Karayolları Trafik Yönetmeliği		18.07.1997 23053 (Mükerrer)
	Dayandığı Kanun	13.10.1983 - 2918

ALTINCI KISIM
Trafik Kuralları

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Araç Kullanma Sürelerine Uyma Mecburiyeti ve Denetleme Esasları

Madde 0098: Araç Kullanma Sürelerine Uyma Mecburiyeti ve Denetleme Esasları

(02.09.2004 tarih ve 25571 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 1 inci maddesiyle başlığı ile birlikte değişmeden önceki şekli.) (25.06.1998 tarih ve 23383 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 7 nci maddesi hükmüdür.) Takoğraf cihazı ile sürücü çalışma belgesi ve taşıt tanıtma kartlarının hangi cins taşıtlarda bulundurulacağına ve kullanılacağına dair esaslar aşağıda gösterilmiştir.

1. Takoğraf cihazları:
   1. Takoğraf cihazları; nitelikleri, fonksiyonları ve teknik özellikleri İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanacak teknik şartnameye uygun, mekanik, elektronik veya elektro mekanik olarak imal veya ithal edilir.

   2. Takoğraf cihazlarının, şehirlerarası yük veya yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekicilerde kullanılır durumda bulundurulması ve kullanılması zorunludur.

   3. Takoğraf cihazı takılan her taşıtın işleten ve sürücüsü, takıldığı tarihten itibaren bu cihazları kullanılır durumda bulundurmak zorundadır.

   4. Şehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yük ve yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekici türündeki taşıtlarda takoğraf cihazı bulundurma mecburiyeti aranmaz.

   5. 1984 ve daha önceki yıllarda üretilen araçlarda takoğraf bulundurma ve kullanma mecburiyeti aranmaz. Ancak, bu araçların şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığında kullanılması halinde, takoğraf cihazının yerine sürücü çalışma belgesinin bulundurulması ve kullanılması zorunludur.

   6. Takoğraf cihazı bulundurulması ve kullanılması zorunlu olan araçlardan, resmi taşıt olarak tescil edilmiş ve edilecek olanlarda takoğraf bulundurma ve kullanma zorunluluğu aranmaz.

   7. Takoğraf cihazlarını bozuk imal edenler veya bozulmasına vasıta olanlar hakkında 2918 sayılı Kanunun 31 inci maddesi hükmü uygulanır.

2. Sürücü çalışma belgesi ve taşıt tanıtma, kartı: Kamu hizmeti yapan yük ve yolcu taşıtı kullanan sürücülerin sürücü çalışma belgesi ve taşıt tanıtma kartları hakkında aşağıdaki esas ve usuller uygulanır.
   1. Belgelerin şekli : Sürücü çalışma belgesi, ciltli, cebe sığacak büyüklükte ve 1 yıllık araç kullanma sürelerinin işlenebileceği hacimde olacak şekilde Maliye Bakanlığınca, taşıt tanıtma kartları ise Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu tarafından bastırılır. Bu belgelerin dağıtımı Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu tarafından gerçekleştirilir.

   2. Belgelerin verilmesi : Sürücü çalışma belgeleri ile taşıt tanıtma kartları, isteklinin esnaf siciline veya ilgili esnaf kuruluşuna kayıtlı olduğunu ispat etmesi şartıyla, ikametgahının veya işyerinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunca verilir.

Bu belgelerin zayi edilmesi halinde yenisi verilir. Ancak sürücü çalışma belgesini birden fazla zayi edenler hakkında inceleme, araştırma ve gerekirse soruşturma yapılabilir.

Birden fazla çalışma belgesi bulunduran veya hareket saatleri ile ilgili olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi veren sürücüler ve işletenler hakkında 2918 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi, araçlarında taşıt tanıtma kartı bulundurmayan sürücüler ve işletenler hakkında ise aynı Kanunun 47 nci maddesi hükümleri uygulanır.

Ticari amaçla şehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yük ve yolcu nakliyatı yapan, taksi otomobilleri, minibüs ve kamyonet sürücülerinde sürücü çalışma belgesi aranmaz.

