�na gereken emirleri verir ve bunlar�n uygulanmas�n� g�zetir ve sa�lar.

Genel sekreter yukar�da belirtilen hizmetlerin y�r�t�lmesinden valiye kar�� sorumludur.

Toplam n�fusu 3.000.000'a kadar olan illerde, ihtiyaca g�re en fazla iki, n�fusu bunun �zerinde olan illerde en fazla d�rt genel sekreter yard�mc�l�� kadrosu ihdas edilebilir.

�l�elerde, �zel idare i�lerini y�r�tmek amac�yla kaymakama ba�l� il�e �zel idare te�kilat� olu�turulabilir.

Madde - 36: Norm kadro ve personel istihdam�

Norm kadro ilke ve standartlar� ��i�leri Bakanl�� ve Devlet Personel Ba�kanl�� taraf�ndan m��tereken belirlenir. Bu ilke ve standartlar �er�evesinde norm kadro �al��mas�n� il �zel idaresi yapar veya yapt�r�r.

�l �zel idaresi personeli, vali taraf�ndan atan�r ve ilk toplant�da il genel meclisinin bilgisine sunulur.

�l �zel idareleri, norm kadro unvan ve say�lar� dahilinde olmak kayd�yla, �evre, sa�l�k, veterinerlik, teknik, hukuk, sosyal ve ekonomi, k�lt�r ve sanat, bili�im ve ileti�im, planlama, ara�t�rma ve geli�tirme, e�itim ve dan��manl�k alanlar�nda; tabip, uzman tabip, veteriner, avukat, m�hendis, ��z�mleyici ve programc�, mimar, ebe, hem�ire, teknisyen ve tekniker gibi ihtiya� duyduklar� uzman ve teknik personeli, s�zle�me ile �al��t�rabilir. Bu �ekilde s�zle�meli olarak �al��t�r�lacaklar�n, y�r�tecekleri hizmete ili�kin nitelikleri ta��malar� �artt�r. S�zle�meli personel eliyle y�r�t�len hizmetlere ili�kin bo� kadrolara ayr�ca atama yap�lamaz.

��nc� f�kra h�km� uyar�nca istihdam edileceklerin �cret miktarlar�, y�llar� B�t�e Kanununda belirlenecek �cret tavan�n� a�mamak �zere Bakanlar Kurulu taraf�ndan belirlenen s�n�rlar i�erisinde il genel meclisi taraf�ndan belirlenir. Bu �ekilde �al��t�r�lacaklara her ne ad alt�nda olursa olsun s�zle�me �creti d��nda herhangi bir �deme yap�lamaz ve �cret mahiyetinde ayn� ya da nakd� menfaat temin edilemez. S�z konusu personel hakk�nda bu Kanunda h�k�m bulunmayan hususlarda vize hari� 14.07.1965 tarihli ve 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun 4 �nc� maddesinin (B) f�kras�na g�re istihdam edilenler hakk�ndaki h�k�mler uygulan�r.

Genel Sekreterlik kadrosuna atananlar, b�y�k�ehir belediyesi bulunan illerde genel idare hizmetleri s�n�f�na dahil bakanl�k genel m�d�r�, di�er illerde ise genel idare hizmetleri s�n�f�na dahil m�stakil daire ba�kan� i�in ilgili mevzuat�nda �ng�r�len t�m haklardan aynen yararlan�rlar; bunlar valinin teklifi ve ��i�leri Bakanl��n�n onay� ile atan�r.

Kamu kurum ve kurulu�lar�nda istihdam edilmekte olan memurlar, valinin talebi, kendilerinin iste�i ve kurumlar�n�n muvafakatiyle il �zel idarelerinin birim m�d�r� ve �st� y�netici kadrolar�nda g�revlendirilebilirler. Bu �ekilde g�revlendirmelerde 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendinde �ng�r�len �artlar dikkate al�n�r. �l �zel idarelerinde bu �ekilde istihdam edilen kamu kurum ve kurulu�lar� personeli kurumlar�ndan izinli say�l�rlar. Bu personelin g�revlendirildikleri s�re zarf�ndaki, g�revlendirildikleri kadroya ait her t�rl� mal� haklar� ile kurumlar� taraf�ndan kar��lanmas� gereken sosyal g�venlik ve benzeri di�er haklar� il �zel idaresi taraf�ndan �denir. �zinli olduklar� m�ddet, terfi ve emekliliklerinde hesaba kat�l�r ve terfi haklar�n� kazananlar ba�kaca bir i�leme l�zum kalmaks�z�n terfi ettirilirler. Bu �ekilde g�revlendirilenler, g�revlendirme s�resinin sona ermesinden itibaren onbe� g�n i�erisinde yaz�l� olarak eski kurumlar�na ba�vurmalar� halinde en ge� bir ay i�erisinde kadrolar�na, kadrolar� kald�r�lm�� veya kadrolar�na zorunlu sebeplerle atama yap�lm�� ise durumlar�na uygun bir kadroya atan�rlar.

