TEKSTİL VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE SORUMLULUK UYGULAMASI
Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işlerinde, fason hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin 2/3'ü, fason iş yaptıranlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmek üzere tevkifata tabi tutulacak, 1/3'ü ise fason iş yapana ödenecektir.
Fason imalatın şartı, imal edilecek mal ile ilgili ana hammadde başta olmak üzere hammaddelerin fason iş yaptıranlarca temin edilmesidir.
Fason işlerde mamul bir bütün olarak imal ettirilebileceği gibi, üretim aşamaları itibariyle kısmi olarak fason işi yaptırılması da mümkündür. Örneğin; bir konfeksiyon firmasının pazarlayacağı gömleklerin kumaşını, kesimini, dikimini ayrı ayrı firmalara fason olarak yaptırması halinde her bir kısmi iş tevkifat uygulaması kapsamına girecektir.
Fason iş yapanların, başkalarına fason iş yaptırmaları, her iki fason iş bakımından tevkifat uygulamasına engel değildir. Örneğin, imal edip pazarladığı pantolonların bir kısmını fason olarak imal ettiren bir mükellef, aynı zamanda ihracatçı firmalara fason olarak erkek takım elbisesi imal ediyorsa, fason yaptırdığı pantolonlar için kendisi tevkifat uygulayacak, ihracatçıya yaptığı fason takım elbiseler için ise ihracatçı tarafından tevkifat uygulanacaktır.
Fason olarak yapılan işlerde fason işi yapanlar tarafından kullanılan iplik, tela, fermuar, düğme, astar ve benzeri her türlü yardımcı madde ve malzemeler, fason hizmet bedeline dahil edilecektir. Fason iş için kullanılan bu madde ve malzemelerin ayrı fatura edilmesi söz konusu değildir.
Fason iş yapanlar tevkifat uygulanacak hizmetleri nedeniyle düzenleyecekleri faturada; fason hizmet bedeli ve bu bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile, vergi tutarlarının tevkifat uygulanacak kısmı ile fason iş yaptırandan tahsil edilecek kısmını ayrı ayrı göstereceklerdir.
ÖRNEK: Tekstil ihracatçısı (A), Şubat 1996 döneminde imalatçı (B) 'ye 160.0U0.000 liralık fason iş yaptırmıştır. (B)'nin bu işlem nedeniyle düzenleyeceği fatura aşağıdadır.
A. İşlem Bedeli
B. Hesaplanan KDV (A x %15)
TOPLAM
(-) KDV Tevkifatı (B x 2/3)
Tahsil Edilecek Tutar
Beyan Edilecek KDV (B x 1/3)
|
160.000.000.-TL
24.000.000.-TL
184.000.000.-TL
16.000.000.-TL
168.000.000.-TL
8.000.000.-TL
|
Bu fatura örneğinde "KDV Tevkifatı" satırı, hesaplanan verginin 2/3'ü olarak hesaplanan ve fason iş yaptıranlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecek miktarı göstermektedir. "Beyan edilecek KDV" satırında ise hesaplanan katma değer vergisinin 1/3'ü olarak hesaplanan ve fason imalatçı tarafından beyan edilecek tutar yer almaktadır.
Fason iş yaptıranlar, tevkifat tutarını, teslim veya hizmetin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait II no.lu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edecekler ve bu tutarı aynı döneme ait I no.lu katma değer vergisi beyannamesinde indirim konusu yapacaklardır. Fason iş yapana ödenen hesaplanan katma değer vergisinin 1/3'ü tutarındaki kısım ise fason işle ilgili faturanın defterlere kaydedildiği dönemde indirim konusu yapılacaktır. Fason iş yaptıranlar, beyan edilen tevkifata ait tahakkuk fişi ile verginin ödendiğine dair vergi dairesi âlındılarının kaşeli ve imzalı fotokopilerini, beyannamenin verildiği tarihi izleyen ayın ilk 10 günü içinde satıcıya intikal ettireceklerdir. Satıcılar bu tarihe kadar belgelerin gelmemesi halinde durumu aynı ayın 20'nci gününe kadar alıcının vergi dairesine bildireceklerdir.
Fason olarak yapılan işler, fason işi yapanlar tarafından aşağıdaki şekilde beyan edilecektir:
Üzerinden Katma Değer Vergisi tevkifatı yapılan işlem bedelleri beyannamenin 24. satırına aynen ithal edilecektir.
Katma Değer Vergisi matrahının vergi oranlarına göre dağılımını gösteren 38-43. satırlar arasına önce KDV tevkifatı yapılmayan işlem bedelleri yazılacaktır. Tevkifat uygulanan işlem bedelleri daha sonraki satırda yer alacak, bu satırın karşısındaki "Oran" sütununda vergi oranı 15/3 olarak gösterilecek, "vergi" sütununa ise işlem bedeli üzerinden bu orana göre hesaplanacak vergi tutarı y,azılacaktır.
HURDA METAL ALIMLARINDA SORUMLULUK UYGULAMASI
Gerçek usule tabi mükelleflerden yapılacak hurda metal alımlarında teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin 2/3'ü, alıcı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmek üzere vergi tevkifatına tabi tutulacak, 1/3'ü ise satıcıya ödenecektir.
Vergi tevkifatı, hurda metalin gerçek usule tabi mükellefler arasında her el değiştirilişinde uygulanacaktır.
ÖRNEK: Götürü usule tabi hurda demir toplayıcısı (A)'nın 100.000.000 liraya gerçek usule tabi (B)'ye sattığı hurda demir; (B) tarafından 120.000.000 liraya toptancı (C)'ye, (C)'den ise 150.000.000 liraya haddehane sahibi (D)'ye satılmıştır.
Bu el değiştirmelerde (C) ve (D) vergi tevkifatı yapacaklardır. Tevkifatla ilgili hesaplamalar aşağıda gösterilmiştir.
|
|
Götürü Mükellef
|
Gerçek Usulde Mükellef
|
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
Alış Bedeli
Hesaplanan KDV
Tevkifat Tutarı
Satıcıya Ödenen KDV
|
-
-
-
-
|
100.000.000
-
-
-
|
120.000.000
18.000.000
12.000.000
6.000.000
|
150.000.000
22.500.000
15.000.000
7.500.000
|
Bu işlem nedeniyle iade talep edecek mükellefler, beyannameye ekli "İade Hakkı Doğuran İşlemlere ve İhraç Kaydıyla Teslimlere Ait Bildirim"i doldurmak zorundadırlar.
Üzerinden katma değer vergisi tevkifatı yapılan işlem bedelleri bu bildirim 'in 87. satırına, bu işlem dolayısıyla yüklenilen vergiler ise 88.satırına dahil edilecektir. Bildirimin doldurulması sonunda ortaya çıkacak vergi alacağı temel gıda maddelerinde katma değer vergisi iadesine ilişkin genel esaslar çerçevesinde iade edilebilecektir.
Hurda metal alımlarında sorumluluk uygulaması ile ilgili belge düzeni, beyan dönemi ve işlemin beyannameye ithali ile sorumlu sıfatıyla alıcı tarafından beyan edilen vergiye ait tahakkuk fişi ile verginin ödendiğini gösteren vergi dairesi alındılarının satıcıya intikal ettirilmesi konularında, bu Tebliğin II/A bölümündeki açıklamalar geçerli olacaktır.