|
3213 Maden Kanunu |

05.06.1985 18785
|
|
Kabul Tarihi |
04.06.1985 |
Madde 0014: Devlet hakkı
(1)
(Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Değişmiştir.) Devlet hakkı, ocaktan çıkarılan madenin ocak başındaki fiyatından alınır.
(2)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Üretilen madenin hammadde olarak kullanılması veya satılması hâlinde, aynı pazar ortamında madenin işletmelerdeki tüvenan olarak ocak başı satışında uygulanan fiyat, ocak başı satış fiyatıdır. Madenlerden alınan Devlet hakkına esas olan emsal ocak başı satış fiyatı, bölgeler de dikkate alınarak her madene ait ayrı ayrı ve uygulandığı yıl için belirlenerek Genel Müdürlükçe ilan edilir. Ruhsat sahipleri tarafından Devlet haklarının beyanında kullanılan ocak başı satış fiyatı, Genel Müdürlükçe ilan edilen ocak başı satış fiyatından daha düşük olamaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
(3) (Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir) Tüvenan madenin, herhangi bir zenginleştirme işlemine tabi tutulduktan veya bir prosesten geçirildikten sonra satış fiyatının oluştuğu durumlarda, ocak başı satış fiyatı, madenin ocakta üretiminden ilk satışının yapıldığı aşamaya kadar oluşan nakliye, zenginleştirme ve varsa farklı prosese ait kullanılan tesis ve ekipmanın amortismanı dahil giderler çıkarılarak oluşan fiyattır.
(4)
(Fıkra 18.02.2015 tarih ve 29271 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6592 Sayılı Kanunla Değişmiştir.) Devlet hakkı;
a) I. Grup (a) bendi madenlerin valilik veya il özel idaresince belirlenen ve ilan edilen boyutlandırılmış ve/veya yıkanmış piyasa satış fiyatı üzerinden %4 oranında,
b) I. Grup (b) bendi madenlerden %4 oranında,
c) II. Grup (a) ve (c) bendi madenlerden %4 (Kaba inşaat, baraj, gölet, liman gibi yapılarda kullanılan tüvenan hammadde dışında bu maddedeki Devlet hakkı boyutlandırılmış fiyat üzerinden alınır.) oranında,
ç) II. Grup (b) bendi madenlerde doğal taşın özelliklerine ve bulunduğu bölgeye göre ocakta oluşan piyasa satış fiyatı üzerinden %4,5 (3) oranında,
d) III. Grup kaynak tuzlarından %1 oranında, bu grubun diğer madenlerinden %5 oranında,
e) IV. Grup madenlerden; altın, gümüş, platin, bakır, kurşun, çinko, krom, alüminyum ve uranyum oksit madenlerinden ekli (3) sayılı tabloda belirtilen oranlarda, uranyum oksit dışındaki radyoaktif mineraller ve diğer radyoaktif maddelerden %8 oranında, diğerlerinden ise %3 (3) oranında,
f) V. Grup madenlerden %4 oranında,
alınır.
(5)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış fiyatı Genel Müdürlük tarafından denetlenir ve eksik beyanlar tamamlattırılır. İşletme izni olan maden ruhsatlarından her yıl en az ruhsat bedeli kadar Devlet hakkı alınır. Ancak, kaynak tuzlaları, lületaşı ve oltutaşı için düzenlenen ruhsatlardan alınacak Devlet hakkında bu şart aranmaz.
(6) (Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir) IV. Grup (c) bendi madenlerin yurt içinde entegre tesislerde (3) kullanılarak metal hale getirilmesi halinde ödenmesi gereken Devlet hakkının %75'i (3) alınmaz.
(7) (Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir) Yeraltı işletme yöntemi ile üretim yapılması durumunda ödenmesi gereken Devlet hakkının % 50’si alınmaz.