Genel sekreter olarak atanan m�lk� idare amirlerinin bu g�revde ge�en s�releri meslek� k�demlerinde ge�mi� say�l�r. Bu �ekilde atananlar genel sekreterlik g�revinin sona ermesinden itibaren bir ay i�erisinde ��i�leri Bakanl�� taraf�ndan meslek� k�demlerine uygun g�revlere atan�rlar.

S�zle�meli ve i��i stat�s�nde �al��anlar hari� olmak �zere il �zel idaresi memurlar�na, ba�ar� durumlar�na g�re toplam memur say�s�n�n %10�unu ve Devlet memurlar�na uygulanan ayl�k katsay�s�n�n 20000 g�sterge rakam� ile �arp�m� sonucu bulunacak miktar� ge�memek �zere, �al��t�klar� s�relerle (hastal�k ve y�ll�k izinleri dahil) orant�l� olarak, enc�men karar� ile y�lda en fazla iki kez ikramiye �denebilir. B�y�k�ehir belediyelerinin oldu�u yerlerde bu rakam 30000 olarak uygulan�r.

D�RD�NC� KISIM
�l �zel �darelerinin Denetimi

Madde - 37: Denetimin amac�

�l �zel idarelerinin denetimi; faaliyet ve i�lemlerinde hatalar�n �nlenmesine yard�mc� olmak, �al��anlar�n ve il �zel idaresi te�kilat�n�n geli�mesine, y�netim ve kontrol sistemlerinin ge�erli, g�venilir ve tutarl� duruma gelmesine rehberlik etmek amac�yla; hizmetlerin s�re� ve sonu�lar�n� mevzuata, �nceden belirlenmi� ama� ve hedeflere, performans �l��tlerine ve kalite standartlar�na g�re tarafs�z olarak analiz etmek, kar��la�t�rmak ve �l�mek; kan�tlara dayal� olarak de�erlendirmek, elde edilen sonu�lar� rapor haline getirerek ilgililere duyurmakt�r.

Madde - 38: Denetimin kapsam� ve t�rleri

�l �zel idarelerinde i� ve d�� denetim yap�l�r. Denetim, i� ve i�lemlerin hukuka uygunluk, mal� ve performans denetimini kapsar.

�� ve d�� denetim 5018 say�l� Kamu Mal� Y�netimi ve Kontrol Kanunu h�k�mlerine g�re yap�l�r .

Ayr�ca, il �zel idaresinin mal� i�lemler d��nda kalan di�er idar� i�lemleri, idarenin b�t�nl��ne ve kalk�nma plan� ve stratejilerine uygunlu�u a��s�ndan ��i�leri Bakanl��, vali veya g�revlendirece�i elemanlar taraf�ndan da denetlenir.

�l �zel idarelerine ba�l� kurulu� ve i�letmeleri yukar�daki esaslara g�re denetlenir.

Denetime ili�kin sonu�lar kamuoyuna a��klan�r ve meclisin bilgisine sunulur.

Madde - 39: Faaliyet raporu

Vali, Kamu Mal� Y�netimi ve Kontrol Kanununun 41 inci maddesinin d�rd�nc� f�kras�nda belirtilen bi�imde; stratejik plan ve performans hedeflerine g�re y�r�t�len faaliyetleri, belirlenmi� performans �l��tlerine g�re hedef ve ger�ekle�me durumu ile meydana gelen sapmalar�n nedenlerini a��klayan faaliyet raporunu haz�rlar.

Faaliyet raporu mart ay� toplant�s�nda vali veya genel sekreter taraf�ndan meclise sunulur. Raporun bir �rne�i ��i�leri Bakanl��na g�nderilir ve kamuoyuna da a��klan�r.

