|
6183 Tahsilat Genel Tebliği
|
6/11/1959
|
|
Sıra No: 281
|
|
6183 sayılı Kanunun 9 ve 13 üncü maddeleri tatbikatı hk.
|
Vekalete intikal eden hadiselerden ve müfettiş raporlarından anlaşıldığına göre, kendilerinden 6183 sayılı kanunun 9 uncu maddesine göre teminat istenen şahıslara 15 günden aşağı mühlet verildiği, teminatın ne miktar üzerinden isteneceğinde tereddüt edildiği ve haklarında ihtiyati haciz tatbiki gereken şahıslara ait ihtiyati haciz kararlarının ancak bir hafta ila on beş gün içerisinde tekemmül ettirildiği anlaşıldığından keyfiyetin aşağıdaki şekilde açıklanmasına lüzum hasıl olmuştur.
- Malum olduğu üzere, 6183 sayılı kanunun 9 uncu maddesi, 5432 sayılı kanunun 324 üncü maddesinde sayılan hallere temas eden bir amme alacağının salınması için gereken muamelelere başlanmış olduğu takdirde vergi incelemesine salahiyetli memurlarca yapılan ilk hesaplara göre belirtilen miktarlar üzerinden teminat isteneceğini amirdir. Mezkur 324 üncü maddeye göre hesapları tetkik edilen şahıslar hakkında amme alacağının salınması için gereken muameleye başlandığı takdirde vergi incelemesine salahiyetli memurlarca yapılan ilk hesaplara göre belirtilen miktar üzerinden hem vergi aslını ve hem de kaçakçılık cezasını karşılayacak miktarda teminat istenmesi lazımdır.
- Kendilerinden 6183 sayılı kanunun 9 uncu maddesine göre teminat istenecek şahıslara teminat göstermesi için kaç günlük mühlet verileceği meselesine gelince; bu hususta 6183 sayılı kanunda bir sarahat yoktur. Yalnız mezkur kanunun 8 inci maddesi tebliğlerin yapılması ve müddetlerin hesaplanması bakımından Vergi Usul Kanununa atıf yapmıştır. Bu atıf Vergi Usul Kanununun 14 - 18 inci maddelerinden ibaret üçüncü bölümünün tamamına şamildir. Bu husus 6183 sayılı kanunun Meclis Umumi Heyetinde müzakeresi esnasında komisyon sözcüsü tarafından da beyan edilmiştir. Bu sebeple teminat taleplerinde verilecek müddetin de Vergi Usul Kanununun 14 üncü maddesi hükmü muvacehesinde 15 günden az olmaması lazımdır.
Ancak, 6183 sayılı kanunun 13 üncü maddesi, ihtiyati haciz sebeplerinin mevcudiyeti halinde ihtiyati haczin hiç bir müddetle mukayyet olmaksızın yapılacağını amir bulunduğundan ihtiyati haczin gayesine uygun hareket etmek üzere, teminat istenmeden önce derhal ihtiyati hacze geçilmesine mezkur madde hükmü müsait biılunduğu gibi bu şekilde hareket edilmesi de lazımdır. Filhakika ihtiyati hacizde kanuni müddetlere dahi bağlı kalınmaz iken bu konuda idarenin vereceği her mehlin sona ermesini beklemek düşünülemez. Çünkü ihtiyati haciz (sebepleri mevcutsa) hiç bir müddetle mukayyet olmaksızın yapılır.
- Bilindiği üzere, 6138 sayılı kanunun 13 üncü maddesinde 7 fıkra halinde gösterilen hallerden her hangi birinin mevcudiyeti halinde hiç bir müddetle mukayyet olmaksızın alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memurunun kararıyla (Tahsilat 238 seri numaralı genel yazının ikinci paragrafında açıklandığı üzere gerek ihtiyati tahakkuka müstenit ve gerekse bu hal dışındaki ihtiyati haciz sebeplerinin tayin ve takdirinde gerek vergi dairesinin, gerekse ihtiyati haciz kararını verecek makamın çok dikkatli hareket etmesi ve Hazine Hukuku kadar mükellef hukukunu da koruması lazımdır.), borçlunun mallarına ihtiyati haciz tatbik edilmektedir. Ancak tatbikatta ihtiyati haciz kararlarının geç tanzim ve alacaklı amme idaresinin en büyük memuruna keza geç tasdik ettirilmekte olduğu öğrenilmiştir. Bu süre içerisinde mükellef mallarını kaçırmakta, bu suretle de alınan ihtiyati haciz kararlarının tatbikinden beklenen faidenin temini mümkün olmamaktadır: İhtiyati hacizden maksat amme alacağını teminat altına almak olduğuna göre mükellefin menkul ve gayrimenkul malları ile sair hak ve alacaklarının kaçırılmasına mani olmak için ihtiyati haciz kararının çok süratle tatbiki zaruridir. Binaenaleyh ihtiyati haciz kararlarına müteallik muamelenin vakit geçirmeden tekemmül ettirilmesi icap eder. Bu sebeple haklarında ihtiyati haciz tatbiki kararlaştırılan şahıslara ait haciz kararlarından elden takip edilerek hiç bir gecikmeye mahal vermeden tekemmül ettirilmesi ve bu kararların ihzar, tanzim ve tatbikinde son derece ketum davranılarak mükellefin mallarını kaçırmasına mani olunması icap eder.
- Yukarıda 3 üncü paragrafta izah edildiği üzere ihtiyati haciz hiç bir müddetle mukayyet olunmaksızın borçlunun menkul ve gayrimenkul malları ile alacak ve haklarına derhal tatbik edilecektir. Ancak mükellefin bu varlıklarının tespiti bazı hallerde zamana mütevakkıf olduğundan tahsil dairesince bunların tespiti için geçecek müddet zarfında malların bir kısmının kaçırılması mümkündür. Böyle bir duruma meydan verilmemesi için de, bu hususta Vergi Dairesince azami gayret sarf edileceği tabii olmakla beraber, mükellefin kayıt muameleleri üzerinde inceleme yapanların da kayıt ve muamelelerinin tetkik ettikleri şahıs hakkında 6183 sayılı kanunun 9 ve 13 üncü maddeleri gereğince muamele yapılması gerektiğini anladıkları takdirde, mükellefin mevcut malları ile alacak ve haklarının da imkan nispetinde tespit ederek vergi dairesine bildirmeleri icap eder.
Bilgi edinilmesi ve işbu genel yazı hükmünün süratle alakalılara duyurulması rica olunur.
