|
2499 Sermaye Piyasası Kanunu
(SPK.)
|

30.07.1981 17416
|
|
Kabul Tarihi |
28.07.1981 |
BÖLÜM IV
SERMAYE PİYASASI KURULU
! Mülga İçerik !
Madde 0022: Görev ve yetkiler
(29.4.1992 tarih ve 3794 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle değişen şekli.) Sermaye Piyasası Kurulunun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
- Bu Kanunun uygulanması açısından sermaye piyasası araçlarının, ihracını, halka arz ve satışının şartlarını düzenlemek ve denetlemek,
- İhraç veya halka arzolunacak sermaye piyasası araçlarını Kurul kaydına almak ve kamu yararının gerektirdiği hallerde sermaye piyasası araçlarının halka arz ve satışını geçici olarak durdurmak,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Bu Kanuna tabi sermaye piyasası kurumlarının malî bünyeleri ve kaynaklarının kullanımı ile ilgili standart rasyoları genel olarak ya da faaliyet alanları veya kurumların türleri itibariyle belirlemek, bu rasyoların yayımlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasasında, gerektiğinde elektronik ortam da dahil bağımsız denetim faaliyetine ilişkin esasları belirlemek; 1.6.1989 tarihli ve 3568 sayılı Kanuna göre denetlemeye yetkili olanların sermaye piyasasında bağımsız denetleme faaliyetlerinde bulunacak kuruluşların kuruluş şartlarını ve çalışma esaslarını Türkiye Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği ile istişarede bulunarak belirlemek ve bu şartları taşıyanları listeler halinde ilan etmek,
- Kamunun zamanında yeterli ve doğru olarak aydınlatılmasını sağlamak amacıyla, genel ve özel nitelikte kararlar almak ve her türlü mali tablo ve raporlar ile bunların bağımsız denetimlerinin, sermaye piyasası araçlarının halka arzında yayımlanacak izahname ve sirkülerin ve araçların değerini etkileyebilecek önemli bilgilerin kapsamını, standartlarını ve ilan esaslarını tespit ve bu konularda tebliğler yayımlamak,
- Bu Kanuna tabi ihraçcıların 50 nci maddenin (a) bendi hükümleri çerçevesinde bankaların, sermaye piyasası kurumlarının ve borsalar ve teşkilatlanmış diğer piyasaların faaliyetlerinin bu Kanuna, Kurul yönetmelik, tebliğ ve kararlarına ve sermaye piyasaları ile ilgili diğer mevzuata uygunluğunu gerekli her türlü bilgi ve belgeyi isteyerek, izlemek ve denetlemek,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasasını ilgilendiren her türlü yayın, duyuru ve reklamları izlemek, yanıltıcı ilan ve reklamları yasaklamak,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Bu Kanun hükümleri gereğince elde ettiği veya kendisine tevdi edilen malî tablo ve raporlar ile diğer belgeleri incelemek, gerekli gördüğü hususlar hakkında ihraçcı ve kurum denetçilerinden veya bağımsız denetçilerden ayrıca rapor istemek, elde ettiği sonuçları değerlendirerek, Kanunda belirtilen gerekli tedbirleri almak,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Halka açık anonim ortaklıkların genel kurullarında genel hükümler çerçevesinde vekaleten oy kullanılmasına ilişkin esasları belirlemek ve bu ortaklıklarda yönetim kontrolünün el değiştirmesine yol açacak oranda vekâlet toplayan ya da pay iktisap edenlerin, diğer payları satın alma yükümlülüğüne ve azınlıktaki ortakların da kontrolü ele geçiren kişi veya gruba paylarını satma hakkına ilişkin düzenlemeleri yapmak,
(Fıkranın; Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilen, 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle yeniden düzenlenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri dahil her türlü türev araçların niteliklerini, alım ve satım esaslarını, bu araçların işlem göreceği borsalar ve piyasalarda çalışacakların denetim, faaliyet ilke ve esasları ile yükümlülüklerini, teminatlar, takas ve saklama sistemi konularındaki esas ve usulleri düzenlemek,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasası araçlarının geri alma veya satma taahhüdü ile alım ve satımını, ilgili sözleşmeleri ve bu sözleşmelere ilişkin piyasa işlem kurallarını düzenlemek ve bu işlemlerle ilgili faaliyet ilke ve esaslarını belirlemek,
(15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasası araçlarının ödünç alma ve verme işlemleri ile açığa satış işlemlerine ilişkin ilke ve esasları belirlemek ve Hazine Müsteşarlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının görüşü alınmak suretiyle kredili sermaye piyasası aracı işlemleri ile ilgili düzenlemeler yapmak,
- Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye'de sermaye piyasası araçlarının ihraç ve halka arzı konusunda ilgili mevzuat çerçevesinde gereken düzenlemeleri yapmak,
(Fıkranın; Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilen, 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle yeniden düzenlenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasası araçlarının takası, saklanması ile sermaye piyasası kurumlarının ve sermaye piyasası araçlarının derecelendirilmesini düzenlemek ve denetlemek,
- Sermaye piyasasının gelişmesini teminen yeni sermaye piyasası kurumlarına ilişkin kuruluş, faaliyet, tasfiye ve sona erme esaslarını belirlemek ve bunları denetlemek.