(8) (Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir) Altın, gümüş ve platin madenleri bu madde ile getirilen herhangi bir özel indirimden istifade edemez. (2. Cümle 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Eklenmiştir) Altın, gümüş ve platin dışındaki diğer madenler ise bu madde kapsamında belirtilen özel indirimlerin sadece birinden istifade edebilirler. Bu (3) madde kapsamında belirtilen özel indirimlerden istifade edenler, bu Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen teşviklerden yararlanamaz.
(9)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Bu yerlerin Devlet ormanlarına rastlaması ve Tarım ve Orman Bakanlığınca verilen iznin beş hektarı geçmemesi hâlinde, bu alandan ağaçlandırma bedeli dışında başkaca bir bedel alınmaz. Sahanın rehabilite edilerek teslim edilmesinden sonra, talep edilmesi hâlinde teslim edilen saha kadar aynı şartlarda izin verilir.
(10)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Bir ruhsat sahasında defaten verilen iznin beş hektarı geçmesi hâlinde, beş hektarı aşan kısım için orman mevzuatı hükümlerine göre fon bedelleri hariç diğer bedeller alınır.
(11)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Ruhsatın temdit edilmesi durumunda, aynı ruhsat sahası içerisinde Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilen sahanın beş hektarı geçmemesi hâlinde ağaçlandırma bedeli, beş hektarı geçmesi hâlinde beş hektarı aşan kısım için fon bedelleri hariç orman mevzuatı hükümlerine göre bedel alınır.
(12)
(Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Yürürlükten Kaldırılmıştır.)
(13)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılan Devlet hakkı tutarının;
a) Büyükşehir belediyesi olan illerde, tamamı genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere anılan muhasebe birimince Hazine hesabına on beş işgünü içinde aktarılır. Bu tutarın %50’sini, yarısı kırsalda kullanılmak kaydıyla, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına aktarılmak üzere İçişleri Bakanlığı bütçesine ödenek eklemeye İçişleri Bakanı yetkilidir.
b) Büyükşehir belediyesi olmayan illerde ise %25’i il özel idaresi hesabına, %25’i ruhsatın bulunduğu bölgeyle sınırlı olarak altyapı yatırımlarında kullanılmak üzere, doğrudan ilgili ilçeye veya ilçelerin köylere hizmet götürme birlikleri hesabına, %50’si de genel bütçeye kaydedilmek üzere Hazine hesabına anılan muhasebe birimince on beş işgünü içinde aktarılır.
(14) (Fıkra 24.06.2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Eklenmiştir) Genel Müdürlük (3), Devlet hakkının, bu Kanun hükümlerine uygun ve doğru bir şekilde hesap ve beyan edilmesine ilişkin tüm hususları, ruhsat sahasının büyüklüğü, maden grubu veya türü, işletme cirosu veya işletmenin kamuya ait olup olmaması hususlarını dikkate alarak, 3568 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yeminli mali müşavirlerin tasdikine tabi tutabilir. (2. ve 3. Cümle 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Eklenmiştir) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait olmayıp, bu maddenin altıncı veya yedinci fıkrası kapsamında belirtilen özel indirimlerden veya 9 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen teşviklerden yararlanan ruhsatlar ile ruhsat sahiplerinin kendi çimento üretim tesisinin hammadde ihtiyacını tedarik ettiği ruhsatların, altın, gümüş ve/veya platin işletme izni olan ruhsatların ve ilgili mali mevzuat kapsamında yeminli mali müşavir tasdikine tabi olan ruhsat sahiplerinin ruhsatlarının Devlet hakkı beyan formunun yeminli mali müşavirlerin tasdiki ve ruhsat sahibinin imzası ile verilmesi zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan Devlet hakkı beyanları verilmemiş sayılır.
Yeminli mali müşavirler yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, kaybına uğratılan Devlet hakkından ve kesilecek cezalardan ruhsat sahibi ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Yeminli mali müşavirlerin tasdik raporlarına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve (3) Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak yönetmelikle belirlenir.
(15) Devlet hakkı oranlarında, madenin cinsi, üretildiği bölge ve benzeri kriterler gözetilerek Cumhurbaşkanınca (2) en fazla % 25 oranında indirim ve artırım (3) yapılabilir.