Madde 0098: Araç Kullanma Sürelerine Uyma Mecburiyeti ve Denetleme Esasları

(25.06.1998 tarih ve 23383 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 7 nci maddesiyle değişmeden önceki şekli.) (09.09.1997 tarih ve 23105 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 10 uncu maddesi hükmüdür.) Araç kullanma sürelerine uyma mecburiyeti ve denetleme esaslarında uyulacak usuller aşağıda gösterilmiştir:

1. Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu araç sürücüleri ile bir yarar karşılığında sürücülük yapanların 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır.

   Bunların, 5 saatlik devamlı sürmeden sonra en az 30 dakika dinlenmeleri mecburidir.

   Sürme süresi; sürücünün motor çalıştığı sürece direksiyonda geçirdiği zamandır. 30 dakikadan az olan durma ve dinlenmeler bu süreye dahildir.

   Dinlenmelerin araç dışında yapılması mecburidir. Ancak yapılışlarında özel dinlenme yeri olan araçlar ile sürücünün rahat uyuyabileceği şekilde bölümleri bulunan araçlarda, sürücüler aracını park yerinde, garajda veya yerleşim yerleri dışındaki karayollarında platform dışında park edip gerekli tedbirleri alarak dinlenebilirler.

2. Kamu hizmeti yük ve yolcu taşıması yapan araç işletenleri ile bu araçları sürenlerden;
   1. Araç işletenlerinin;
      1. Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında takoğraf cihazı bulundurmaları ve bunların işler durumda olmalarını sağlamaları,

      2. Trafiğe çıkardıkları taşıtların cins ve plakalarını, sürücülerin kimler olduğunu, işe çıkış yer, gün ve saati ile gidilecek yeri kaydettikleri bir defter veya liste düzenleyerek kayıtlarını tutmaları,

      3. Yük ve yolcu nakliyatı yapan kuruluş yetkililerinin sürücülerin çalışma sürelerini ve bu süre içerisindeki kural dışı hareketlerini izlemeleri ve kuralları ihlal etmeyi itiyat haline getiren sürücüleri eğitmeleri ve bu konuda önleyici tedbirleri almaları,

      4. Şehirlerarası yük ve yolcu nakliyatı yapan araçlarda bu Yönetmeliğin öngörmüş olduğu çalışma sürelerini gözönünde bulundurmak suretiyle, devamlı 5 ve zaman zaman dinlenerek 9 saat araç kullanma süreleri dolan sürücülerin gideceği yer ve güzergahları dikkate almaları ve buna göre uğrayacağı, il, ilçe veya durak yerlerinde yedek sürücüleri hazır bulundurmaları,

         mecburidir.

      5. Ticari Taşıt Kullanma Belgesi ve Sürücü Çalışma Belgesi olmayanlara taşıt teslim etmeleri yasaktır.

   2. Taşıt sürücülerinin;
      1. Ticari Taşıt Kullanma Belgesi almadan araç sürmeleri,

      2. Zorunlu olduğu halde takoğrafı bulunmayan veya takoğrafları işler durumda olmayan taşıtları trafiğe çıkarmaları,

      yasaktır.

Madde 0098: Sürücülerin Araç Sürme ve Dinlenme Süreleri

(09.09.1997 tarih ve 23105 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 10 uncu maddesiyle başlığı ile birlikte değişmeden önceki şekli.) Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu araç sürücüleri ile bir yarar karşılığında sürücülük yapanların 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır.

Bunların, 5 saatlik devamlı sürmeden sonra en az 30 dakika dinlenmeleri mecburidir.

Sürme süresi; sürücünün motor çalıştığı sürece direksiyonda geçirdiği zamandır. 30 dakikadan az olan durma ve dinlenmeler bu süreye dahildir.

Dinlenmelerin araç dışında yapılması mecburidir. Ancak yapılışlarında özel dinlenme yeri olan araçlar ile sürücünün rahat uyuyabileceği şekilde bölümleri bulunan araçlarda, aracın park yerinde, garajda veya yerleşim yerleri dışındaki karayollarında platform dışında park edilip gerekli tedbirler alınarak dinlenebilirler.