- İlgili Bakanca istenecek incelemeleri yapmak; çalışmaları hakkında ilgili Bakana rapor vermek; sermaye piyasası ile ilgili mevzuat değişiklikleri hakkında önerilerde bulunmak.
(Bend 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Değişmiştir.)
- Gayrimenkullerin değerlemesini yapabilecek değerleme kurumlarından sermaye piyasasında değerleme faaliyetinde bulunacaklara ilişkin şartları belirlemek ve bu şartlara uyan değerleme kurumlarını listeler halinde ilan etmek; bu Kanunun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan alacakların takibinde ve 38/A maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde yapılacak değerlemelerde, ilgili taşınmaz için değerleme yapacak kişi ve kurumlara ilişkin şartları belirlemek ve bu şartlara uyan kişi ve kurumları listeler halinde ilan etmek,
- (24.6.1995 tarih ve 558 sayılı KHK.'nın 6 ncı maddesiyle eklenmiş ve Anaya Mahkemesinin 13.11.1995 tarih ve E.1995/45, K.1995/58 sayılı Kararı ile iptal edilen fıkranın, 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle yeniden düzenlenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli.) Sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşların uyacakları ilke ve esasları belirlemek,
- (15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli) Sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunacaklar, bu maddenin (r) bendi kapsamında faaliyet gösterecek kişi ve kuruluşlar ile sermaye piyasası kurumlarının yönetici ve diğer çalışanlarının meslekî eğitimi, meslekî yeterliliği ve meslekî ehliyetlerini gösterir sertifika verilmesine ilişkin esasları belirlemek, bu amaçlarla merkez kurmak ve faaliyet esaslarını belirlemek,
- (15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli) İnternet de dahil, her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamı ve benzeri araçlar üzerinden gerçekleştirilen ihraç ve halka arzlar ile sermaye piyasası faaliyetleri ve işlemlerini; genel hükümler çerçevesinde bu Kanun kapsamına giren işlemlerde elektronik imza kullanım esaslarını düzenlemek ve denetlemek,
- (15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli) Kanuna tabi anonim ortaklıkların genel kurullarında yönetim ve denetim kurulu üyelerinin seçimlerine ilişkin kararlarda her bir üyelik için kullanılacak oy hakkının, kısmen veya tamamen bir veya birkaç üyenin seçiminde birikimli olarak kullanılabilmesi yöntemine ilişkin düzenlemeleri yapmak,
- (15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen ve 18.12.1999 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe giren şekli) Yabancı ülkelerin sermaye piyasalarında düzenleme ve denetime yetkili muadili kuruluşlar ile sermaye piyasalarıyla ilgili her türlü işbirliği yapmak ve bilgi alışverişinde bulunmak.
- (Bent 11.10.2011 tarih ve 28081 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 654 Sayılı Khk ile Eklenmiştir) Sermaye piyasasında kurumsal yönetim ilkelerini tespit ve ilan etmek, yatırım ortamının iyileştirilmesine katkıda bulunmak üzere, borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklardan halka açıklık oranları, yatırımcı sayısı ve niteliği, dâhil oldukları endeks ve belirli bir zaman dilimindeki işlem yoğunluğunu dikkate alarak belirlemiş olduğu gruplarda yer alanların kurumsal yönetim ilkelerine kısmen veya tamamen uymalarını zorunlu tutmak, buna ilişkin usul ve esasları belirlemek, getirilen uyum zorunluluğuna aykırı işlemlerin hukuka aykırılığının tespiti veya iptali için her türlü teminattan muaf olarak ihtiyati tedbir istemek, dava açmak, açılan davada uyum zorunluluğunun yerine getirilmesi sonucunu doğuracak şekilde karar alınmasını istemek.
Kurul yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanır. Düzenleyici işlem niteliğindeki yönetmelik ve tebliğler, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulur. Özel nitelikli kararlardan kamuoyunu ilgilendirenler, Kurulun haftalık bülteni ile ilgili kişi ve kuruluşlara duyurulur.
