ANA SAYFA

YUKARI
Yazdır Tümünü Göster
Belgenin tamamı için programı satın almanız gerekmektedir.
+90 (555) 801 30 49
+90 (242) 248 23 55
+90 (212) 654 88 15
+90 (312) 231 81 36
+90 (242) 248 23 32
0193
Gelir Vergisi Kanunu
(GVK.)

06.01.1961
10700
Kabul Tarihi 31.12.1960
0193
GVK.

ÜÇÜNCÜ KISIM
GELİR UNSURLARININ TESPİTİ

ALTINCI BÖLÜM
MENKUL SERMAYE İRADI

Madde 0075: Tarifi

(2361 sayılı Kanunun 52 nci maddesiyle değişen şekli.) Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısiyle elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.

Kaynağı ne olursa olsun aşağıda yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır:

    (1. Bend 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Değişmiştir.)

  1. Her nevi hisse senetlerinin kâr payları (kurucu hisse senetleri ve diğer intifa hisse senetlerine verilen kâr payları ve pay sahiplerine hazırlık dönemi için faiz olarak veya başka adlarla yapılan her türlü ödemeler ile Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları katılma belgelerine ödenen kâr payları ile konut finansmanı fonlarını temsilen ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetlere ve varlık finansmanı fonlarını temsilen ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetlere ödenen faiz, kâr payı veya benzeri gelirler dahil.)(03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı BKK. ile %15)

  2. (3239 sayılı Kanunun 57 nci maddesiyle değişen ve 01.01.1986 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) İştirak hisselerinden doğan kazançlar (Limited Şirket ortaklarının, iş ortaklıklarının ortakları ve komanditerlerin kar payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar bu zümreye dahildir. Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara, kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde tevzii, kazanç dağıtımı sayılmaz.) (03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı BKK. ile %15)

    (Paragraf 04.04.2007 tarih ve 26483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir)

    5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesindeki şartların birlikte gerçekleşmesi halinde; Türkiye’de yerleşik gerçek kişilerin doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin, kâr payının veya oy kullanma hakkının en az % 50’sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri yurt dışı iştiraklerinin kazançları dağıtılsın veya dağıtılmasın, iştirakin hesap döneminin kapandığı ayı içeren yıl itibarıyla dağıtılan kâr payı sayılır. Türkiye’de vergilendirilmiş kazancın iştirak tarafından sonradan dağıtılması durumunda, elde edilen kâr paylarının vergilendirilmiş kısmı bu tutardan indirilir.

    Adi komandit şirketlerde komanditerlerin kar payları, şirket karının ilişkin bulunduğu takvim yılında elde edilmiş sayılır.

  3. Kurumların idare meclisi Başkan ve üyelerine verilen kar payları; (03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı BKK. ile %15)

  4. (24.04.2003 tarih ve 25088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4842 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişen şekli.) Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yıllık veya özel beyanname veren dar mükellef kurumların, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısmı, (BKK. 2003/5590: %10 - Yürürlük: 24.04.2003)

    (5. Bend 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Değişmiştir.)

  5. Her nevi tahvil (ipotek finansmanı kuruluşları ve konut finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler hariç ipotekli sermaye piyasası araçları, varlık teminatlı menkul kıymetler dahil) ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetler ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından(1) sağlanan gelirler (Döviz cinsinden yahut dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer artışları irat sayılmaz.);

  6. (3239 sayılı Kanunun 57 nci maddesiyle değişen ve 01.01.1986 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Her nevi alacak faizleri (Adi, imtiyazlı, rehinli, senetli alacaklarla cari hesap alacaklarından doğan faizler ve kamu tüzelkişilerince borçlanılan ve senede bağlanmış olan meblağlar için ödenen faizler dahildir.);

  7. (22.06.2002 tarih ve 24793 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4761 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ve 01.07.2002 tarihinde yürürlüğe giren şekli.) Mevduat faizleri (Bankalara, bankerlere, tasarruf sandıklarına, tevdiat kabul eden diğer müesseselere yatırılan vadeli, vadesiz paralara ödenen faizler, bunlar dışında kalan kişi ve kuruluşlardan devamlı olarak para toplama işi ile uğraşanların her ne şekil ve ad altında olursa olsun toplanan paralara sağladıkları gelirler ve menfaatler ile bankalar ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasasında değerlendirilen paralara ödenen faizler de mevduat faizi sayılır.);

  8. Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller;

  9. İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar;

  10. Her çeşit senetlerin ıskonto edilmesi karşılığında alınan ıskonto bedelleri;

  11. (3239 sayılı Kanunun 57 nci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)

  12. (3239 sayılı Kanunun 57 nci maddesiyle değişen ve 01.01.1986 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kar payları ile kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kar payları ve özel finans kurumlarınca kar ve zarar katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları (03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı BKK. ile %15);

  13. (24.04.2003 tarih ve 25088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4842 sayılı Kanunun 37/1-e maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.)

  14. (3946 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle 01.01.1994 tarihinden geçerli olarak eklenmiştir.) Menkul(2) kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile iktisap veya elden çıkarılması karşılığında sağlanan menfaatler. (03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 12.01.2009 tarih ve 2009/14592 sayılı BKK. ile %15)

  15. (Fıkra 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Değişmiştir.) (Yürürlük : 29.08.2012) Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından;

    a) On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları,

    b) On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları.

  16. (Bent 15.06.2012 tarih ve 28324 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6322 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Yukarıdaki bentlerde sayılanlar dışında Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre ihraç edilen her türlü sermaye piyasası araçlarından elde edilen gelirler.

  17. (Bent 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6327 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) (Yürürlük : 29.08.2012) Bireysel emeklilik sisteminden;

a) On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),

b) On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),

c) Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.).

Yukarıda yazılı iratlar, bunları sağlayan sermaye sahibinin ticari faaliyetine bağlı bulunduğu takdirde, ticari kazancın tespitinde nazara alınır.

(Fıkra 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6327 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) (Yürürlük : 29.08.2012) Bu maddenin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan irat tutarı; varsa fesih ve iştira kesintisi indirilmeden önceki birikim tutarından, yatırıma yönlendirilen tutar indirilerek bulunur. Aynı fıkranın (16) numaralı bendinde yer alan irat tutarı; hak kazanılan Devlet katkısı ve getirileri dahil ödemeye konu toplam birikim tutarından, (varsa ertelenmiş giriş aidatı indirilmeksizin) ödenen katkı payları ve Devlet katkısının hak edilen kısmı indirilerek bulunur.

(Fıkra 26.03.2020 tarih ve 31080 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7226 sayılı Kanunun 4. maddesi ile Eklenmiştir) Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkı dikkate alınmaz.


(1) (25.02.2011 Tarih ve 27857 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 6111 Sayılı Resmi Gazete ile ikinci fıkranın (5) numaralı bendinde yer alan “ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden” ibaresi “Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetler ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından” şeklinde değiştirilmiştir.)
(2) 15.06.2012 Tarih ve 28324 Sayılı Resmi gazetede Yayınlanan 6322 Sayılı Kanun ile ikinci fıkrasının (14) numaralı bendinde yer alan “Bu maddenin ikinci fıkrasının 5 numaralı bendinde yer alan menkul” ibaresi “Menkul” olarak değiştirilmiştir.