|
4706 Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Hakkında Kanun
|

18.07.2001 24466
|
|
Kabul Tarihi |
29.06.2001 |
|
4706 Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun |
|
Madde 0004: Doğrudan satış
Hazineye ait taşınmaz mallar;
- Karşılıklı olmak, Dışişleri Bakanlığının olumlu görüşü alınmak ve diplomatik amaçlarla kullanılmak kaydıyla yabancı devletlere,
(19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişen şekli.) Üzerinde çeşitli amaçlarla kişiler lehine sınırlı ayni hak tesis edilmiş ise, zemini ile üzerindeki bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı, talep edilmesi halinde hak lehdarlarına,
(19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişen şekli.) Hisse oranı yüzde kırkı veya(3) hisse miktarı uygulama imar planı sınırları içinde dörtyüz, dışında ise dörtbin metrekareyi aşmamak kaydıyla talepte bulunan hissedarlarına,
- Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, köy ve mezraların yerleşme alanı içinde bulunan ve yüzölçümü beş bin metre kareye kadar olan Hazineye ait taşınmaz mallar kullanıcılarına,
- 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre kurulan vakıflara,
(19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişen şekli.) Kuruluş amaçlarında kullanılmak ve ticari faaliyete konu edilmemek üzere; kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle (5) kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına,
- (19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Tapu kayıtlarında tapu fazlalıklarının Hazineye ait olduğuna ilişkin şerh bulunan taşınmazlardaki fazlalıklar, tapu malikine veya mirasçılarına,
- (19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Serbest bölge olarak kullanılmak üzere, bu amaçla tahsis edilmiş taşınmazlar da dahil, gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine,
- (31.07.2004 tarih ve 25539 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5228 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle eklenmiştir.) Toplu konut amaçlı olarak kullanılmak üzere, düzenlenecek protokolle belediyelere,
Rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilir. (1)
(31.07.2004 tarih ve 25539 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5228 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle değişen şekli.) Üzerinde münhasıran eğitim veya sağlık amaçlı sınırlı ayni hak tesis edilmiş taşınmazlarda (b) bendine göre yapılan satışlarda, hak sahibinin vakıf üniversitesi veya Cumhurbaşkanınca (5) vergi muafiyeti tanınan vakıf olması halinde satış bedeli, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değerin yarısıdır. (Cümle 05.07.2022 tarih ve 31887 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7417 Sayılı Kanunun 42. Maddesi ile Eklenmiştir) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına (b) bendine göre yapılan satışlarda satış bedeli, sadece taşınmazın zemin bedeli dikkate alınmak suretiyle belirlenir. (Cümle 15.04.2022 tarih ve 31810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7394 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Eklenmiştir) (b), (c) ve (g) bentleri kapsamında rayiç bedel üzerinden yapılan satışlarda, satış bedelinin peşin ödenmesi halinde satış bedeline yüzde yirmi indirim uygulanır. (d) bendindeki taşınmazları satın alacakların veya bunların kanuni ve akdi haleflerinin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, taşınmazın bulunduğu köy nüfusuna kayıtlı olmaları veya 31.12.2000 tarihinden beri o köyde ikamet etmeleri şarttır. Bu fıkra hükümlerine göre satılan yerler ile (e), (f) ve (i) bentlerine göre satılan yerlerin satış amacı dışında kullanılmayacağı hususunda tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh konulur. (i) bendine göre satılan taşınmazlarla ilgili olarak yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu hizmet alanlarına ayrılan yerler, bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına resen tescil edilir.
(19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle eklenmiştir.) Hazineye ait taşınmazlar; (2) , küçük sanayi sitesi yapılmak üzere bu amaçla kurulmuş kooperatifler ile kamu kurum ve kuruluşlarına, borsa yapılmak üzere ticaret borsalarına, serbest bölge olarak kullanılmak üzere, bu amaçla tahsis edilmiş taşınmazlar da dahil, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, teknoloji geliştirme bölgelerinde yönetici şirkete, toplu konut üretmek amacıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden doğrudan satılabilir. Bu yerlerin amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne şerh konulur.