Madde - 40: Hizmetlerde aksama

�l �zel idaresi hizmetlerinin cidd� bir bi�imde aksat�ld��n�n ve bu durumun halk�n sa�l�k, huzur ve esenli�ini hayat� derecede olumsuz etkiledi�inin ilgili bakanl��n talebi �zerine yetkili sulh hukuk hakimi taraf�ndan belirlenmesi durumunda,

��i�leri Bakanl��;

Hizmetlerde meydana gelen aksaman�n giderilmesini, hizmetin �zelli�ine g�re makul bir s�re vererek il �zel idaresinden ister.
Aksama giderilemezse, s�z konusu hizmetin yerine getirilmesini o ilin valisinden ister. Bu durumda, vali, aksakl�� ncelikle il �zel idaresinin ara�, gere�, personel ve di�er kaynaklar�yla giderir. M�mk�n olmad�� takdirde di�er kamu kurum ve kurulu�lar�n�n imkanlar�n� da kullanabilir. Bu nedenle ortaya ��kacak maliyet vali taraf�ndan �ller Bankas�na bildirilir ve �ller Bankas�nca o il �zel idaresinin m�teakip ay genel b�t�e vergi gelirleri tahsilat� toplam� �zerinden il �zel idaresine ayr�lan paydan valilik emrine g�nderilir.

Madde - 41: Denetimle ilgili di�er h�k�mler

Denetimin yap�lmas� ve faaliyet raporunun haz�rlanmas� hususunda bu Kanunda h�k�m bulunmayan durumlarda 5018 say�l� Kamu Mal� Y�netimi ve Kontrol Kanunu ile di�er kanunlar�n ilgili h�k�mleri uygulan�r.

BE��NC� KISIM
Mal� H�k�mler ve Cezalar

B�R�NC� B�L�M
�l �zel �daresinin Gelirleri ve Giderleri

Madde - 42: �l �zel idaresinin gelirleri

�l �zel idaresinin gelirleri �unlard�r:

Kanunlarla g�sterilen il �zel idaresi vergi, resim, har� ve kat�lma paylar�.
Genel b�t�e vergi gelirlerinden ayr�lan paylar.
Genel ve �zel b�t�eli idarelerden yap�lacak �demeler.
Ta��n�r ve ta��nmaz mallar�n kira, sat�� ve ba�ka suretle de�erlendirilmesinden elde edilecek gelirler.
�l genel meclisi taraf�ndan belirlenecek tarifelere g�re tahsil edilecek hizmet kar��l�� cretler.
Faiz ve ceza gelirleri.
Ba��lar.
Her t�rl� giri�im, i�tirak ve faaliyetler kar��l�� sa�lanacak gelirler.
Di�er gelirler.

Madde - 43: �l �zel idaresinin giderleri

�l �zel idaresinin giderleri �unlard�r:

�l �zel idaresi binalar�, tesisleri ile ara� ve malzemelerinin temini, yap�m�, bak�m� ve onar�m� i�in yap�lan giderler.
�l �zel idaresinin personeline ve se�ilmi� organlar�n�n �yelerine �denen maa�, �cret, �denek, huzur hakk�, yolluklar, hizmete ili�kin e�itim harcamalar� ile di�er giderler.
Her t�rl� alt yap�, yap�m, onar�m ve bak�m giderleri.
Vergi, resim, har�, kat�lma pay�, hizmet kar��l�� al�nacak �cretler ve di�er gelirlerin takip ve tahsili i�in yap�lacak giderler.
�l genel meclisince belirlenecek ilkeler �er�evesinde k�ylere veya k�ylerin aralar�nda kurduklar� birliklere yap�lacak yard�mlar.
�l �zel idaresinin kurulu�una kat�ld�� irket, kurulu� ve birliklerle ilgili ortakl�k pay�, �yelik aidat� giderleri.
Faiz, bor�lanmaya ili�kin di�er �demeler ve sigorta giderleri.
Yoksul, muhta� ve kimsesizler ile engellilere yap�lacak sosyal hizmet ve yard�mlar.
Dava takip ve icra giderleri.
Temsil, t�ren, a��rlama ve tan�t�m giderleri.
Avukatl�k, dan��manl�k ve denetim hizmetleri kar��l�� yap�lacak �demeler.
Yurt i�i ve yurt d�� kamu ve �zel kesim ile sivil toplum �rg�tleriyle birlikte yap�lan ortak hizmetler ve di�er proje giderleri.
Sosyo-k�lt�rel ve bilimsel etkinlikler i�in yap�lan giderler.
�zel idare hizmetleriyle ilgili olarak yap�lan kamuoyu yoklamas� ve ara�t�rmas� giderleri.
Do�al afet giderleri.
Kanunla verilen g�revler ve hizmetlerin y�r�t�lmesi i�in yap�lan di�er giderler.

�K�NC� B�L�M
�l �zel �daresi B�t�esi

Madde - 44: �l �zel idaresi b�t�esi

�lin stratejik plan�na uygun olarak haz�rlanan b�t�e, il �zel idaresinin mal� y�l ve izleyen iki y�l i�indeki gelir ve gider tahminlerini g�sterir, gelirlerin toplanmas�na ve harcamalar�n yap�lmas�na izin verir.

