1580 Belediye Kanunu		14.04.1930 1471
	Kabul Tarihi	03.04.1930

İKİNCİ FASIL

! Mülga İçerik !

Madde 0019: Belediyelerin hakları, salahiyet ve imtiyazları

Belediyelerin hakları, salahiyetleri ve imtiyazları şunlardır:

1. Belediye idareleri kanunun kendilerine tahmil ettiği vazife ve hizmetleri ifa ettikten sonra belde sakinlerinin müşterek ve medeni ihtiyaçlarını tesviye edecek her türlü teşebbüsatı icra ederler.

2. Beldenin ve belde halkının sıhhat, selamet ve refahını temin ve intizamı beldeyi halelden vikaye maksadiyle kanunların bahşettiği salahiyete müsteniden emirler vermek ve belediye yasakları koymak ve infaz ettirmek, hilafında hareketleri görülenleri cezalandırmak;

3. Kavanini mahsusa mucibince belediye vergi ve resimlerini tarh ve Tahsili Emval Kanununa tevfikan cibayet etmek;

4. Müktesep haklara halel gelmemek üzere belediye sınırı dahilinde;
   1. Doğrudan doğruya yapılmak ve işletilmek şartiyle su, havagazı, elektrik, tramvay tesisatı kurmak ve işletmek, göl, nehir, körfez ve sevahili mütecavire vapurları nakliyatını deruhde ve ifa etmek belediyelerin hakkıdır.(Ancak belediyeler bu işlerin tesis veya işletilmesi için müddeti kırk seneyi tecavüz etmemek ve şeraiti Devletçe müttehaz kaidelere muvafık olmak üzere imtiyaz da verebilirler;

   2. Teştithane tesisatı ve çöpleri paçavra ve kemikleri toplamak teşkilatını idare etmek ve ettirmek;

5. (5.7.1939 tarih ve 3666 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen şekli.) Belediye hudutları dahilinde muayyen mıntakalar arasında yolcu nakil vasıtası olarak otobüs, omnibüs, otokar, tünel troley, füniküler işletmek ve mezbahalarda kesilen etleri Belediye Meclisince tayin ve Dahiliye Vekaletince tasdik edilecek ücret mukabilinde satış yerlerine nakletmek münhasıran Belediyelerin hakkıdır.

   (4.7.1988 tarih ve 336 sayılı KHK.'nin 1 inci maddesiyle değişen, 7.2.1990 taih ve 3612 sayılı Kaunun 11 inci maddesiyl aynen kabul edilen şekli.) Bunların, belediyelerin de iştirak edecekleri şirketler vasıtasıyla yapılması ve işletilmesi veya icara verilmesi veyahut imtiyazın devri İçişleri Bakanlığının kararına bağlıdır. Belediyeler dilerse inhisarı tazammun etmemek şartıyla bunların işletilmesine ruhsat dahi verebilir.

   Hususi mahiyette elektrik tesisatı gibi işlerin yapılmasına ve umuma ait suların ihtiyaçtan fazlasının hususi istihsalatta kullanılmasına ve beldenin muayyen mevkileri arasında yük başına ücret alan nakil vasıtalarının işletilmesine, inhisarı tazammun etmemek üzere, ruhsat vermek de belediyelere aittir.

   (10.6.1982 tarih ve 2678 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle eklenmiştir.) 15 nci maddenin 77 nci fıkrasında belirtilen faaliyetleri yapmak üzere kurulan kombinalar için, bu fıkrada yer alan hükümler uygulanmaz.

6. Belediyeye ait hizmetlerin ifası zımnında şahsı hükmi sıfatiyle sınır dahil ve haricinde menkul ve gayrimenkul mallara tasarrufa, bey' ve şiraya, icar ve isticar, ikraz ve istikraza, teberruatın kabulüne, emsali nukut ve taahhüdatı medeniyeyi ifaya ve davaya ve sulh ve ibraya ehil olmak;

7. Belediye daire ve şubeleri, bahçeleri, umuma ait akar olmıyan açık ve kapalı mahalleri emlak vergisinden müstesna olmak, belediye vergi ve resimleri ile hidematı ammeye muhtas ve akar olmayan emval ve eşyası üzerine haciz konulmamak;

8. Belediye emvalini zimmetine geçirenler, Devlet emvalini zimmetine geçirmiş olanlar hakkındaki ahkama tabi olmak;

9. Belediyece alınacak, verilecek menkul ve gayrimenkul emvalin mubayaası, füruhtu, mübadelesi, icarı, imarı, müzayede, münakasa ve ihalesi, usulü muhasebesi, tanzim edilecek nizamnamelere tabi olmak.