(Fıkra 01.08.2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6009 Sayılı Kanun ile Eklenmiştir) Hazineye ait tarım arazilerinin satışında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunundaki kısıtlamalara tabi olan taşınmazlar bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki kısıtlamalara tabi olmaksızın hissedarına doğrudan veya birden fazla hissedar olması halinde hissedarlar arasında pazarlık usulüyle satılabilir.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesiun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Savunma, güvenlik, adalet ve istihbarat hizmetlerini yürüten personel tarafından kullanılanlar hariç olmak üzere, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, döner sermayelerin, fonların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hariç özel kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle (5) kurulmuş diğer kamu idarelerinin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müesseselerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklar ve şirketlerin mülkiyetinde veya tasarrufunda bulunan kamu konutları ekonomiye kazandırılır. Buna ilişkin her türlü iş ve işlemin yürütülmesinde mahalli idarelere ait konutlar için ilgili idareler, diğerleri için Bakanlık yetkilidir.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Savunma, güvenlik, adalet ve istihbarat hizmetlerini yürüten personel tarafından kullanılan kamu konutlarının beşinci fıkraya göre değerlendirilmek suretiyle ekonomiye kazandırılmasına ilgili bakanlıkların uygun görüşü alınmak şartıyla Cumhurbaşkanı (5) yetkilidir.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Kat mülkiyeti veya kat irtifakı (4) kurulan kamu konutları bağımsız bölümler halinde, üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı (4) kurulmamış kamu konutu bulunan taşınmazlar ise üzerindeki yapılarla birlikte bir bütün olarak, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda yer alan hükümler çerçevesinde ihale yoluyla satılır. Taşınmazların satışından elde edilen gelirler, genel bütçeli idarelerde ilgili idarenin merkez muhasebe birimi hesaplarına aktarılır ve özel gelir kaydedilir. Özel gelir kaydedilen bu tutar karşılığında idarenin yatırım bütçesine öncelikle personelinin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla ödenek kaydetmeye Hazine ve Maliye (4) Bakanı yetkilidir. Özel bütçeli idarelerde bu gelirler muhasebe birimi hesaplarına aktarılır ve bütçelerine gelir olarak kaydedilir. İdareler bu gelirleri öncelikle personelinin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde ödenek eklemek suretiyle kullanır. Diğer kamu idarelerinde ise, elde edilen gelirler kendi mevzuatına göre muhasebe birimi hesaplarına aktarılarak bütçelerine gelir olarak kaydedilir ve ilgili mevzuatına göre öncelikle personelinin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla kullanılır. Değerlendirme işlemleri sırasında taşınmazlar için yapılan masraflar aktarılacak gelirlerden düşülür.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) İhale yapıldığı tarihte görev, sıra ve hizmet tahsisli ve kat mülkiyeti veya kat irtifakı (4) kurulan kamu konutlarında oturanlar, ikamet ettikleri kamu konutunu öncelikli olarak satın alma hakkına sahiptirler. İhale bedeli öncelikli alım hakkı sahibi tarafından peşin veya dört yıla kadar kanuni faizi ile birlikte (4) taksitli olarak ödenebilir, peşin olarak ödenmesi halinde yüzde on indirim uygulanır.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Yapılan ihale sonucunda oluşan ihale bedeli, öncelikli satın alma hakkı bulunanlara tebliğ edilir. Öncelikli alım hakkı sahibinin, içerisinde oturduğu kamu konutunu bu bedeli üzerinden satın almak istemesi ve tebligattan itibaren onbeş gün içerisinde ihale bedelini peşin ödemesi veya peşinatı ödeyerek taksitli satış sözleşmesi düzenlemesi halinde bu durum, en yüksek teklif veren istekliye bildirilir. Ancak, öncelikli satın alma hakkı sahibinin aynı süre içerisinde kamu konutunu satın almak istemediğini bildirmesi, bu süre içerisinde herhangi bir bildirimde bulunmaması ya da yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, en yüksek teklif veren istekliye tebligat gönderilerek ihale bedelini peşin veya taksitle ödemesi gerektiği bildirilir. Bu durumda kamu konutunda oturana tebligat yapılarak konutu iki ay içerisinde tahliye etmesi istenir ve konutun tahliyesi sağlanır.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Kamu konutlarının ekonomiye kazandırılmasına ilişkin işlemlerde ilgili kurum ve kuruluşlar; Bakanlık tarafından istenen her türlü bilgi ve belgeyi vermeye, yapılacak işlemleri kolaylaştırıcı her türlü tedbiri almaya ve Bakanlık tarafından yapılması istenilecek iş ve işlemleri yapmaya yükümlüdür.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Kamu konutlarının ekonomiye kazandırılmasında ihale bedelinin taksit süresi, sayısı, uygulanacak faiz oranı ve diğer hususlara (4) ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye mahalli idarelere ait konutlar için ilgili idareler, diğerleri için Bakanlık yetkilidir.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) 26/4/2012 tarihi itibarıyla belediye ve mücavir alan sınırları içinde yer alan ve imar planı bulunmayan veya imar planında tarımsal amaca ayrılan Hazineye ait tarım arazilerini 30/3/2014 tarihi itibarıyla en az üç yıldan beri tarımsal amaçla kiralayan ve kira sözleşmesi halen devam eden kiracıları veya bu arazileri aynı süreyle tarımsal amaçla kullanan ve kullanımlarının halen devam ettiği belirlenen kullanıcıları ya da paydaşlarından; 31/12/2019 tarihine kadar (6) bu arazileri doğrudan satın almak için başvuruda bulunan ve tespit ve tebliğ edilen rayiç (6) bedeli itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler bu fıkraya göre hak sahibi sayılır. Tarımsal amaçlı yapılar ile esaslı unsuru tarımsal faaliyet olması koşuluyla üzerinde sürekli ikamet amacıyla konut bulunan tarım arazileri de bu fıkra kapsamında değerlendirilir.
(3. ve 4. Cümle 10.07.2019 tarih ve 30827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7181 Sayılı Kanunun 16. Maddesi ile Yürürlükten Kaldırılmıştır.)