B�t�eye ayr�nt�l� harcama programlar� ile finansman programlar� eklenir.

B�t�e y�l� Devlet mal� y�l� ile ayn�d�r.

B�t�e d�� harcama yap�lamaz.

Vali ve harcama yetkisi verilen di�er g�revliler, b�t�e �deneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmas�ndan sorumludur.

Madde - 45: B�t�enin haz�rlanmas� ve kabul�

Vali taraf�ndan haz�rlanan b�t�e tasar�s� eyl�l ay� ba��nda il enc�menine sunulur. Enc�men, b�t�eyi inceleyerek g�r��yle birlikte kas�m ay�n�n birinci g�n�nden �nce il genel meclisine sunar.

�l genel meclisi b�t�e tasar�s�n� y�l ba��ndan �nce aynen veya de�i�tirerek kabul eder. Ancak, meclis b�t�e denkli�ini bozacak bi�imde gider art�r�c� ve gelir azalt�c� de�i�iklikler yapamaz.

Madde - 46: Harcama yetkilisi

�l �zel idaresi b�t�esiyle �denek tahsis edilen her bir harcama biriminin en �st y�neticisi harcama yetkilisidir. �l�elerde bu yetki kaymakam taraf�ndan kullan�l�r.

�l�elere g�nderilecek �deneklerin, il �zel idaresi mal� kontrol yetkilisi taraf�ndan vize edilmesi yeterlidir. Bu �deneklerin harcanmas� s�ras�nda ayr�ca harcama �ncesi kontrol i�lemi yap�lmaz.

Madde - 47: Kesin hesap

Her y�l b�t�esinin kesin hesab�, vali taraf�ndan hesap d�neminin bitiminden sonra gelen mart ay� i�inde enc�mene sunulur. Kesin hesap il genel meclisinin may�s ay� toplant�s�nda g�r��lerek karara ba�lan�r.

Kesin hesab�n g�r��lmesi ve kesinle�mesinde, b�t�eye ili�kin h�k�mler uygulan�r.

Madde - 48: B�t�e

�l �zel idaresi b�t�esi ile muhasebe i�lemlerine ili�kin esas ve usuller Maliye Bakanl��n�n g�r�� al�narak ��i�leri Bakanl�� taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle d�zenlenir.

Madde - 49: Ge�mi� y�l b�t�esinin devam�

Herhangi bir nedenle yeni y�l b�t�esi kesinle�memi� ise yeni b�t�enin kesinle�mesine kadar ge�en y�l b�t�esi uygulan�r.

B�t�enin kabul�ne kadar yap�lan i�lemler yeni y�l b�t�esine g�re yap�lm�� say�l�r.

Madde - 50: Gelecek y�llara yayg�n hizmet y�klenmeleri

�l �zel idarelerinde il genel meclisinin, il �zel idaresine ba�l� kurulu�larda yetkili organ�n karar� ile park, bah�e ve havuz bak�m�; ara� kiralama, kontroll�k, temizlik ve yemek hizmetleri; ara�, bilgisayar, faks, fotokopi ve di�er teknolojik �r�nlerin bak�m ve onar�m i�leri s�resi ilk mahall� idareler genel se�imlerini izleyen ��nc� ay�n sonunu ge�memek �zere ihale yoluyla ��nc� �ah�slara g�rd�r�lebilir.

��NC� B�L�M
Bor�lanma ve �ktisad� Giri�imler

Madde - 51: Bor�lanma

�l �zel idaresi, g�rev ve hizmetlerinin gerektirdi�i giderleri kar��lamak amac�yla a�a��da belirtilen usul ve esaslara g�re bor�lanma yapabilir ve tahvil ihra� edebilir:

