ANA SAYFA

YUKARI
Yazdır Tümünü Göster
Belgenin tamamı için programı satın almanız gerekmektedir.
+90 (555) 801 30 49
+90 (242) 248 23 55
+90 (212) 654 88 15
+90 (312) 231 81 36
+90 (242) 248 23 32
2709
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

09.11.1982
17863
(Mükerrer)
Kabul Tarihi 18.10.1982
2709
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

ÜÇÜNCÜ KISIM
Cumhuriyetin Temel Organları

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yargı

II. Yüksek mahkemeler

A - Anayasa Mahkemesi

3 - Görev ve yetkileri

Madde 0148:

Anayasa Mahkemesi, kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin (2) ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar(1). Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Ancak, olağanüstü hallerde , sıkıyönetim (2) ve savaş hallerinde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin (2) şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesinde dava açılamaz.

Kanunların şekil bakımından denetlenmesi, son oylamanın, öngörülen çoğunlukla yapılıp yapılmadığı; Anayasa değişikliklerinde ise, teklif ve oylama çoğunluğuna ve ivedilikle görüşülemeyeceği şartına uyulup uyulmadığı hususları ile sınırlıdır. Şekil bakımından denetleme, Cumhurbaşkanınca veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin beşte biri tarafından istenebilir. Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren on gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açılamaz; def'i yoluyla da ileri sürülemez.

(Fıkra 13.05.2010 tarih ve 27580 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Başvuruda bulunabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır.

(Fıkra 13.05.2010 tarih ve 27580 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamaz.

(Fıkra 13.05.2010 tarih ve 27580 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Bireysel başvuruya ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.

Anayasa Mahkemesi Cumhurbaşkanını, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanını,(1) Cumhurbaşkanı yardımcılarını, bakanları (2), Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay , Askerî Yargıtay, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi (2) Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Hakimler ve Savcılar Yüksek (2) Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılar.

(Fıkra 13.05.2010 tarih ve 27580 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanı (2) da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanırlar.

Yüce Divanda, savcılık görevini Cumhuriyet Başsavcısı veya Cumhuriyet Başsavcıvekili yapar.

(5. Fıkra 13.05.2010 tarih ve 27580 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5982 Sayılı Kanun ile Değişmiştir.) Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiği kararlar kesindir.

Anayasa Mahkemesi, Anayasa ile verilen diğer görevleri de yerine getirir.


(1) (İbareler 13.05.2010 Tarih ve 27580 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 5982 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir )
(2) (Üstü Çizili İbare 11.02.2017 Tarih ve 29976 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 6771 Sayılı Kanun İle madde metninden çıkarılmış, "kanun hükmünde kararnamelerin" İbaresi "Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin" şeklinde "Bakanlar Kurulu üyelerini" İbaresi "Cumhurbaşkanı yardımcılarını, bakanları" şeklinde değişmiştir.)