(16)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Devlet hakkının tamamı, her yıl haziran ayının son gününe kadar ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılır.
(17) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yol, köprü, baraj, gölet, liman gibi projelerin inşasında kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için Genel Müdürlükçe (3) ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına izin verilir. Üretim yapılacak yerlerde ruhsatlı alanlar var ise kamu yatırımının(1) ihtiyacı olan üretim madencilik faaliyetlerine engel olmayacak ve kaynak kaybına yol açmayacak şekilde yapılır. Bu izinler çerçevesinde yapılacak üretimden Devlet hakkı alınmaz ve izinler proje süresini aşamaz.(Cümleler 18.02.2015 tarih ve 29271 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6592 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılan kamu yatırımları için, ihale sözleşmelerinde hammadde temin sorumluluğunun görevli şirket yükümlülüğüne bırakılması hâlinde hammadde üretim izni sözleşme konusu işte kullanılmak ve proje süresiyle sınırlı olmak üzere görevli şirkete de verilir. Bu durumda kullanılan hammaddenin ocak başı satış fiyatı üzerinden ihaleyi alandan her yıl haziran ayı sonuna kadar Devlet hakkı ile aynı grupta bulunan işletme ruhsatlarından alınan ruhsat bedelinin %30’u oranında çevre ile uyum planı çalışmalarını temin etmek üzere her yıl ocak ayının sonuna kadar teminat alınır. Devlet hakkı ve teminatın eksik yatırılması veya hiç yatırılmaması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve üç ay içinde tamamlanması istenir. Aksi hâlde üretim faaliyeti durdurulur.
(18)
(Madde Başlığı ve Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Değişmiştir.) Bu Kanun kapsamında ruhsat sahipleri için öngörülen idari para cezaları hammadde üretim izin belgesi ile çalışılan sahalarda faaliyeti yürüttüğü tespit edilen gerçek ya da tüzel kişiler için veya faaliyette bulunanın tespit edilememesi hâlinde ise hammadde üretim izin belgesi sahipleri için geçerlidir.
(19) (Fıkra 18.02.2015 tarih ve 29271 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6592 Sayılı Kanun ile resen 19.Fıkra Olmuştur) Süresinde tahakkuk ettirilmeyen Devlet hakkına, tahakkuk ettirilmesi gereken ayın son gününden tahakkuk ettirildiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanır.
(20) (Fıkra 28.02.2019 tarih ve 30700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Eklenmiştir) Hammadde üretim izni talep edilen alanın 20 kilometre yakınında Genel Müdürlükçe tespit edilen pasa, artık ve atık olması hâlinde bunlar projede kullanılır. Söz konusu pasa, artık ve atığın projede kullanılması için fiziksel ve kimyasal özelliklerinin uygun olmadığının uzman kuruluş raporu ile belgelendirilmesi hâlinde hammadde üretim izni talep edilebilir.
(1) 18/2/2015 tarihli ve 6592 sayılı Kanunun 10. maddesiyle, bu fıkrada yer alan "kamu kurumunun" ibaresi "kamu yatırımının" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) "Bakanlar Kurulunca" İbaresi 07.07.2018 Tarih ve 30471 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 0700 Sayılı KHK'ın 99. Maddesi ile "Cumhurbaşkanınca" şeklinde değişmiştir.
(3) Altı Çizili İbareler 28.02.2019 Tarih ve 30700 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7164 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile eklenmiş ve "%4" İbaresi "%4,5" şeklinde ve "%2" İbaresi "%3" şeklinde "ve kendi entegre tesisinde" İbaresi "entegre tesislerde" şeklinde ve "Ayrıca, diğer madenlerden bu" İbaresi "Bu" şeklinde ve "Bakanlık" İbaresi "Genel Müdürlük" şeklinde ve "Bakanlıkça" İbaresi "Genel Müdürlükçe" şeklinde değişmiştir.