D�� bor�lanma, 4749 say�l� Kamu Finansman� ve Bor� Y�netiminin D�zenlenmesi Hakk�nda Kanun h�k�mleri �er�evesinde ve sadece il �zel idaresinin yat�r�m program�nda yer alan projelerin finansman� amac�yla yap�labilir.
�ller Bankas�ndan yat�r�m kredisi ve nakit kredi kullanan il �zel idaresi, �deme plan�n� bu bankaya sunmak zorundad�r. �ller Bankas� haz�rlanan geri �deme plan�n� yeterli g�rmedi�i il �zel idaresinin kredi isteklerini reddeder.
Tahvil ihrac�, yat�r�m program�nda yer alan projelerin finansman� i�in ve ilgili mevzuat h�k�mleri uyar�nca yap�l�r.
�l �zel idaresi ve ba�l� kurulu�lar� ile bunlar�n sermayesinin %50�sinden fazlas�na sahip olduklar� �irketlerin faiz dahil i� ve d�� bor� stok tutar�, en son kesinle�mi� b�t�e gelirleri toplam�n�n 213 say�l� Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden de�erleme oran�yla art�r�lan miktar�n� a�amaz. Bu miktar b�y�k�ehir belediyesi bulunan illerin �zel idareleri i�in bir bu�uk kat olarak uygulan�r.
�l �zel idaresi ve ba�l� kurulu�lar� ile bunlar�n sermayesinin %50�sinden fazlas�na sahip olduklar� �irketlerin, en son kesinle�en b�t�e gelirlerinin, 213 say�l� Vergi Usul Kanununda belirlenen yeniden de�erleme oran�yla art�r�lan miktar�n�n y�l� i�inde toplam %10�unu ge�meyen i� bor�lanmay� il genel meclisinin karar�; %10�u ge�en miktarlar i�in meclis �ye tam say�s�n�n salt �o�unlu�unun karar� ve ��i�leri Bakanl��n�n onay� ile yapabilir.
�l �zel idarelerinin ileri teknoloji ve b�y�k tutarda maddi kaynak gerektiren alt yap� yat�r�mlar�nda Devlet Planlama Te�kilat� M�ste�arl��n�n teklifi �zerine Bakanlar Kurulunca kabul edilen projeleri i�in yap�lacak bor�lanmalar (d) bendindeki miktar�n hesaplanmas�nda dikkate al�nmaz. D�� kaynak gerektiren projelerde Hazine M�ste�arl��n�n g�r�� al�n�r.

Yukar�da belirtilen usul ve esaslara ayk�r� olarak bor�lanan il �zel idaresi sorumlular� hakk�nda, fiilleri daha a��r bir cezay� gerektirmeyen durumlarda T�rk Ceza Kanununun 240 �nc� maddesi h�k�mleri uygulan�r.

�l �zel idaresi, varl�k ve y�k�ml�l�klerinin ayr�nt�l� bir �ekilde yer ald�� mal� tablolar�n� ��er ayl�k d�nemler halinde ��i�leri ve Maliye bakanl�klar� ile Devlet Planlama Te�kilat� ve Hazine m�ste�arl�klar�na g�nderir.

Madde - 52: �irket kurulmas�

�l �zel idaresi kendisine verilen g�rev ve hizmet alanlar�nda, ilgili mevzuatta belirtilen usullere g�re sermaye �irketleri kurabilir.

Madde - 53: ��letme tesisi

�l �zel idaresi, �zel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini ��i�leri Bakanl��n�n izniyle b�t�e i�i i�letme kurarak yapabilir.

Bu i�letmeler il �zel idaresinin tabi oldu�u usule g�re denetlenir.

Madde - 54: Bor� ve alacaklar�n takas ve mahsubu

4749 say�l� Kanun kapsam�ndaki Hazine alacaklar� hari� olmak �zere, il �zel idaresinin, genel b�t�eli kurulu�lardan, sosyal g�venlik kurulu�lar�ndan, mahalli idarelerden ve di�er kamu kurum ve kurulu�lar�ndan olan �zel hukuk ve kamu hukukuna tabi alacak ve bor�lar� takas ve mahsup edilir. Bu kurum ve kurulu�lar�n b�t�elerine yeterli ve gerekli �denek konulur.

Bu madde gere�ince takas ve mahsup i�lemlerine ili�kin esas ve usuller, ��i�leri Bakanl��n�n olumlu g�r�� al�narak, Maliye Bakanl�� taraf�ndan ��kar�lacak bir y�netmelikle d�zenlenir.

D�RD�NC� B�L�M
Cezalar

Madde - 55: Cezalar

�l �zel idaresinin g�rev ve yetki alan�na giren konularda, kanunlar�n verdi�i yetkiye dayanarak il genel meclisi taraf�ndan al�nan ve usul�ne uygun olarak ilan edilen kararlara ayk�r� davrananlara; mevzuatta ba�ka bir ceza �ng�r�lmedi�i durumlarda, ��y�zmilyon T�rk Liras�na kadar para cezas� verilir. Su�un herhangi bir i�yeri ad�na i�lenmesi durumunda para cezas� iki kat uygulan�r.

Birinci f�krada belirtilen su�lar�n yeme, i�me, e�lenme, dinlenme, yatma, bak�m ve temizlenme gibi ihtiya�larla ilgili ticaret, sanat ve meslekleri yapanlar taraf�ndan i�lenmesi durumunda ayr�ca �� g�nden yedi g�ne kadar i�yerinin kapat�lmas� cezas� verilir.