(5. Cümle 10.07.2019 tarih ve 30827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7181 Sayılı Kanunun 16. Maddesi ile Değişmiştir.) Satılan tarım arazilerinin satış tarihinden itibaren otuz yıl içerisinde 1/5000 veya 1/1000 ölçekli imar planında tarım dışı amaca ayrılması hâlinde, güncel satış bedeli ile satış tarihinden itibaren TÜFE (bir önceki yılın aynı ayına göre değişim) oranında artırılarak güncellenen bedel arasındaki fark, bu fıkradaki hükümlere göre en son kayıt malikinden tahsil edilir. (6. ve 7. Cümle 10.07.2019 tarih ve 30827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7181 Sayılı Kanunun 16. Maddesi ile Eklenmiştir) Bu süre içerisinde tarım arazilerinin üç yıl aralıksız olarak tarımsal amaçla kullanılmaması hâlinde, satış işlemi iptal edilir, taşınmaz resen Hazine adına tescil edilir ve ödenen bedel faizsiz olarak kayıt malikine iade edilir. Bu hususlarda tapu kütüğüne gerekli belirtme yapılır. Bu fıkra kapsamında yapılacak satışlarda; satış bedeli, ödeme şekli, taksit süresi ve sayısı, uygulanacak faiz oranı ve diğer hususlarda (6) 19/4/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun Hazineye ait tarım arazilerinin satışına ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır.
(Fıkra 05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7061 Sayılı Kanunun 58. Maddesi ile Eklenmiştir) Kamu konutlarının ve Hazineye ait tarım arazilerinin satışından elde edilen gelirler hakkında 5 inci maddenin beşinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
(Fıkra 15.04.2022 tarih ve 31810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7394 Sayılı Kanunun 14. Maddesi ile Eklenmiştir) Ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere kiraya verilen taşınmazlar 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda yer alan hükümler çerçevesinde ihale yoluyla satışa konu edilebilir. İhalenin yapıldığı tarihte en az üç yıl süreyle taşınmazları sözleşmeye dayalı olarak kullanan kiracılar, öncelikli olarak satın alma hakkına sahiptir. Öncelikli satın alma hakkının kullanılmasında dokuzuncu fıkra hükümleri kıyasen uygulanır.
(1) Bu kısımda yer alan "Bu Kanun hükümlerine göre belirlenecek rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilir." cümlesi; 19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4916 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle metinde görüldüğü şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu kısımda yer alan "Hazineye ait taşınmazlar, plan kararlarına uyulmak kaydıyla;" ibaresi; 31.07.2004 tarih ve 25539 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5228 sayılı Kanunun 59/9-a maddesiyle metinde görüldüğü şekilde değiştirilmiş ve "organize hayvancılık yapacaklar ile kamu kurum ve kuruluşlarına" ve "üzerinde en az onmilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım yapacaklara," İbareleri 28.02.2009 tarih ve 27155 Sayılı 1.Mükerrer Resmi Gazetede Yayınlanan Kanun ile Metinden Çıkarılmıştır.
(3) "Hisse oranı yüzde kırkı," İbaresi 01.08.2010 Tarih ve 27659 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6009 Sayılı Kanun ile Değişmiştir
(4) Altı Çizili İbareler 10.12.2018 Tarih ve 30621 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7153 Sayılı Kanunun 20. Maddesi ile eklenmiş ve "Maliye" İbaresi "Hazine ve Maliye" şeklinde değişmiş ve Üstü Çizili İbareler madde metninden çıkarılmış ve "uygulamaya" İbaresi "ihale bedelinin taksit süresi, sayısı, uygulanacak faiz oranı ve diğer hususlara" şeklinde değişmiştir.
(5) 07.07.2018 Tarih ve 30471 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 0700 Sayılı KHK'ın 136. Maddesi ile birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan "kanunla" ibaresinden sonra gelmek üzere "veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle" ibaresi eklenmiş, ikinci fıkrasında yer alan "Bakanlar Kurulunca" ibaresi "Cumhurbaşkanınca" şeklinde değiştirilmiş, beşinci fıkrasında yer alan "özel kanunla" ibaresinden sonra gelmek üzere "veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle" ibaresi eklenmiş ve altıncı fıkrasında yer alan "Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu" ibaresi "Cumhurbaşkanı" şeklinde değiştirilmiştir.
(6) "bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde" İbaresi 10.07.2019 Tarih ve 30827 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 7181 Sayılı Kanunun 16. Maddesi ile "31/12/2019 tarihine kadar" şeklinde ve "Hazineye ait tarım arazilerinin satışına ilişkin olarak bu fıkrada hüküm olmayan hâllerde; ecrimisil ve kira bedellerinin mahsubuna ilişkin hükümleri hariç olmak üzere," İbaresi "Bu fıkra kapsamında yapılacak satışlarda; satış bedeli, ödeme şekli, taksit süresi ve sayısı, uygulanacak faiz oranı ve diğer hususlarda" şeklinde değişmiştir ve Üstü Çizili İbare madde metninden çıkarılmıştır.