   Belediye bu haklarını ve salahiyetlerini kanunların vaz ettiği kuyut ve şerait dahilinde kullanır.

10. (9.7.1953 tarih ve 6124 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenmiştir.) Hasılı,
    1. Tasdikli imar planlarının tatbikı dolayısiyle yapılacak istimlak bedellerinin tediyesine,

    2. İstimlakin gayesine veya imar planına uygun olarak yapılacak tesislerin meydana getirilmesine,

    Tahsis olunmak üzere belediyelerce en çok (20) yılda itfa olunmak kaydiyle ve Türkiye Emlak Kredi Bankası kefaletiyle aşağıdaki esaslar dairesinde tahvil çıkarılabilir:

    1. İhraç muameleleri Türkiye Emlak Kredi Bankası tarafından yapılacak olan bu tahvillerin hasılı mezkür Banka nezdinde alakalı belediyeler namına açılacak hesaplarda toplanır ve belediyelerin vereceği ödeme emirleriyle munhasıran bu fıkrada gösterilen istihkak ve ödemelerde kullanılır.

    2. Bir veya mütaaddit tertiplerde ihraç edilebilecek olan bu tahvillerin itibari resülmali son çıkarılmış Devlet tahvilleri faizinden yukarı olmamak üzere tesbit edilecek faiz miktarı, itfa süresi, ihraç fiyatı ve diğer hususları, kefalet mukabili olarak Türkiye Emlak Kredi Bankasına gösterilecek maddi teminatın mahiyeti ve kıymet ve miktarı ve bu Bankanın ifa edeceği hizmetler mukabili alacağı ücret adı geçen Banka ile belediyeler arasında aktedilecek mukaveleler ile tayin ve tesbit olunur.

    3. (7.2.1990 taih ve 3612 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle eklenmiştir.) Yukarıda (B) bendine göre tahvil çıkarılması hakkında belediye meclislerince alınacak kararlar vali tarafından mütalaasıyla birlikte İçişleri Bakanlığına gönderilir ve Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının da mütalaası alındıktan sonra İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Başbakanın onayı ile kesinleşir.

    4. İmar planının tatbikı için yapılmış istimlak neticesinde belediyenin eline geçecek gayrimenkuller ile bunlar üzerine kurulacak tesislerin gelir ve satış bedelleri ve bu gayrimenkullere ait şerefiyeler tahvillerin yıllık mürettebatına karşılık olmak üzere Türkiye Emlak Kredi Bankasına yatırılır.

    5. Belediyelerin yapacakları istikrazlar ile ivaz mukabili yapılacak bağışlar ve asker aileleri gelirleriyle borçlar karşılığı ve kanuni hisseler hariç olmak üzere ihraç edilecek tahvillerin ikramiye, faiz, itfa ve komüsyon taksitleri olarak Bankaya ödeyecekleri senelik miktardan aşağı olmamak ve belediye bütçelerinin yüzde onunu geçmemek üzere belediye bütçelerinden ayrılacak tahsisat belediye hesabına Bankaya yatırılır.

       Yukarıki fıkra gereğince ayrılacak tahsisat bütçelerine mevzu olmadığı takdirde alakalı vekaletler bu bütçeleri tasdik etmez.

    6. Bu tahvillerin ihracına mütaallik her türlü ilanlar ve muvakkat kati tahviller ve bunların kuponları ile tediyelerine mütaallik evrak ve senetler, faiz ve itfa bedelleri ve kefalet ve diğer muameleler istikrazın tamamen itfasına kadar her nevi vergi ve resim ve harç bakımından her tertibin ihracına takaddüm eden en son Devlet iç istikraz tahvillerinin tabi olduğu muafiyet hükümlerine tabidir.

    7. Tahvillerin bedelleri tediyeleri lazım geldiği tarihten itibaran (10) ve ikramiye ve faizleri (5) sene sonra zamanaşımına uğrar.

    8. Bu tahviller, tahvili çıkaran belediyenin yapacağı gayrimenkul satışlarında satış bedeline mahsuben verilebileceği gibi o belediyenin artırma ve eksiltmelerinde geçici ve kati teminat olarak kabul edilir.

    9. Bu tahviller hasılatı muhtelif kanunlarla belediye gelirlerinden ayrılan hisselerin hesabında nazarı itibara alınmaz.