�l �zel idaresinin g�rev ve sorumluluk alanlar�nda bulunan tesislere herhangi bir zarar verilmesi durumunda, il �zel idaresince eski duruma getirilerek yap�lan masraflar %30 fazlas�yla zarar verenden tahsil edilir.

Madde - 56: Ceza verme yetkisi

55 inci maddede �ng�r�len cezalar il enc�meni taraf�ndan verilir. Ancak vali veya kaymakam, su�un i�lendi�ini tespit ettirdi�inde y�zmilyon T�rk Liras�na kadar para cezas� ve �� g�ne kadar i�yerinin kapat�lmas� cezas� verebilir.

Madde - 57: Tutanak d�zenlenmesi

Cezay� gerektiren i�lem ve eylemleri yapanlar hakk�nda il �zel idaresinin yetkili personeli taraf�ndan tespit tutana�� d�zenlenir. Tutanakta yasa�a ayk�r� olarak yap�lan i�lem ve eylemin yeri, zaman�, niteli�i ve ayk�r� oldu�u mevzuat h�km� g�sterilir. Tutanak, i�lem ve eylemin yap�ld�� yerde d�zenlenir ve taraflarca imzalanarak bir �rne�i ilgiliye, di�er �rne�i on g�n i�inde il �zel idaresine verilir. �lgilinin tutana�� imzalamaktan veya almaktan ka��nmas� halinde, durum tutana�a yaz�l�r ve bu halde tutanak ilgili muhtarl��a verilmek suretiyle kendisine tebli� edilmi� say�l�r.

Madde - 58: Tutana�a itiraz ve karara ba�lama

Haklar�nda tespit tutana�� d�zenlenenler tebli� tarihinden itibaren onbe� g�n i�inde il �zel idaresine itiraz edebilir. �tiraz, il�elerde kaymakaml�klar kanal�yla yap�labilir. Kaymakaml�klara yap�lan itirazlar yedi g�n i�inde il �zel idaresine g�nderilir.

�tiraz edilen veya edilmeyen tespit tutanaklar� onbe� g�n i�inde il enc�meni taraf�ndan karara ba�lan�r.

Madde - 59: Kararlar�n tebli�i ve itiraz

Bu Kanuna g�re verilen ceza kararlar� 11.02.1959 tarihli ve 7201 say�l� Tebligat Kanunu h�k�mlerine g�re tebli� edilir.

�dar� yarg� mercilerine yap�lacak m�racaat, para cezalar�n�n y�r�t�lmesini durdurmaz.

Madde - 60: Cezalar�n uygulanmas�

Para cezalar�, tebli� tarihinden itibaren otuz g�n i�inde il �zel idaresi hesab�na yat�r�lmad�� takdirde, 6183 say�l� Amme Alacaklar�n�n Tahsil Usul� Hakk�nda Kanun h�k�mlerine g�re tahsil edilir.

��yeri kapatma cezas�, ceza s�resince i�yerinin m�h�rlenmesi suretiyle uygulan�r.

Madde - 61: Toplatma ve yok etme

1593 say�l� Umumi H�fz�ss�hha Kanunu h�k�mleri sakl� kalmak �zere, il �zel idaresi taraf�ndan sat�� ve kullan�lmas� yasaklanm�� bulunan maddeler toplatt�r�l�r. Yap�lan inceleme ve tahlil sonucunda, sa�l��a zararl� olanlar imha edilir. Di�erleri sahibine teslim edilir. Otuz g�n i�inde sahipleri taraf�ndan teslim al�nmayan mallar, il �zel idaresi taraf�ndan uygun bi�imde de�erlendirilir.

ALTINCI KISIM
�e�itli ve Son H�k�mler

B�R�NC� B�L�M
�e�itli H�k�mler

Madde - 62: Yurt d�� ili�kileri

�l �zel idaresi, il genel meclisinin karar�na ba�l� olarak g�rev alan�yla ilgili konularda faaliyet g�steren uluslararas� te�ekk�l ve organizasyonlara, kurucu �ye veya �ye olabilir.

�l �zel idaresi, bu te�ekk�l ve organizasyonlarla ortak faaliyet ve hizmet projeleri ger�ekle�tirebilir.

Birinci ve ikinci f�kra gere�ince yap�lacak faaliyetlerin, d�� politikaya ve uluslararas� anla�malara uygun olarak y�r�t�lmesi ve �nceden ��i�leri Bakanl��n�n izninin al�nmas� zorunludur.

Madde - 63: Kaymakamlar�n g�rev ve ek �dene�i

Kaymakamlar, valinin verdi�i il �zel idaresinin g�revlerini yapmakla y�k�ml� ve bu g�revlerin yap�lmas�ndan valiye kar�� sorumludur. Kaymakamlara yapt�klar� g�revler kar��l��nda 12000 g�sterge rakam�n�n Devlet memurlar�na uygulanan ayl�k katsay�s�yla �arp�m� sonucu bulunacak miktarda ayl�k �denek verilir.

Bu madde ile 28 inci maddede belirtilen �deneklerin �denmesinde, 4505 say�l� Sosyal G�venlikle �lgili Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� ve Temsil Tazminat� �denmesi Hakk�nda Kanunun 5 inci maddesinin (c) f�kras� ile 631 say�l� Memurlar ve Di�er Kamu G�revlilerinin Mal� ve Sosyal Haklar�nda D�zenlemeler ile Baz� Kanun ve Kanun H�km�nde Kararnamelerde De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun H�km�nde Kararnamenin 16 nc� maddesi h�k�mleri uygulanmaz.

Madde - 64: Di�er kurulu�larla ili�kiler

�l �zel idaresi, il genel meclisinin karar� �zerine yapaca�� anla�maya uygun olarak g�rev ve sorumluluk alanlar�na giren konularda;

Di�er kamu kurum ve kurulu�lar�na ait yap�m, bak�m, onar�m ve ta��ma i�lerini bedelli veya bedelsiz �stlenebilir veya bu kurulu�lar ile ortak hizmet projeleri ger�ekle�tirebilir ve bu ama�la gerekli kaynak aktar�m�nda bulunabilir. Bu takdirde i�, i�in yap�m�n� �stlenen kurulu�un tabi oldu�u mevzuat h�k�mlerine g�re sonu�land�r�l�r.
Merkez� idareye ait asli g�rev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amac�yla gerekli bina ve tesisler ile arsa ve ayn� ihtiya�lar� kar��layabilir, ge�ici olarak ara� ve personel g�revlendirebilir.
Kamu kurumu niteli�indeki meslek kurulu�lar�, dernekler, vak�flar ve 507 say�l� Esnaf ve K��k Sanatkarlar Kanunu kapsam�na giren meslek odalar� ile ortak hizmet projeleri ger�ekle�tirebilir.
Kendilerine ait ta��nmaz mallar�, asli g�rev ve hizmetlerinde kullan�lmak ve s�resi yirmibe� y�l� ge�memek �zere di�er kamu kurum ve kurulu�lar�na tahsis edebilir. Bu ta��nmazlar�n, tahsis amac� d��nda kullan�lmas� durumunda, tahsis i�lemi iptal edilir. Tahsis s�resi sonunda, ayn� esaslara g�re yeniden tahsis m�mk�nd�r. Bu ta��nmazlar ayn� kurulu�lara kiraya da verilebilir.

(b) ve (d) bentleri uyar�nca kamu kurum ve kurulu�lar�na il �zel idarelerince kar��lanan veya tahsis edilen ta��nmazlar, kamu konutu ve sosyal tesis olarak kullan�lamaz.

Madde - 65: �l �zel idaresi hizmetlerine g�n�ll� kat�l�m

�l �zel idaresi sa�l�k, e�itim, spor, �evre, trafik ve k�lt�r hizmetleriyle ya�l�lara, kad�n ve �ocuklara, engellilere, yoksul ve d��k�nlere y�nelik hizmetlerin yap�lmas�nda ilde dayan��ma ve kat�l�m� sa�lamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimlili�i art�rmak amac�yla g�n�ll� ki�ilerin kat�l�m�na y�nelik programlar uygular.

G�n�ll�lerin nitelikleri ve �al��t�r�lmalar�na ili�kin usul ve esaslar ��i�leri Bakanl�� taraf�ndan ��kar�lacak y�netmelikle belirlenir.

Madde - 66: Yaz��ma

�l �zel idaresi kamu kurum ve kurulu�lar�yla do�rudan yaz��abilir.

Madde - 67: Avukatl�k �cretinin da��t�m�

�l �zel idaresi lehine sonu�lanan dava ve icra takipleri nedeniyle h�kme ba�lanarak kar�� taraftan tahsil olunan vekalet �cretlerinin, kadroya ba�l� olarak �al��an avukatlara ve hukuk servisinde fiilen g�rev yapan memurlara da��t�m� hakk�nda 02.02.1929 tarihli ve 1389 say�l� Devlet Davalar�n� �nta� Eden Avukat ve Saireye Verilecek �creti Vekalet Hakk�nda Kanun h�k�mleri k�yas yolu ile uygulan�r.

Madde - 68: Yeniden de�erleme oran�n�n uygulanmas�

Bu Kanunda belirtilen �cret, huzur hakk� ve ikramiye �demeleri hari� di�er parasal miktarlar, her y�l 213 say�l� Vergi Usul Kanununa g�re belirlenecek yeniden de�erleme oran�na g�re art�r�l�r.

Madde - 69: Acil durum planlamas�

�l �zel idaresi, yang�n, sanayi kazalar�, deprem ve di�er do�al afetlerden korunmak veya bunlar�n zararlar�n� azaltmak amac�yla ilin �zelliklerini de dikkate alarak gerekli afet ve acil durum planlar�n� yapar, ekip ve donan�m� haz�rlar.

Acil durum planlar�n�n haz�rlanmas�nda varsa il �l�e�indeki di�er acil durum planlar�yla da koordinasyon sa�lan�r ve ilgili bakanl�k, kamu kurulu�lar�, meslek te�ekk�lleriyle �niversitelerin ve di�er mahall� idarelerin g�r��leri al�n�r.

Planlar do�rultusunda halk�n e�itimi i�in gerekli �nlemler al�narak ikinci f�krada say�lan idareler, kurumlar ve �rg�tlerle ortak programlar yap�labilir.

�l �zel idaresi, il d��nda yang�n ve do�al afetler meydana gelmesi durumunda, bu b�lgelere gerekli yard�m ve destek sa�layabilir.

Madde - 70: Uygulanmayacak h�k�mler

Bu Kanunla, il �zel idaresinin sorumlu ve yetkili k�l�nd�� g�rev ve hizmetlerle ilgili olarak, 24.04.1930 tarihli ve 1593 say�l� Umum� H�fz�ss�hha Kanunu, 04.07.1934 tarihli ve 2559 say�l� Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu, 10.06.1949 tarihli ve 5442 say�l� �l �daresi Kanunu, 02.07.1964 tarihli ve 492 say�l� Har�lar Kanunu, 14.07.1965 tarihli ve 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanunu, 03.05.1985 tarihli ve 3194 say�l� �mar Kanunu, 14.06.1989 tarihli ve 3572 say�l� ��yeri A�ma ve �al��ma Ruhsatlar�na Dair Kanun H�km�nde Kararnamenin De�i�tirilerek Kabul�ne Dair Kanun, 27.05.2004 tarihli ve 5179 say�l� G�dalar�n �retimi, T�ketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun H�km�nde Kararnamenin De�i�tirilerek Kabul� Hakk�nda Kanun ile 10.07.2003 tarihli ve 4925 say�l� Karayolu Ta��ma Kanununda bu Kanun h�k�mlerine ayk�r�l�k bulunmas� durumunda bu Kanun h�k�mleri uygulan�r.

Madde - 71: Y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mler

13 Mart 1329 tarihli �l �zel �daresi Kanunu ile bu Kanunun ek ve de�i�iklikleri y�r�rl�kten kald�r�lm��t�r.

Ge�ici Madde - 1:

Bu Kanunun 11 inci maddesi gere�ince yap�lacak meclis ba�kanl�k divan� se�imi bu Kanunun yay�m� tarihinden itibaren en ge� bir ay i�inde yap�l�r.

Bu Kanunun 25 inci maddesi h�km�ne uygun il enc�meni olu�uncaya kadar mevcut enc�men g�revine devam eder.

Ge�ici Madde - 2:

Memur kadrolar�n�n, il �zel idareleri ve ba�l� kurulu�lar� ile mahall� idare birliklerinde norm kadro uygulamas�na ge�ilinceye kadarki ihdas ve iptalleri ile bo� kadro de�i�iklikleri, Maliye Bakanl�� ve Devlet Personel Ba�kanl��n�n g�r�� ve ��i�leri Bakanl��n�n teklifi �zerine Bakanlar Kurulu karar� ile yap�l�r. S�rekli i��i kadrolar� ile ge�ici i� pozisyonlar�, bu d�nem i�erisinde ��i�leri Bakanl��n�n vizesine tabidir.

Ge�ici Madde - 3:

Bu Kanunun 31 inci maddesinde �ng�r�len stratejik planlar�n haz�rlanmas�na dair alt� ayl�k s�re Kanunun y�r�rl��n� m�teakip haz�rlanmas� gereken ilk stratejik planlar i�in bir y�l olarak uygulan�r.

Madde - 72: Y�r�rl�k

Bu Kanun yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.

Madde - 73: Y�r�tme

Bu Kanun h�k�mlerini Bakanlar Kurulu y�r�t�r.

�sminiz :

Kime :

Gönder